ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ - Έρευνα και Εφαρμογές ΤΕΥΧΟΣ 2 | Page 48

Επιστημονικό Περιοδικό «ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ έρευνα & εφαρμογές» Τόμος 1, Τεύχος 1, 2017 ISSN: …..
Νοητικές αναπαραστάσεις
Καθημερινά βιώνουμε τον κόσμο ως μια ενοποιημένη εμπειρία. Παρ’
όλα αυτά είμαστε σε θέση να διακρίνουμε διαφορετικές φυσιολογικές
και γνωστικές λειτουργίες που συμβάλλουν σε αυτό το φαινόμενο.
Συγκεκριμένα, αναγνωρίζουμε την «αίσθηση», που αποτελεί την απλή
επίγνωση
εξαιτίας
της
διέγερσης
ενός
αισθητηρίου
οργάνου
(αλληλεπίδραση του φυσικού κόσμου με τα τμήματα του σώματός μας)
και την «αντίληψη», η οποία αφορά την επεξεργασία, ταυτοποίηση και
ερμηνεία μιας αίσθησης, με σκοπό τη δημιουργία μιας νοητικής
αναπαράστασης (Schacter, Gilbert, & Wegner, 2009). Γενικά, η
οργάνωση τόσο του εξωτερικού όσο και του εσωτερικού κόσμου
επιτυγχάνεται μέσω αναπαραστάσεων. Η αναπαράσταση ορίζεται ως
οποιοσδήποτε
συμβολισμός
ή
σύνολο
συμβόλων,
τα
οποία
αναπαριστούν ένα περιεχόμενο όταν αυτό απουσιάζει από την αίσθηση.
Έχοντας ως αφετηρία τις εξωτερικές αναπαραστάσεις που αφορούν τις
εικονικές (εικόνες, γραφήματα) και τις γλωσσολογικές (γραφή) ο
διαχωρισμός
συνεχίζεται
με
τις
εσωτερικές
(νοερές).
Η
νοερή
αναπαράσταση αφορά το λεγόμενο «μάτι του νου» και αναφέρεται στον
τρόπο με τον οποίο το σύνολο του εξωτερικού κόσμου αναπαρίσταται
στον ανθρώπινο νου. Η νοερή αναπαράσταση επιτυγχάνεται μέσω
κωδικοποιημένων συμβόλων. Οι νοερές αναπαραστάσεις χωρίζονται στις
συμβολικές και στις
υπο-συμβολικές, οι οποίες αφορούν μοτίβα
ενεργοποίησης στα συνδεδεμένα δίκτυα, στο χώρο των υπολογιστών. Η
έρευνα
αυτή
επικεντρώνεται
αναπαραστάσεων,
αίσθηση)
και
των
των
στα
αναλογικών
προτασιακών
δύο
είδη
(νοερές
(γλώσσα
των
«εικόνες»
σκέψης,
συμβολικών
από
κάθε
νοήματα)
αναπαραστάσεων (Eysenck & Keane, 2003). Οι βασικές διαφορές
μεταξύ αυτών των υποκατηγοριών σχετίζονται με τη μορφή και το
περιεχόμενο τους. Οι αναλογικές είναι συνεχείς, έμμεσες, με χαλαρούς
48