ÂÆì 12 ( 1259 ) 19 - 25 ê º äî º Ø ´º ðÆ 2018
ËÙ µ³ íáñ » É ¿ Üáñ æáõÕ ³ ÛÇ êáõñ µ ² Ù » Ý ³÷ ñÏÇã í ³ Ý- ùÇ ¹³ ñ ³ íáñ ³ ñËÇíÁ ª 1606-1983Ãà ©: Î ³ ½Ù » É ¿ í ³ ÝùáõÙ å ³ ÑíáÕ Ó » é ³· ñ » ñÇ Ù ³ ï » Ý ³· Çï ³ Ï ³ Ý ó ³ ÝÏÁ :
Ð ³ Û ³· ÇïáõÃÛ ³ Ý ÑëÏ ³ ÛÇ ª ȨáÝ ØÇÝ ³ ëÛ ³ ÝÇ Ñ ³ Ù ³ ñ ³ ½ ·³ ÛÇÝ ÇÝùÝáõÃÛáõÝÝ áõ É » ½áõÝ ëñ µ³ ½ ³ Ý ³ ñÅ » ùÝ » ñ ¿ ÇÝ « áñáÝóáí Ý ³ Ïñà » ó áõ ¹³ ëïÇ ³ ñ ³ Ï » ó Çñ ½ ³ í ³ ÏÝ » ñÇÝ : Ð » - ïá Ýñ ³ Ýù Ñ ³ ÛïÝí » óÇÝ ³ ßË ³ ñÑÇ ï ³ ñ µ» ñ Ù ³ Ûñó ³ Ù ³ ùÝ » - ñáõÙ ® Ð ³ í ³ ï ³ ñÇÙ ÙÝ ³ Éáí ³ ½ ·³ ÛÇÝ ³ ÏáõÝùÝ » ñÇÝ ª Ýñ ³ Ýù ß ³ ñáõÝ ³ ÏáõÙ » Ý ³ åñ » É Ð ³ Ûñ » ÝÇùÇ ëÇñáí « å ³ Ñ- å ³ Ý » É Ð ³ Û É » ½áõÝ áõ Ùß ³ ÏáõÛÃÁ ®
-öáùñ ¿ Ç « » ñ µ ÇÙ ³ ó ³« áñ Ð ³ Û ³ ëï ³ Ý-Ð ³ Ûñ » ÝÇù áõÝ » Ù : º ë ³ Û ¹ Ñ ³ Ûñ » ÝÇùÝ ëϽ µ áõÙ ï » ë » É ¿ Ç ÇÙ ÷ áùñÇÏ ÍÝÝ ¹³ - í ³ ÛñáõÙ ª ä ³ ñëÏ ³ ëï ³ ÝÇ ö » ñÇ ³ ·³ í ³ éÇ ÊáÛ ·³ Ý · Ûáõ- ÕáõÙ « áñÁ ½áõï Ñ ³ ÛÏ ³ Ï ³ Ý µ Ý ³ Ï ³ í ³ Ûñ ¿ ñ : º ñ µ Ù » Í ³ ó ³« » ñ ³ ½ ³ Ýùë ¿ ñ û · ï ³ Ï ³ ñ ÉÇÝ » É Ð ³ Ûñ » ÝÇùÇë áõ Ù ³ ñ ¹ ÏáõÃÛ ³ - ÝÁ « - ³ ëáõÙ ¿ É » ½í ³µ³ ÝÇ ¹ áõëïñÁ` ÜÛáõ ÚáñùáõÙ µ Ý ³ ÏíáÕ « ³ Ýí ³ ÝÇ ¹ ÇÙ ³ Ñ ³ ñ ¹³ ñ ² ñÙÇÝ » ØÇÝ ³ ëÛ ³ ÝÁ ®
º ñ ³ ½ ³ ÝùÝ » ñÇ áõÕÇÝ » ñáí ª ÊáÛ ·³ ÝÇó ÙÇÝã » õ ÜÛáõ Úáñù
