ΑΠΩΛΕΙΕΣ - ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ
Των Φαίδωνα Γ . Καραϊωσηφίδη και Θοδωρή Ψυρρή
« πτέρωσης », πέραν του ελέγχου μέσω του μηχανισμού ενεργοποίησης ( actuators ), μηχανικοί σύνδεσμοι διασφαλίζουν την διατήρηση της θέσης του και προσφέρουν την απαραίτητη δομική αντοχή και ακεραιότητα , ειδικά στην διηχητική περιοχή πτήσης ( 0,8 – 1,2 Μαχ ) οπότε και αναπτύσσονται και τα ισχυρότερα δομικά φορτία , προλαβαίνοντας έτσι τυχόν ακούσια ανάπτυξη . Ο μηχανισμός ελέγχου αποτελείται έτσι από δυο μοχλούς στο πιλοτήριο ( προσβάσιμους και από τα δυο μέλη του πληρώματος ). Ο πρώτος ελέγχει την κατάσταση του συγκροτήματος ασφάλισης και έχει δυο θέσεις : « LOCK » και « UNLOCK ». Στην θέση « UNLOCK » οι παραπάνω μηχανικοί σύνδεσμοι ξεκλειδώνουν και το σύστημα είναι πλέον ελεύθερο για μετακίνηση των ουραίων πτερυγικών προβόλων , μόνο όμως κατόπιν περαιτέρω εντολοφότησης . Η ενέργεια « ξεκλειδώματος » όμως δεν προβλέπεται να γίνει , σύμφωνα με το εγχειρίδιο πτήσης του SS2 πριν το σκάφος αναπτύξει ταχύτητα τουλάχιστον 1,4 Μαχ . Υπό τις συνθήκες αυτές και μετά , οι μηχανικοί ασφαλιστικοί σύνδεσμοι δεν είναι απαραίτητοι καθώς τα αναπτυσσόμενα αεροδυναμικά φορτία και η τάση από το σύστημα ενεργοποίησης είναι αρκετά για την διατήρηση των προβόλων στην συμπτυγμένη θέση . Η ανάπτυξη των τελευταίων γίνεται από ξεχωριστό μοχλό που όταν μετακινηθεί στην θέση « EXTENT » ενεργοποιεί το υδραυλικό σύστημα που οδηγεί σε « πτέρωση ». Σε κανονική πτήση του SS2 η « πτέρωση » δεν προβλέπεται παρά στο απόγειο της τροχιάς , όταν ο κινητήρας δεν λειτουργεί πλέον . Σύμφωνα με το πόρισμα , ο « πιθανότερος λόγος » που οδήγησε στην καταστροφή του SS2 ήταν η πρόωρη μετακίνηση του μοχλού κλειδώματος στην θέση « UNLOCK » που απελευθέρωσε τους μηχανικούς συνδέσμους ασφάλισης ( γεγονός που έχει πιστοποιηθεί από πολλά διαφορετικά στοιχεία των
τηλεμετρικών πηγών , συμπεριλαμβανομένου βίντεο αλλά και της λεκτικής αναφοράς του συγκυβερνήτη ). Αυτό συνέβη στην φάση της πτήσης όταν η ταχύτητα ήταν 0,92 Μαχ ( δηλαδή στη διηχητική ζώνη ), ενώ δεν προβλέπεται να γίνει παρά μετά την επίτευξη ταχύτητας 1,4 Μαχ ( υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες αυτό θα συνέβαινε 14 δευτερόλεπτα αργότερα ). Στη πρόωρη αυτή φάση όμως οι αντωτικές δυνάμεις στις ουραίες επιφάνειες ήταν ακόμη αρκετά ισχυρές ώστε να μπορούν να κατανικήσουν τον μηχανισμό ενεργοποίησης « πτέρωσης », λόγος άλλωστε που τοποθετήθηκε στη σχεδίαση και ο μηχανισμός ασφάλισης . Έτσι οι πρόβολοι μετακινήθηκαν σε θέση πτέρωσης χωρίς περαιτέρω εντολοδότηση από τον χειριστή ή από άλλη μηχανική βλάβη / αστοχία . Η έκτασή τους και με τον κινητήρα σε πλήρη λειτουργία έθεσε το SS2 σε ελιγμό με δυνάμεις πάνω από 9g , υπερβαίνοντας τα δομικά του όρια και προκαλώντας την διάλυσή του . Ανάμεσα στις κύριες επισημάνσεις-συστάσεις του πορίσματος υπάρχει και αυτή της έλλειψης ενός αυτόματου συστήματος που θα απέτρεπε την απελευθέρωση των μηχανικών συνδέσμων ασφαλείας πριν από την επίτευξη ασφαλών παραμέτρων για πτέρωση . Να σημειωθεί ότι η Virgin Galactic έχει ανακοινώσει ότι στη συμμόρφωσή της με τα ευρήματα του πορίσματος ( που συμπεριλαμβάνουν και την σύσταση για καλύτερη εκπαίδευση του πληρώματος ) έχει αναπτύξει ένα τέτοιο αυτόματο σύστημα περαιτέρω διασφάλισης της διαδικασίας . Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι το πόρισμα περιέχει πολλές συστάσεις και προς τον αρμόδιο τομέα της FAA ( Federal Aviation Administration ), τον AST ( Office of Commercial Space Transportation ) για παραβλέψεις στην ενσωμάτωση στην σχεδίαση του SST2 προβλέψεων για την αντιμετώπιση ανθρώπινων λαθών ή αστοχιών λογισμικού . Σύμφωνα με δηλώσεις της Virgin Atlantic μετά την έκδοση του πορίσματος στο τέλος Ιουλίου , η εταιρία στοχεύει να ενσωματώσει όλες τις συστάσεις του NTSB στο πρόγραμμα « στοχεύοντας να επιτρέψει στο WK2 / SS2 σε δοκιμές το συντομότερο δυνατόν ». Η κατασκευή του δεύτερου SS2 από την Scaled Composites έχει ολοκληρωθεί και το αεροπλάνο φορέας WhiteKnightTwo έχει επαναλάβει τις πτήσεις του από τον περασμένο Ιούνιο .
ΑΠΩΛΕΙΕΣ - ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ
29 ΙΟΥΛΙΟΥ Pilatus PC-12M (« 020 » c / n 518 ) της Βουλγαρικής Αεροπορίας ( 1-16 Transportna Avio Eskadrila ) πραγματοποίησε προσγείωση με την κοιλία στην αεροπορική βάση Graf Ignatievo με αποτέλεσμα να πάθει μικρές ζημιές , χωρίς όμως άλλα επακόλουθα για τα δυο μέλη του πληρώματος που υλοποιούσαν εκπαίδευση touch-and-go . Σύμφωνα με κάποια δημοσιεύματα του τοπικού Τύπου , που δεν έχουν όμως επιβεβαιωθεί , το περιστατικό ίσως οφείλεται σε λάθος του πληρώματος που επιχείρησε προσγείωση χωρίς να εκτίνει το σύστημα προσγείωσης , αλλά φυσικά και αμέλεια του πύργου ελέγχου που επιτηρούσε τη διαδικασία .
4 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ UH-60L (« PNC-0608 ») της κολομβιανής αστυνομίας κατέπεσε σε περιοχή της επαρχίας Ουράμπα σε πτήση από την πόλη Καρέπα στην Αντιόχεια για συμμετοχή σε επιχείρηση δίωξης λαθρεμπορίου ναρκωτικών . Το ελικόπτερο πετούσε μέσα σε κακοκαιρία ( που πιστεύεται ότι ήταν και ο κυρίαρχος παράγοντας του περιστατικού ) και χτύπησε σε λόφο πέφτοντας στη ζούγκλα με αποτέλεσμα τον θάνατο τον 16 επιβαινόντων .
11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ F-16C (« 91-0366 ») της USAFE ( 52FW / 480FS ) κατέπεσε στην περιοχή Engelmannsreuth της Γερμανίας στη διάρκεια άσκησης συνεργασίας με αμερικανικές χερσαίες δυνάμεις , επιχειρώντας από τη βάση του Spangdahlem . Ο πιλότος που φέρεται να αντιμετώπισε πρόβλημα απόδοσης του κινητήρα και στη συνέχεια απώλειας ελέγχου , εκτινάχθηκε και διασώθηκε .
F / A-18C (« 164635 ») του Αμερικανικού Ναυτικού ( VFA-106 ) καταστράφηκε από φωτιά στο αεροπλανοφόρο USS Harry S . Truman ( CVN 75 ) σε νυκτερινή άσκηση . Το Hornet εκτελούσε ανεφοδιασμό με τους κινητήρες σε λειτουργία (« hot refueling ») όταν ξέσπασε η φωτιά , που κατασβέστηκε όμως σύντομα και χωρίς να επεκταθεί σε διπλανά σταθμευμένα αεροσκάφη ή τις υποδομές του πλοίου . Ο πιλότος όμως του μαχητικού εκτινάχθηκε στη διαδικασία για να μην
10 / 2015 129