ΠΤΗΣΗ 2015 November 2015 #354 | Page 110

ΙΣΤΟΡΙΑ 110ΠΜ-Αεροδρόμιο Λάρισας

ΙΣΤΟΡΙΑ 110ΠΜ-Αεροδρόμιο Λάρισας

Αναμνηστική φωτογραφία του Ταγματάρχη Δ . Καμπέρου με εκπαιδευόμενους μαθητές .
Χιόνια στο αεροδρόμιο Λάρισας το 1932 . Διακρίνονται αεροσκάφη Mars .
και κατά του κινήματος και χρησιμοποιήθηκε για την καταστολή του . Αεροπλάνα εξορμούσαν και από την ΑΒ Λάρισας για αναγνωριστικές αποστολές , καθώς και αποστολές ελαφρού βομβαρδισμού και πολυβολισμού από μικρό ύψος . Στη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού πολέμου η ΑΒ Λάρισας υποστήριζε τα αεροδρόμια Αγρινίου , Ιωαννίνων και Άργους Ορεστικού . Διοικητές της Βάσης ήταν ο Σμήναρχος Στέφ . Φίλιππας και ο Αντισμήναρχος Θ . Ισμαηλάκος . Το αεροδρόμιο Λάρισας χρησιμοποιήθηκε ως έδρα της Διοικήσεως Άμυνας Περιοχής και ήταν ένα από τα κύρια αεροδρόμια της χώρας . Παρουσίαζε όμως , όπως και τα υπόλοιπα , πολλά προβλήματα τόσο από άποψη θέσης και διάταξης όσο και από άποψη διαμόρφωσης του εδάφους και εκμετάλλευσης του τεχνικού εξοπλισμού . Παρ ’ όλα αυτά , ήταν ένα από τα τέσσερα αεροδρόμια ( τα άλλα τρία ήταν τα αεροδρόμια Τατοΐου , Ελευσίνας και Σέδες ) που διέθεταν επαρκή αεράμυνα . Η ΑΒ Λάρισας αποτέλεσε τη βάση της Διοίκησης Αεροπορίας Βομβαρδισμού ( ΔΑΒ ), η οποία συγκροτήθηκε στις 23-8-1940 έπειτα από σχετική διαταγή του ΓΕΑ και Διοικητή , Σμηνάρχου Κων . Καζάκου . Βάσει του σχεδίου επιστράτευσης η Λάρισα θα αποτελούσε την έδρα και της 23 ης ΜΔ , η οποία θα αναλάμβανε την προστασία της ευρύτερης περιοχής . Πριν από την κήρυξη του πολέμου η Μοίρα μετακινήθηκε και εγκαταστάθηκε στο βοηθητικό αεροδρόμιο Αμπελώνα . Παράλληλα στην ΑΒ Λάρισας υπαγόταν και η 2 η Μοίρα Παρατηρήσεως , πριν από την έναρξη του πολέμου . Με την έναρξη των επιχειρήσεων έγινε ανεξάρτητη μονάδα και στις 30-10-1940
μετακινήθηκε στο βοηθητικό αεροδρόμιο Πετρανών Κοζάνης . Στις 16 Νοεμβρίου η ιταλική αεροπορία βομβάρδισε το αεροδρόμιο της Λάρισας και στις 30-12-1940 τρία αεροπλάνα , που συμμετείχαν σε αποστολή προσβολής εχθρικών τμημάτων στην οδό Κλεισούρας-Βερατίου , δεν επέστρεψαν στη βάση τους λόγω κακοκαιρίας , αλλά προσγειώθηκαν στη Λάρισα . Στον Ελληνογερμανικό πόλεμο του 1941 η 23 η Μοίρα μετακινήθηκε σε πολλά αεροδρόμια , ένα από τα οποία ήταν και της Λάρισας στις αρχές Απριλίου . Αυτή υπήρξε έδρα του συστήματος έγκαιρης προειδοποιήσεως αεροπορικών προσβολών , σύστημα που είχε συγκροτηθεί κατά τέτοιο