ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ - Έρευνα και Εφαρμογές ΤΕΥΧΟΣ 2 | Page 38

Επιστημονικό Περιοδικό «ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ έρευνα & εφαρμογές» Τόμος 1, Τεύχος 1, 2017 ISSN: …..
1956). Χωρίς αμφιβολία, κανένας άλλος τρόπος επικοινωνίας δε διαθέτει το
σημασιολογικό πλούτο, την περιπλοκότητα, την εκζήτηση της ανθρώπινης
γλώσσας.
Όμως
εδώ
υπάρχει
ένα
παράδοξο-ότι
η
γλώσσα,
ως
χαρακτηριστικό του ανθρώπου, εξαρτάται από μια εξαιρετική οργάνωση
του εγκεφάλου, προγραμματισμένη από γονίδια, τα περισσότερα από τα
οποία βρίσκονται και σε άλλα ζώα. Από τη δαρβινική λοιπόν σκοπιά, δεν
είναι δυνατόν μια τέτοια οργάνωση και λειτουργία να είναι προϊόν μιας
εξελικτικής διαδικασίας που πραγματοποιήθηκε αποκλειστικά και μόνο κατά
τη διάρκεια των αιώνων εξέλιξης του ανθρώπινου είδους. Ο χιμπατζής είναι
το κοντινότερο στον άνθρωπο ζώο και προφανώς ο άγριος χιμπατζής δε
«μιλάει». Ορισμένοι, ωστόσο, ερευνητές υπέθεσαν ότι τούτο οφείλεται στο
γεγονός ότι αυτά τα ζώα δεν είχαν τη δυνατότητα να ζήσουν σε μια
κοινωνία, όπως η ανθρώπινη, όπου η εκμάθηση μιας γλώσσας είναι κύριο
χαρακτηριστικό της. Έτσι, ήδη από τη δεκαετία του 1930, αλλά κυρίως
κατά τη δεκαετία του 1960 και κατόπιν, έχει πραγματοποιηθεί ένας
σημαντικός αριθμός μελετών που είχαν ως στόχο να διδάξουν στους
χιμπατζήδες ένα είδος
συμβολικής γλώσσας,
όπως
η
γλώσσα
των
κωφαλάλων. Τα αποτελέσματά τους έδειξαν ότι πράγματι τα ζώα αυτά ήταν
σε θέση να εκμάθουν μια συμβολική γλώσσα και να τη χρησιμοποιήσουν
για την έκφραση ακόμη και συναισθημάτων, ή και πολύπλοκων σχέσεων
αιτίου αιτιατού. Εντούτοις, το λεξιλόγιό τους ήταν πολύ πιο φτωχό από το
αντίστοιχο ενός παιδιού τεσσάρων ετών και, ίσως ακόμη πιο σημαντικό,
αποδείχθηκε ότι ο εγκέφαλος των χιμπατζήδων δε διαθέτει τις λειτουργίες
που σχετίζονται με τις γνωστικές διαδικασίες της γραμματικής και του
συντακτικού (Premack & Premack,1983. Garder & Garder, 1969). Με άλλα
λόγια, οι γλωσσικές ικανότητες των κατά τα άλλα ευφυών πρωτευόντων σε
σχέση με τη δημιουργική χρήση της γλώσσας είναι πολύ πιο περιορισμένες
από ό,τι στον άνθρωπο. Τι είναι όμως εκείνο που δίνει αυτή τη μοναδική
ικανότητα στον άνθρωπο;
38