ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ - Έρευνα και Εφαρμογές ΤΕΥΧΟΣ 2 | Page 32

Επιστημονικό Περιοδικό «ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ έρευνα & εφαρμογές» Τόμος 1, Τεύχος 1, 2017 ISSN: …..
Γλώσσα και Εγκέφαλος
Η γλώσσα είναι μια θεμελιώδης νοητική λειτουργία του ανθρώπου, η οποία
έχει ως αίτιο τις εγκεφαλικές λειτουργίες. Με την παραπάνω πρόταση δεν
επιδιώκεται η αναγωγή μιας ανωτέρου επιπέδου νοητικής λειτουργίας -
όπως
είναι
η
γλώσσα-
στο
επίπεδο
της
κυτταρικής
και
μοριακής
νευροβιολογίας. Αντιθέτως, μια τέτοιου τύπου αναγωγή θα μπορούσε να
θεωρηθεί ανόητη, αν αναλογιστεί κανείς πόσο πολλά και διαφορετικά
επίπεδα φυσικών, βιολογικών και κοινωνικών αλληλεπιδράσεων πρέπει να
συντελεστούν, ώστε να εμφανιστούν νοητικά φαινόμενα ανώτερης τάξης,
όπως είναι η γλώσσα (Χειμώνας, 1978 ).
Κατά τη διάρκεια ενός διαλόγου χρησιμοποιούμε 180 περίπου λέξεις το
λεπτό. Αυτή η συνεχής ροή λέξεων πραγματοποιείται χωρίς κάποια
ιδιαίτερη προσπάθεια. Οι λέξεις επιλέγονται από ένα νοητικό λεξικό
60.000-120.000
λέξεων.
Πρόκειται
για
μια
εκπληκτική
ικανότητα
παραγωγής γλώσσας, που πραγματοποιείται χωρίς σχεδόν λάθη (ένα λάθος
για κάθε εκατομμύριο λέξεων) (Kendel, Schwartz & Jessel, 1995). Η
διαδικασία τούτη συνοδεύεται από μια, επίσης εκπληκτική, ικανότητα
κατανόησης της γλώσσας. Είναι λοιπόν ένα εξαιρετικό φαινόμενο και
ασφαλώς το πρώτο ερώτημα που μπορεί να τεθεί είναι αν η γλωσσική
ικανότητα είναι ένα εγγενές χαρακτηριστικό ή είναι κάτι που μαθαίνεται
κατά τα πρώτα στάδια της ζωής του ατόμου. Αναμφίβολα, η γνώση μιας
συγκεκριμένης
γλώσσας
είναι
αποτέλεσμα
μαθησιακών
διαδικασιών.
Εντούτοις, δεδομένα από την ανατομία, την εμβρυολογία και από την
πορεία απόκτησης των γλωσσικών ικανοτήτων από τα παιδιά υποστηρίζουν
ότι ένα σημαντικό ποσοστό των γλωσσικών ικανοτήτων είναι εγγενές (O’
Connor, 1994). Τα δεδομένα αυτά είναι τα εξής: Πρώτον, οι γλωσσικές
λειτουργίες εντοπίζονται κυρίως στο αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου.
Δεύτερον, ο εντοπισμός της γλώσσας στο αριστερό ημισφαίριο σχετίζεται
με ανατομικές διαφορές μεταξύ των δύο ημισφαιρίων (για παράδειγμα, το
32