Ø » ñ ³ éç¨ Ï ³ Ý · Ý ³ Í ¿ ÙÇ Ññ ³ ß ³ ÉÇ Ñ ³ ÛáõÑÇ ª Ñå ³ ñï Çñ ³ ½ · Ç ³ ÝóÛ ³ Éáí áõ ÙÇßï ËáÝ ³ ñÑ ª ãÝ ³ Û ³ Í Çñ Ýí ³×³ Í µ³ ñÓáõÝùÝ » ñÇÝ : Ð ³ çáÕáõÃÛáõÝÝ » ñÝ áõ Ñ ³ Õà ³ Ý ³ ÏÝ » ñÁ Ýñ ³ Ý ã » Ý ïñí » É áñå » ë ׳ Ï ³ ï ³· ñÇ Ýí » ñ « ³ ÛÉ í ³ ëï ³ ÏÇ áõ ïùÝ ³ ÝùÇ ³ ñ ¹ ÛáõÝù » Ý : º à » ¹ Çï » ù 1980- ³ Ï ³ Ý Ãí ³ Ï ³ ÝÝ » ñÇó ÙÇÝã ûñë ÝÏ ³ - ñ ³ Ñ ³ Ýí ³ Í ³ Ù » ñÇÏÛ ³ Ý ÏÇÝáÝÏ ³ ñÝ » ñÁ ¨ Ù ³ Ï ³· ñáõÃÛáõÝ- Ý » ñáõÙ Ñ ³ Ý ¹ Çå » ù ¾ÙÇ ØÇÝ ³ ëÛ ³ Ý ³ Ýí ³ ÝÁ « ÇÙ ³ ó »° ù « áñ ËáëùÁ ê ÷ ÛáõéùÇ Ù » ñ Ñ ³ Ûñ » Ý ³ ÏóáõÑÇ ² ñÙÇÝ » ØÇÝ ³ ëÛ ³ - ÝÇ Ù ³ ëÇÝ ¿« áñÁ ÷ Ýïñí ³ Í áõ » ½ ³ ÏÇ ³ ñí » ëï ³·» ïÝ » ñÇó ¿ ³ Ù » ñÇÏÛ ³ Ý ÏÇÝáÁÝÏ » ñáõÃÛáõÝÝ » ñÇ áõ ßááõ µ Ç½Ý » ëÇ ßñç ³ - ÝáõÙ : àñå » ë ¹ ÇÙ ³ Ñ ³ ñ ¹³ ñ ª Ý ³ 30 ï ³ ñáõó ³ í » ÉÇ Ñ ³ Ù ³ - · áñÍ ³ Ïó » É ¿ ÜÛáõ ÚáñùÇ µ³ É » ïÇ ¨ Ø » ïñáåáÉÇï » Ý ûå » ñ ³ - ÛÇÝ Ã ³ ïñáÝÇ « Ñ » éáõëï ³ ÁÝÏ » ñáõÃÛáõÝÝ » ñÇ Ñ » ï « ³ ßË ³ ï » É ¿ ³ ÛÝåÇëÇ Ëáßáñ ³· áõÛÝ ¹» Ùù » ñÇ Ñ » ï « ÇÝãåÇëÇù » Ý Ð » É » Ý Ð » Û½Á « ´ áÝ æáíÇÝ « Ø ³ ÛùÉ ¸áõ · É ³ ëÁ « êÛáõ½ ³ Ý ê ³ ñ ³ Ý- ¹ áÝÁ ¨ ß ³ ï áõñÇßÝ » ñ : ² Ûë ß ³ ñùÁ ß ³ ñáõÝ ³ ÏáõÙ » Ý Ñ ³ Û ³ Ý- í ³ ÝÇ » ñ · ÇãÝ » ñÝ áõ ¹» ñ ³ ë ³ ÝÝ » ñÁ ª úý » ÉÛ ³ Ð ³ Ù µ³ ñÓáõÙ- Û ³ ÝÁ « ÐáíÑ ³ ÝÝ » ë ´³¹³ ÉÛ ³ ÝÁ « Êáñ » Ý ²µ ñ ³ Ñ ³ ÙÛ ³ ÝÁ « ìÇ ·» Ý êï »÷³ ÝÛ ³ ÝÁ « ÐáíÑ ³ ÝÝ » ë àëÏ » ñãÛ ³ ÝÁ ¨ µ³ ½áõÙ ÝíÇñÛ ³ ÉÝ » ñ :
