گۆڤاری کۆزان ژمارە 5 | Page 47
كۆزان
مێژوويى
دای������ك و ژنەكانی س������وڵتانە لەس������ەر وەرگرتنی
دەس������ەاڵت و س������ەپاندنی بەس������ەر یەكدی������دا لە
ملمالنێیەكی تووند و پڕ لە مەترس������یدا بوون، بە
جۆرێك توانیویانە داهاتووی دەوڵەتی عوس������مانی
ل������ە ئاكامی ئ������ەو كێبڕك������ێ و ملمالنێی������ەدا بە
ئاكامێكی خراپ بگەیەنن. دەسەاڵتی ئەمانە بە
رادەیەك گەیش������تووە كە دەستیان هەبووە لە كوشتن
و لەناوبردنی چەندان میری عوس������مانی. تەنانەت
لە هەندێك باردا، بە دەس������ت تێكەاڵوكردن لەگەڵ
یەنیچەرییەكان (س������وپای بژاردەی عوسمانی)،
توانیویانە سوڵتانی سەرتەختیش لێبخەن. بۆیە لە
دەوڵەتی عوسمانی زاراوەی (قادینلر سلطناتی)،
واتە سەڵتەنەتی ئافرەتان، پەیدا بوو.
1- س������وڵتانەی دای������ك: بە توركیی عوس������مانی
پێی دەوترا (والدە س������لطان)، كە دایكی سوڵتانی
سەرتەختە. لە س������ەرەتادا عوس������مانییەكان پێیان
دەوت (خات������ون)، ك������ە ئەوەش الس������اییكردنەوەی
دابونەریتەكان������ی س������ەلجووقی بوو. لە س������ەدەی
شانزەهەمەوە بە نازناوی (س������وڵتانە) ناوزەد كرا.
یەك������ەم ئافرەتێك ئەو نازناوەی پێبەخش������را دایكی
س������وڵتان س������ولەیمانی قانوونی (0251-6651)،
(س������وڵتانە حفصە) بوو. لە ك������ۆی (63) دایكی
س������وڵتانەكانی عوسمانی تەنها (32) كەسیان بەو
پایە گەیشتوون. هەرچی ئەوانی دیكەیە ئەوا بەر
لە گەیشتنی كوڕەكانیان بە تەخت كۆچی دواییان
كردووە. س������ەبارەت بە رەچەڵەكی س������وڵتانەكانی
دایك، سەرچاوە عوسمانییەكان ئەوە دەخەنەڕوو كە
رەچەڵەكی زۆرینەی ئەوانەی بەم پایە گەیشتوون
پێش������تر كەنیزە بوونە، بۆیەش لە رووی خوێندن و
خوێندەوارییەوە لە ئاستێكی باشدا نەبوونە.
سوڵتانەی دایك بااڵترین دەسەاڵتی لەنێو دامەزراوەی
حەریمدا ه