ΙΣΤΟΡΙΑ Αεροδρόμιο Σέδες
ΙΣΤΟΡΙΑ Αεροδρόμιο Σέδες
Εναέρια άποψη του Μεγάλου Πάρκου Αεροπορίας ( Grand Parc d ’ Aviation ) στη χερσόνησο της Καλαμαριάς Θεσσαλονίκης ( περιοχή Καραμπουρνάκι ). Διακρίνεται το πεδίο προσγειώσεως και τουλάχιστον 15 μεγάλα υπόστεγα Bessoneau ( αρχικά κάθε Γαλλική Μοίρα στο μέτωπο της Μακεδονίας διέθετε το δικό της υπόστεγο στο Μεγάλο Πάρκο ). Πίσω από τη μεγάλη σειρά υποστέγων φαίνεται η βίλα Αλλατίνη -οικία εβραϊκής οικογένειας της Θεσσαλονίκης- « χαμένη » στα δέντρα του μεγαλοπρεπούς κήπου της . Στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση ( προς τη « μύτη » τής χερσονήσου δηλαδή ) διακρίνονται οι αποθήκες καυσίμων και πυρομαχικών . ( Αρχείο Π . Παλαβούζη )
Ο 35χρονος δεκανέας του 30στού Τάγματος Κυνηγών Αλπινιστών ( 30 BCA ) έχοντας μαζέψει σημαντική πολεμική εμπειρία στο « σφαγείο » του Δυτικού Μετώπου και τραυματισμένος σοβαρά στο δεξί του χέρι κατά τις μάχες του Somme , ζητά έπειτα από μακρόχρονη νοσηλεία την ένταξή του στο Σώμα των Αεροπόρων . Η ζήτηση ιπτάμενου προσωπικού τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή είναι τρομακτική κι έτσι παρακάμπτεται εύκολα ένα μικρό εμπόδιο - το γεγονός δηλαδή πως ένα από τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού είναι ακρωτηριασμένο . Σε έξι μήνες περνά επιτυχώς τις δοκιμασίες των Σχολών Πολεμικής Αεροπορίας στην Chartres ( αρχική εκπαίδευση ) και στο Avord ( προκεχωρημένη ) κι έπειτα λαμβάνει φύλλο πορείας για ... το μέτωπο της Θεσσαλονίκης , που τον ευχαριστεί ιδιαίτερα , καθώς « ο πόλεμος στην Ανατολή δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτόν του γαλλικού μετώπου ». Το ταξίδι κρατά έναν μήνα με υποχρεωτικές στάσεις σε σταθμούς τραίνων , σε λιμάνια αλλά και νοσοκομεία εκστρατείας για υποχρεωτικό εμβολιασμό κατά διαφόρων ασθενειών « που ενδημούν στην Ανατολή ». Ξημερώματα της 18ης Ιουνίου 1918 παρουσιάζεται μαζί με άλλους Γάλλους ιπταμένους στο Μεγάλο Πάρκο της Αεροπορίας ( Grand Parc d ’ Aviation ), γνωστό και ως Γαλλικός Όρχος Αεροπορίας στην ελληνική βιβλιογραφία , στη σημερινή Καλαμαριά Θεσσαλονίκης . Είχαν περάσει σχεδόν τρία χρόνια από τις 9 Νοεμβρίου 1915 ( σημ . 