τρόπο ώστε μέσω παρατηρητηρίων και υποπαρατηρητηρίων να μεταφέρονται πληροφορίες για την κίνηση της εχθρικής αεροπορίας και να προειδοποιούνται έγκαιρα τα ελληνικά αεροδρόμια και οι πόλεις . Στη συνέχεια ετίθετο σε ενέργεια η αντιαεροπορική άμυνα και απογειώνονταν αεροπλάνα για αναχαίτιση . Την περίοδο της Ελληνογερμανικής σύγκρουσης το σύστημα παρουσίαζε σοβαρές δυσλειτουργίες , τα παρατηρητήρια είχαν μειωθεί σημαντικά , οι βομβαρδισμοί είχαν πολλαπλασιαστεί και έτσι το Κέντρο Επιχειρήσεων Αεραμύνης Λάρισας στην αρχή μείωσε και σύντομα σταμάτησε τη ροή πληροφοριών για τη δράση της εχθρικής αεροπορίας . Τον Ιανουάριο του 1941 οι δυνάμεις τής RAF που βρίσκονταν στην Ελλάδα έστειλαν αναφορά προς το Αρχηγείο Μέσης Ανατολής , στην οποία παρουσίαζαν συνοπτικά την κατάσταση των ελληνικών αεροδρομίων την περίοδο αυτή . Το Α / Δ Λάρισας βρισκόταν στην κατηγορία Α , με διαστάσεις 1.100 × 1.100 γιάρδες ( με δυνατότητα άμεσης επέκτασης σε 1.500 × 1.500 ) και μπορούσε να εξυπηρετήσει επιχειρησιακά 3 Μοίρες Διώξεως ή Βομβαρδισμού . Η 80 η Μοίρα Διώξεως της RAF με αεροπλάνα Gladiator αναπτύχθηκε εκεί τον Ιανουάριο του 1941 , ενώ τον Μάρτιο του ίδιου έτους το αεροδρόμιο ήταν έδρα της 33 ης Μοίρας Διώξεως Hurricane , η οποία επιφορτίστηκε με την κάλυψη του Βόλου και της Λάρισας . Ωστόσο , οι ραγδαίες δυσμενείς εξελίξεις στο Μέτωπο και η απόφαση των Γενικών Επιτελείων για αναδίπλωση στη γραμμή Ολύμπου υποχρέωσαν τη RAF να υποχωρήσει από τις προηγούμενες θέσεις της και κυρίως από τα αεροδρόμια της περιοχής της Λάρισας που είχαν γίνει πολύ ευάλωτα . Δεκαεννιά συνολικά αεροπλάνα διαφόρων τύπων καταστράφηκαν στο αεροδρόμιο στα μέσα Απριλίου του 1941 . Στη συνέχεια αποφασίστηκε η μεταστάθμευση των αγγλικών Μοιρών νοτιότερα και λίγο αργότερα επήλθε η κατάρρευση του Μετώπου και η διαφυγή στη Μέση Ανατολή όσων αεροπλάνων διέφυγαν την καταστροφή . Από ελληνικής πλευράς , στις 15 Απριλίου πυρπολήθηκαν στο έδαφος τέσσερα βομβαρδιστικά Potez 63 που βρίσκονταν στο αεροδρόμιο Λάρισας και αποτελούσαν την αποδεκατισμένη 31 η ΜΒ . Τη δυσμενή εικόνα ενέτεινε το γεγονός ότι , όταν το προσωπικό του αεροδρομίου αναχώρησε για την Αμφίκλεια , όλος ο εξοπλισμός του Κέντρου Επιτηρήσεως έμεινε πίσω ανέπαφος και περιήλθε στα χέρια των Γερμανών . Η απελευθέρωση της Ελλάδας βρήκε την Αεροπορική Βάση Λάρισας τελείως κατεστραμμένη , τόσο από τις συμμαχικές επιδρομές όσο και από
110 11 / 2015