ΠΤΗΣΗ 2015 July 2015 #350 | Page 32

ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ General Electric J79

ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ General Electric J79

Ο J79 της General Electric , που φέτος συμπληρώνει την εξηκοστή επέτειο από την πρώτη του πτήση , αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της παγκόσμιας αεροπορικής βιομηχανίας . Στις 20 Μαΐου του 1955 ο κινητήρας , που ήταν τοποθετημένος σε ανασυρόμενο κοιλιακό ατρακτίδιο ενός B-45C , λειτούργησε για πρώτη φορά στον αέρα και μάλιστα προώθησε αποκλειστικά μόνος του το βομβαρδιστικό , όταν σε συγκεκριμένη φάση της πτήσης το πλήρωμα έσβησε και τους τέσσερις J47 του Tornado . Στις 8 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους ο αεροστρόβιλος απογείωσε για πρώτη φορά αεροσκάφος , ένα Douglas F4D αντικαθιστώντας τον J40 του Skyray . Φυσικά ο τύπος που συνδέθηκε περισσότερο με τον J79 στην πρώιμη ζωή του κινητήρα δεν ήταν άλλος από το θρυλικό Starfighter , το δεύτερο μαχητικό που πέταξε με τον J79 στην έκδοση J79-GE-3 . Η εξέλιξή του υπήρξε παράπλευρο επακόλουθο του προγράμματος J73 της General Electric με την κωδική ονομασία J73-GE-X24A και σκοπό να εξελίξει έναν κινητήρα ικανό να λειτουργεί παρατεταμένα στα 2 Μαχ , ταχύτητες που προβλεπόταν από τα υπό εξέλιξη
Το Συνεργείο διαθέτει προσωπικό με σημαντική κατάρτιση αλλά και μεγάλα ψυχικά αποθέματα για να αντιμετωπίσει τις απαιτήσεις συντήρησης των κινητήρων στις δύσκολες εποχές που διανύουμε . Όμως η υποστελέχωση δημιουργεί προβλήματα διαχείρισης με αποτέλεσμα την επιβάρυνση των τεχνικών με πολλές έξτρα εργατοώρες . μαχητικά της εποχής . Το 1952 το τμήμα αεροπορικών αεροστροβίλων ( Aviation Gas Turbine Division ) της General Electric , αναγνωρίζοντας την ανάγκη μιας νέας γενιάς κινητήρων , ανέλαβε το έργο της ανάπτυξης ενός πρωτοποριακού μοντέλου που θα παρείχε μειωμένη ειδική κατανάλωση σε ταχύτητες έως και τα 0,9 Μαχ σε συνδυασμό με πολύ υψηλή ώση στο υπερηχητικό φάσμα . Παράλληλα θα μείωνε το βάρος και τις διαστάσεις σε σχέση με τις προηγούμενες σχεδιάσεις , έχοντας επίσης αυξημένη αξιοπιστία και χαμηλές ανάγκες συντήρησης . Επρόκειτο για μια πολύ δύσκολη προσπάθεια που ανέλαβαν δύο ομάδες μέσω διαφορετικής προσέγγισης . Η μία στράφηκε στη λύση μιας σχεδίασης « διπλού άξονα » ( two-spool ) ή , όπως ήταν γνωστή εντός της GE , dual-rotor . Η άλλη ομάδα ανέλαβε την υλοποίηση μιας πολύ πιο δύσκολης ιδέας μέσω πτερυγίων στάτορα μεταβλητής γωνίας προσβολής ( variable stator compressor ). Τα πτερύγια με κινούμενη βάση ενεργοποιούνταν μηχανοϋδραυλικά μέσω γρύλων και με την κίνησή τους δημιουργούσαν συνεχώς συνθήκες βέλτιστης σχετικής προς αυτά γωνίας ροής του αέρα ανάλογα με τις συνθήκες . Οι δύο λύσεις αξιολογήθηκαν και υιοθετήθηκε η δεύτερη , παρά το γεγονός ότι ήταν τεχνικά πολύ πιο δύσκολη . Επρόκειτο για μια μνημειώδη απόφαση που έδωσε στην GE την πρωτοπορία σε κινητήρες μεγάλης απόδοσης για πολλά χρόνια . Στο πλαίσιο του προγράμματος εξέλιξης κατασκευάστηκε ένα μοντέλο επίδειξης τεχνολογίας VSXE ( Variable Stator Experimental
32 07 / 2015