² ñÙÇÝ » ØÇÝ ³ ëÛ ³ ÝÇ ³ ßË ³ ï ³ ÝùÁ µ³ ñÓñ » Ý · Ý ³ Ñ ³ ï » É Ñ ³ Ù ³ ßË ³ ñÑ ³ ÛÇÝ Ñéã ³ Ï í ³ Û » ÉáÕ ³ ñïÇëïÝ » ñ « ù ³ Õ ³ ù ³ - ÛÇÝ áõ Ý ³ Ñ ³ Ý ·³ ÛÇÝ Ñ » ÕÇÝ ³ Ï ³ íáñ Ïñà ³ Ï ³ Ý Ñ ³ ëï ³ ïáõ- ÃÛáõÝÝ » ñ ª ³ Û ¹ ÃíáõÙ úùëýáñ ¹ Ç Ñ ³ Ù ³ Éë ³ ñ ³ ÝÁ , Ýñ ³ Ý ßÝáñÑ » É » Ý áõëáõóãáõÃÛ ³ Ý íÏ ³ Û ³ Ï ³ ÝÝ » ñ : ¸ ³ ë ³ í ³ Ý ¹ áõÙ ¿ ² Ù » ñÇÏ ³ ÛÇ ¸ñ ³ Ù ³ ïÇÏ ³ Ï ³ Ý ³ ñí » ëïÇ ³ Ï ³¹» ÙÇ ³ ÛáõÙ « áñÁ ¹» é¨ë 1884à © ÑÇÙÝ » É ¿ â ³ ñɽ â ³ åÉÇÝÁ : ² ñÙÇÝ » ( ¾ÙÇ ) ØÇÝ ³ ëÛ ³ ÝÇ Ï » Ýë ³· ñáõÃÛáõÝÁ Ý » ñÏ ³ Û ³ óí ³ Í ¿ ² Ý · ÉÇ ³ ÛÇ ø » Ù µ ñÇç ØÇç ³ ½ ·³ ÛÇÝ Ï » Ýë ³· ñ ³ Ï ³ Ý ÇÝëïÇïáõïÇ § à ± í áí ¿© ² ßË ³ ñÑÇ Ï ³ Ý ³ Ûù ¦ · ñùÇ ¿ ç » ñáõÙ ( 2010à ©« 15-ñ ¹ Ñ ³ ïáñ ): Üñ ³ Ý ÝíÇñí ³ Í ³ Ý ¹ ñ ³¹³ ñÓ Ï ³ Ý ³ ¨ ´³ ËïÇ ³ ñ Ðáí ³ ÏÇÙÛ ³ ÝÇ § Üáñ æáõÕ ³ ÛÇ Ã ³ ïñáÝÇ ï ³ ñ »· ñáõÃÛáõÝ © 1887-2012Ãà ©¦ Ù » Í ³ Í ³ í ³ É Ù » Ý ³· ñáõ- ÃÛ ³ Ý ¿ ç » ñáõÙ (º ñ¨ ³ Ý « 2013à ©)« ² ñÍíÇ ´³ ËãÇÝÛ ³ ÝÇ § Ð ³ - Û » ñÁ ² ßË ³ ñÑÇ êÇÝ » Ù ³ ÛáõÙ ¦ · ñùáõÙ (º ñ¨ ³ Ý « 2004à ©) ¨ 2010à © ÉáõÛë ï » ë ³ Í §  ³ ï » ñ ³ Ï ³ Ý ûñ ³ óáõÛóáõÙ ¦ (· Çñù 5- ñ ¹):
² Ù » ñÇÏÛ ³ Ý Î » Ýë ³· ñ ³ Ï ³ Ý Ñ ³ ëï ³ ïáõÃÛ ³ Ý ÏáÕÙÇó ² ñ- ÙÇÝ » ØÇÝ ³ ëÛ ³ ÝÝ ³ ñÅ ³ Ý ³ ó » É ¿ § î ³ ñí ³ ÏÇÝÁ ¦ ïÇïÕáëÇÝ ª Çñ Ñ » ï ³ åÝ ¹ áõÙÝ » ñÇ Çñ ³· áñÍÙ ³ Ý ·» ñ ³ ½ ³ Ýó ÝíÇñáõ- ÙÇ Ñ ³ Ù ³ ñ : ² ñÙÇÝ » ØÇÝ ³ ëÛ ³ ÝÁ áã ÙÇ ³ ÛÝ ï ³ Õ ³ Ý ¹³ íáñ ¹ ÇÙ ³ Ñ ³ ñ ¹³ ñ áõ ¹³ ë ³ Ëáë ¿« ³ Ûɨ Ñ ³ ë ³ ñ ³ Ï ³ Ï ³ Ý Ù » Í · áñÍáõÝ » áõÃÛáõÝ ¿ Í ³ í ³ ÉáõÙ ê ÷ ÛáõéùÇ ·³ ÕÃûç ³ ËÝ » ñáõÙ ª Ç Ýå ³ ëï Ñ ³ Û ³ å ³ Ñå ³ ÝáõÃÛ ³ Ý : º ñÏ ³ ñ ï ³ ñÇÝ » ñ Ç í » ñ Ý ³ ³ Ý ¹³ Ù ¿ ÜÛáõ ÚáñùÇ Ð © ú © Ø-Ç § Ø ³ Ûñ ¦ Ù ³ ëÝ ³× ÛáõÕÇ ¨ § Ð ³ Ù ³ ½ ·³ ÛÇÝÇ ¦« í ³ ñáõÙ ¿ ù ³ ñïáõÕ ³ ñÇ ¨ ³ ï » Ý ³ å » ïÇ å ³ ßïáÝÝ » ñ : êÇñáõÙ ¿ Éáõë ³ ÝÏ ³ ñãáõÃÛáõÝÁ « à ³ ïñáÝÁ ¨ ÏÇ- ÝáÝ « ¹» ñ ³ ë ³ Ý ³ Ï ³ Ý ³ ñí » ëïÁ « · Í ³· ñáõÃÛáõÝÁ : êÇñáõÙ ¿ ³ ÛÝ ³ Ù » ÝÁ « ÇÝãÁ ¶» Õ » óÇÏ ¿« ì » Ñ ¿®º í Ý ³ ³ Û ¹ ³ ñÅ » ùÝ » - ñÇÝ Í ³ é ³ Û » Éáõ Çñ µ³ Ý ³ Ó¨Ý áõÝÇ ©
-ä ³ Ñå ³ Ý » Ýù ³ Ýó »³ ÉÁ « Û ³ ñ ·» Ýù « ëÇñ » Ýù áõ í ³ Û » É » Ýù Ý » ñÏ ³ Ý ª Ï » ñï » Ýù ³ å ³·³ Ý : ä ³ ï ³ Ý » ÏáõÃÛ ³ Ý ßñç ³ ÝáõÙ ² ñÙÇÝ » ØÇÝ ³ ëÛ ³ ÝÝ ³ Ï ³ - Ý ³ ï » ëÝ ¿ ñ ȨáÝ ØÇÝ ³ ëÛ ³ ÝÇ Ùß ³ Ïáõà ³ å ³ Ñå ³ Ý · áñÍáõ- Ý » áõÃÛ ³ ÝÁ : Ð » Ýó Ýñ ³ ÝÇó ¿ É ëï ³ ó ³ í Çñ ÏÛ ³ ÝùÇ · ÉË ³ íáñ ¹³ ë » ñÁ ª ëÇñ » É Ð ³ Ûñ » ÝÇù ¨ ³ ½ · áõÃÛáõÝ « ÉÇÝ » É ³ ½ÝÇí « ³ é ³ ùÇÝÇ áõ × ßÙ ³ ñï ³ Ëáë :
-Ð ³ Ûñë ª ȨáÝ ØÇÝ ³ ëÛ ³ ÝÁ « ³ ½ ·³ ÛÇÝ ÏÛ ³ ÝùÇÝ ÝíÇñí » É ¿ ñ 20 ï ³ ñ » Ï ³ ÝÇó : ØÇÝ㨠ÑÇÙ ³ ÑÇßáÕáõÃÛ ³ Ýë Ù » ç í ³ é ïå ³ íáñí ³ Í ¿ ³ ÛÝ å ³ ÑÁ « » ñ µ 5-6 ï ³ ñ » Ï ³ ÝáõÙ Ñáñë Ñ » ï · Ý ³ óÇ · ÛáõÕÇ ·» ñ » ½Ù ³ Ý ³ ïáõÝ ® Ü ³ íñÓÝáí Ù » Ï ³ é Ù » Ï Ù ³ ùñáõÙ ¿ ñ ï ³ å ³ Ý ³ ù ³ ñ » ñÇ ÷ áßÇÝ ¨ Ýáà ³ ï » ïñáõÙ · ñÇ ³ éÝáõÙ ³ ñÓ ³ Ý ³· ñáõÃÛáõÝÝ » ñÁ : Ð » ïá Ñ ³ ëÏ ³ ó ³« áñ ³ Û ¹ Éáõé ù ³ ñ » ñÇ Ù » ç å ³ ïÙáõÃÛáõÝÝ ¿ à ³ ùÝí ³ Í : º Õ ³ í ÙÇ å ³ Ñ « » ñ µ Çñ ³ Ý ³ Ï ³ Ý Ï ³ é ³ í ³ ñáõÃÛáõÝÁ ÷³ Ï » ó Ñ ³ ÛÏ ³ - Ï ³ Ý ¹ åñáóÝ » ñÁ : Ð ³ Ûñë Ù » ñ ï ³ Ý » ñÏñáñ ¹ Ñ ³ ñÏÁ í » ñ ³ Í » ó ¹ åñáóÇ « -ÑÇßáõÙ ¿ ² ñÙÇÝ » ØÇÝ ³ ëÛ ³ ÝÁ :
Ð » ïá ³ Û ¹ ÑÇßáÕáõÃÛáõÝÝ » ñÝ áõ ¹³ ë » ñÁ ² ñÙÇÝ » ØÇÝ ³ ë- Û ³ ÝÇÝ áõÕ » Ïó » Éáõ ¿ ÇÝ ³ Ù µ áÕç ÏÛ ³ ÝùáõÙ ª áñå » ë Éáõë ³ íáñ ³ ëïÕ : Ü ³ å ³ ïíáí Ñ ³ Õà ³ Ñ ³ ñ » ó Çñ ׳ Ý ³ å ³ ñÑÇÝ Ñ ³ Ý- ¹ Çå ³ Í µ áÉáñ ËáãÁÝ ¹ áïÝ » ñÝ áõ ¹ Åí ³ ñáõÃÛáõÝÝ » ñÁ « áñáÝó áÉáñ ³ ÝÝ » ñáõÙ Ý ³ » ñ µ» ù ãÑñ ³ Å ³ ñí » ó Çñ » ñ ³ ½ ³ ÝùÝ » ñÇó « ³ ÛÉ ÙÇßï µ³ ñÓñ ³ ó ³ í í » ñ ª Çñ ³ ½ · Ç Ñ½áñ ³ ÝóÛ ³ ÉÇó ³ éÝ » - Éáí è » ñ : º í » ñ µ å ³ ïÙáõÙ ¿ Çñ ³ Ýó ³ Í ¹ Åí ³ ñÇÝ áõÕáõ Ù ³ - ëÇÝ « ÙÇ ³ ÛÝ ÉáõÛëÇ ßáÕ ¿ » ñ¨áõÙ Ýñ ³ ³ ãù » ñáõÙ ®
² ñÙÇÝ » ØÇÝ ³ ëÛ ³ ÝÇ ¹ Åí ³ ñáõÃÛáõÝÝ » ñáí áõ Ù ³ ù ³ - éáõÙÝ » ñáí ÉÇ ×³ Ý ³ å ³ ñÑÁ Ï ³ ñ » ÉÇ ¿ ï » ëÝ » É Ýñ ³ · ñ ³ Í µ³ - Ý ³ ëï » ÕÍáõÃÛáõÝÝ » ñáõÙ : ¶ ñ » É ëÏë » É ¿ ¹» é ¹ åñáó ³ Ï ³ Ý ï ³ - ñÇùÇó : î ³ ñÇÝ » ñ ß ³ ñáõÝ ³ Ï Ð ³ Ûñ » ÝÇùÇ ×³ Ï ³ ï ³· ñÇÝ áõ Ù ³ ñ ¹ áõ Ý » ñ ³ ßË ³ ñÑÇÝ ÝíÇñí ³ Í Çñ ËáÑ » ñÝ áõ µ³ Ý ³ ëï » Õ-
28
ÐÐ ä ² Þîä ² ÜàôÂÚ ² Ü Ü ² Ê ² ð ² ðàôÂÚ ² Ü Ð ² ܸ º ê