Αυτός είναι ο αγνός και ολοκληρωμένος πολιτικός...
11
Μία ιστορία που δείχνει ανάγλυφη την προσωπικότητα του αυ-θεντικού πολιτικού ως παιδαγωγού, με την πλατιά έννοια της λέξης, που χειραγωγεί τα άτομα και την πόλη προς την ευτυχία και την αρετή, που προσφέρει τη ζωή ακόμα και τον θάνατό του για να θε-μελιώσει το έργο του, την διάβασα πριν χρόνια σε ένα από τα βιβλία του Ευάγγελου Π. Παπανούτσου. Αναφέρεται στο νομθέτη Λυκούργο γραμμένη από τον Πλούταρχο:
«Όταν πια οι σπουδαιότεροι από τους νόμους του στερεώθηκαν με τη συνήθεια και είχε αρκετά αναπτυχθεί η πολιτεία βρισκόμενη σε θέση πλέον να διατηρείται και να σώζεται μόνη της, όπως λέει ο Πλά-των (στον «Τίμαιο») ότι ο θεός χάρηκε που δημιουργήθηκε ο κόσμος και μπήκε σε κίνηση για πρώτη φορά, έτσι γεμάτος και ο Λυκούργος από θαυμασμό κι ευχαρίστηση για την ομορφιά και το μέγεθος της νομοθεσίας του, που άρχισε να εφαρμόζεται και να παίρνει κανονικά το δρόμο της, επιθύμησε –όσιο είναι δυνατόν να προνοήσει ο άνθ-ρωπος- να την αφήσει αθάνατη και αμετάβλητη στο μέλλον. Μάζεψε λοιπόν όλους σε εκκλησία και τους είπε ότι καλά είναι όσα έγιναν και αρκετά για να γνωρίσει η πόλη την ευτυχία και την αρετή. Το κυριότερο όμως και το πιο μεγάλο δεν μπορεί να τους το αποκαλύψει πριν ζητήσει με χρησμό τη γνώμη του θεού. Πρέπει λοιπόν να τηρήσουν σταθερά τους νόμους που έθεσε και να μη τους αλλάξουν ούτε να τους μετακινήσουν, έως ότου ο ίδιος γυρίσει από τους Δελφούς. Όταν επιστρέψει,. Θα κάνει ό,τι του πει ο θεός. Όλοι συμ-φώνησαν και τον ενθάρρυναν να πάει στο μαντείο. Και αφού έβαλε τους βασιλείς και τους γερουσιαστές και έπειτα τους άλλους πολίτες να ορκιστούν ότι θα μείνουν σταθεροί και θα εφαρμόζουν το νομοθε-τικό πολίτευμα έως ότου επιστρέψει, ο Λυκούργος έφυγε για τους Δελφούς.
Σαν έφτασε στο μαντείο κι έκανε θυσίες στο θεό Απόλλωνα τον ρώτησε αν οι νόμοι του ήταν καλοί και αρκετοί για την ευτυχία και την αρετή της πόλης. Ο θεός αποκρίθηκε ότι και καλά τέθηκαν οι νόμοι και η πόλη θα δοξαστεί αν τηρεί το πολίτευμά του. Ο Λυκούργος έγραψε το χρησμό και τον έστειλε στη Σπάρτη. Ύστερα έκανε νέες θυσίες στο θεό, αποχαιρέτησε τους φίλους και τον γιο του και αποφάσισε να μην απαλλάξει τους συμπολίτες του από τον όρκο και εκεί με την θέλησή του να τερματίσει τη ζωή του, μια και είχε φτάσει στην ηλικία, (σύμφωνα με την παράδοση ήταν 85 ετών), που είναι κατάλληλη για να αποφασίζουν οι άνθρωποι, ακόμη κι εκείνοι που φαίνεται ότι αρκετά ευτύχησαν, αν πρέπει να συνεχίσουν ακόμη ή να πάψουν να ζουν. Και πέθανε από ασιτία με την πεποίθηση ότι των πολιτικών ανδρών ο θάνατος πρέπει να είναι πολιτικά άσκοπος ούτε το τέλος της ζωής παθητικό, αλλά να γίνεται σαν πράξη αρετής. Και για τον εαυτό του, αφού έφερε ως την άκρη έργο ωραιότατο, ο θάνατος έπρεπε να είναι αληθινά τελείωση της ευτυχίας και στους συμπολίτες να αφήσει το θάνατό του φύλακα των καλών και αγαθών που τους πρόσφερε, αφού είχαν ορκιστεί να εφαρμόζουν το πολίτευμά του έως ότου εκείνος επιστρέψει.
Αυτός είναι ο αγνός και ολοκληρωμένος πολιτικός. Ζει και πεθαίνει για το έργο του".
Σάββατο, 18 Ιουνίου 2011