6 ), όταν το Γαλλικό ατμόπλοιο « Bon Voyage » άρχισε να αποβιβάζει τα πρώτα εφόδια και προσωπικό του Πάρκου κοντά στη βίλα Αλλατίνη ( σήμερα έδρα της Περιφερειακής Διοίκησης Κεντρικής Μακεδονίας ). Ο οργασμός δραστηριότητας που ακολούθησε , επέτρεψε να κατασκευαστούν μέσα σε δεκαπέντε (!) μέρες προβλήτες για την εύκολη εκφόρτωση εφοδίων και αεροπλάνων ( σε ξύλινα κιβώτια ), δεξαμενές καυσίμων κοντά στη « μύτη » της χερσονήσου , αποθήκες πυρομαχικών , υπόστεγα , πεδίο προσγειώσεως , κτήρια στρατωνισμού και επιμελητείας , στάβλοι , όρχοι οχημάτων , σιδηρόδρομος ! Στις 23 Νοεμβρίου 1915 άρχισε η συναρμολόγηση των πρώτων αεροσκαφών , τριών Maurice Farman MF . 11 (« MF . 968 », « MF . 970 », « MF . 971 ») στα οποία σύντομα προστέθηκαν άλλα έντεκα του ίδιου τύπου . Ο έρημος τότε και αφιλόξενος τόπος ( της « ευμενώς ουδέτερης » Ελλάδας ) μετετράπη γοργά στη σημαντικότερη βάση υποστήριξης των αεροπορικών δυνάμεων Ανατολής . Για τα επόμενα τρία χρόνια , οποιαδήποτε μετακίνηση προσωπικού , αεροσκαφών και εφοδίων προς / από τις γαλλικές , γαλλο-σερβικές και γαλλο-ελληνικές ( από 20 / 12 / 1917 ) Μοίρες που επιχειρούσαν από την περιοχή της Φλώρινας έως τη Δοϊράνη και τη Χαλκιδική , θα πραγματοποιούνταν μέσω του Μεγάλου Πάρκου της Αεροπορίας .
Πού ήταν το Σέδες ;
Μέσα σε ελάχιστο διάστημα , οι αυξημένες επιχειρησιακές ανάγκες γύρω από τη Θεσσαλονίκη αλλά και ευρύτερα στο Μακεδονικό μέτωπο , οδηγούν στη δημιουργία νέων αεροπορικών βάσεων ( κάποιες από αυτές μόλις μερικά χιλιόμετρα ανατολικότερα από το Πάρκο ). Έτσι , τον Δεκέμβριο του 1915 δημιουργείται πεδίο προσγειώσεως και στήνονται υπόστεγα αεροσκαφών στον « δρόμο για το Σέδες » και συγκεκριμένα στην παραλία του σημερινού Φοίνικα , στο ΝΑ τμήμα της χερσονήσου της Καλαμαριάς . Ο χώρος αυτός , γνωστός και ως Αεροπορικό Πάρκο 302 ( σε αντιπαραβολή με το Μεγάλο Πάρκο που είχε ήδη λάβει τον επιχειρησιακό αριθμό 301 ), ορίζονταν από το μεγαλοπρεπές κτήριο της νέας ( τότε ) Γεωργικής Σχολής που σήμερα φιλοξενεί την Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου ( Α . ΔΙ . Σ . ΠΟ .). Σύντομα , λόγω εγκατάστασης νοσοκομείων εκστρατείας στην ίδια περιοχή , το « 302 » επεκτάθηκε ακόμη ανατολικότερα ( σημ . 7 ) και στέγασε μεγάλη αποθήκη καυσίμων , επιπλέον υπόστεγα συντήρησης και για αρκετούς μήνες κάποιες Γαλλικές Μοίρες ( MF88 , MF88bis , MF98bis , ΜF99 ) ( σημ . 8 ). Από τον Ιούλιο του 1916 κι έπειτα εγκαταστάθηκε η τεχνική υποστήριξη των 17 και 47 Μοιρών του Βρετανικού Βασιλικού Ιπτάμενου Σώματος ( RFC ), γι ’ αυτό και ονομάστηκε Βρετανικό Πάρκο . Στα αρχεία των Αγγλικών Μοιρών και της 16ης Πτέρυγας ( προϊσταμένης μονάδας ), το « 302 » αναφέρεται με το όνομα « Μίκρα » ή « κόλπος Μίκρας » ( Mikra bay ), ενώ στις
102 03 / 2015