گۆڤاری کۆزان ژمارە 5 | Page 35
زمانی كوردی له كۆماری
باشوورى كوردستاندا
د. نەریمان عەبدولاڵ خۆشناو
كۆزان
زمان و كلتوور
دوای ئ������ەوەی جەنگ������ی یەكەم������ی جیهانی
كۆتایی پێهات، دەس������تە و ڕێكخراو و كۆمەڵە
نیش������تمانییە كوردیی������ەكان دەس������تیانكرد ب������ە
داواكردنی مافە نەتەوەییەكانی كورد، هەروەك
چۆن گەلەكانی تری ئیمپراتۆریەتی عوسمانی
داوای مافەكانی������ان دەكرد، ل������ە ڕزگاربوون و
سەربەخۆیی، لەمەشەوە داگیركەری بەریتانی
بە ڕێكەوتن لەگەڵ فەڕەنس������ادا بەڵێنی دابوو،
ڕێگە نەدات جارێكی تر دەسەاڵتی عوسمانی
بگەڕێتەوە بۆ س������ەر ئەو گەالن������ەی كە تورك
نەبوون، وەك كورد و عەرەب و نەتەوەكانی تر.
بۆی������ە نیش������تمانپەروەرە كوردەكان ویس������تیان
س������وود لەو ڕەوش������ەی دوای جەنگ وەربگرن،
بۆیە پەیوەندییان بە بەریتانیاوە كرد(1)، ش������ێخ
مەحموود س������ێ جار و لە س������ێ م������اوەی جیا
حوكمدارێتی كوردستانی كردووە، ماوە و سااڵنی
دامەزراندنی یەكەمین حكوومەتی باش������ووری
كوردس������تان لە 71/11/8191 تا 22/6/9191
درێ������ژەی كێش������ا، هەرچەن������دە بانگەش������ەی
دامەزراندنی حوكمدارییەكە لە 71/11/8191
لەسەر ڕەزامەندی گەورە لێپرسراوانی ئینگلیز
بوو، بەتایبەت������ی دوای ئەوەی (مێجەر نوئێل)
گەیش������تە س������لێمانی و(2)، نوئێل بە قسەی
(ویڵ������س) كۆبوونەوەیەك������ی گ������ەورەی لەناو
شاری س������لێمانی كرد و بانگهێشتی بۆ هەموو
پیاوماقووڵی ناو ش������ار و سەرۆك عەشیرەتەكان
كرد و لەوێدا بە ڕەس������می (شێخ مەحموود) بە
(حوكمداری كوردستان) ناونراو و مێجەر نوئێل
ژماره (5) ب هارى 5102
ه
بوو بە (ڕاوێژكاری مەلیك) و (مێجەر دانلیس)
ب������وو بە (ڕاوێژكاری س������ەربازیی) و ش������اری
سلێمانی كرا بە پایتەختی كوردستان(3).
ل������ەو م������اوە كورت������ەی، كە ش������ێخ مەحموود
حوكمدارێت������ی كوردس������تانی ك������رد، نەیتوانی
دەزگایەك������ی حوكمدارێت������ی ڕێكوپێ������ك ب������ۆ
بەڕێوەبردن������ی كاروباری واڵت دروس������ت بكات
(4).
م������اوەی دووەم������ی حكومەت������ی باش������ووری
كوردستان لە 51/01/2291 دەست پێدەكات و تا
32/3/3291 درێژەی كێشا، یەكێك لە گۆڕانە
گەورەكانی ئەم سەردەمە لە دوای باڵوكردنەوەی
فەرمانی حوكمداری بۆ دامەزراندنی كابینە لە
51/01/2291دا، ئەوە ل������ە 51/11/2291 لە
ژمارە (1)ی ڕۆژنامەی (ڕۆژی كوردستان)
زمانحاڵ������ی حوكمدارییەكەی ش������ێخ مەحموود
ب������ە (مەلیكی كوردس������تان) نێوبرا(5)، ئااڵی
كوردستان لە ڕۆژی ڕاگەیاندنی حكومەت لە
شاری س������لێمانی هەڵكرا و یەكەمین وەزارەتی
كوردستان بەمجۆرەی خوارەوە دامەزرا(6):ـ
1ـ شێخ قادری برای شێخ مەحموود ـ سەرۆكی
وەزیران و سوپاساالر
2ـ عەبدولكەریم عەلەكە ـ وەزیری دارایی
3ـ مس������تەفای پاش������ای یاموڵك������ی ـ وەزیری
ڕۆشنبیری (فەرهەنگ)
4ـ شێخ حەمە غەریب ـ وەزیری ناوخۆ
5ـ س������اڵح زەكی س������احێبقران ـ وەزیری هێزی
میللی
23
6ـ ئەحم������ەد بەگ������ی فەتاح ب������ەگ ـ وەزیری
گومرگ
7ـ حەم������ە ئاغای ئەوڕەحم������ان ئاغا ـ وەزیری
نافعە
8ـ سەید ئەحمەدی بەرزنجی ـ سەرۆكی ئەمنی
عام
9ـ حاجی مەال سەعید ـ وەزی ,v