ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟ ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΔΥΤΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ-ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ | Page 63

Εκ του εικονοστασίου της Μάλιας Γορίτσας ημιονική οδός αριστερόθεν τούτου ανερχομένη νοτίως φθάνει εις υψηλοτέρον οροπέδιον, οπόθεν βλέπετε την πεδιάδα Μεγάρων, τον σαρωνικόν και τας νήσους. Η οδός αύτη φέρει κατ΄ευθείαν προς το Μικρό Βαθυχώρι και είνε η συνέχεια της εξ αρχαιότητος στρατηγικής οδού Μεγάρων- Κιθαιρώνος, όπως είπομεν. 'Ωραν περίπου διαρκεί η κατάβασις μέχρι της κοιλάδος του Μικρού Βαθυχωρίου. Δια πλαγίων χαράξεων βαίνει η οδός εις την επίσης κατάφυτον ταύτην πλευράν του όρους. Τέταρτον προ του να φθάσετε εις την στενόμακρον κοιλάδα παρατηρείτε επί της οδού ερείπια αρχαίων κτισμάτων. Η βροχή της νυκτός είχε παρασύρη επί των κροκάλων της οδού θραύσματα αρχαίων οπτολίνθων, κεράμων. Εκεί δεξιά καθώς κατεβαίνετε θα ίδετε υπερεξέχοντα του δασυτάτου πευκοδάσους αρχαίον υψηλόν τετράγωνον πύργον, ωραιότερον του οποίου δεν είδον πουθενά αλλού έως την ώραν. Η θέα του εκ του ύψους της κοιλάδος προς το άλλο άκρον της είναι θαυμασιωτάτη. Εκείθεν φαίνεται αναδυόμενος εκ καταπράσινης βαθείας λίμνης υψηλός, συμμετρικός φαιός με ερυθρωπήν απόχρωσιν. Δεκάκις τον εφωτογραφήσαμεν εκ διαφόρων θέσεων και δεν εχορταίναμε την ωμορφιάν του. Δεκάδας τινάς μέτρων απέχει εκ της ημιονικής οδού, μόλις διαφαινομένης εν μέσω του θαλερού δρυμού. Κείται επί μικρού χωματένιου εξώστου, ακριβώς εις το κέντρον της χοάνης και η θέσις του δεικνύει ότι εχρησίμευε ως σκοπιά της μεγάλης κοιλότητος και ως άμυνα ταύτης. Διάφορα θεμέλια αρχαίων οικημάτων πέριξ του. Τα ερείπια καλύπτονται υπό των πεύκων, εις δε το μεγαλήτερον τούτων παρατηρούνται ίχνη ανασκαφών. Θραύσματα κεράμων και χρωματισμένων οπτών πλίνθων δύναται τις να ανεύρη πέριξ του πύργου. Πλησίον του βαθεία επενδυμένη τσιμεντοειδώς δεξαμενή. Ο ''τετράγωνος''πύργος'', κατ΄αντιδιαστολήν προς τον άλλον τον ''στρογγυλόν πύργον'', τον, παρά το Μεγάλο Βαθυχώρι, εις μικράν απόστασιν του τετραγώνου αποτελείται εκ μεγάλων κροκαλοπαγών τετραπέδων επιμελώς λαξευμένων και τοπο- θετημένων επί 16 στρώσεων. Εις την ανατολικήν πλευράν κανονική θύρα ύψους 1 1/2 μέτρου και πλάτους ενός. Ητο διώροφος και εις το επάνω μέρος επί εκάστης πλευράς έχει από μίαν τοξότιδα, αρίστως διατηρουμένας. Εις την κορυφήν, το ύψος του είνε 8 μέτρων και το πλάτος εκάστης πλευράς του 5. Είχε κανονικάς επάλξεις των οποίων πολλοί ορθογώνιοι λίθοι έχουν καταπέση εντός και εκτός του πύργου. Εις την κορυφήν της νοτίου πλευράς του εξέχει ωραία λιθίνη λαξευτή υδρορροή προδίδουσα ότι ο πύργος επεστεγάζετο με δώμα. Εις την βάσιν της ιδίας πλευράς επί της τετάρτης στρώσεως των τετραπέδων, παρατηρούνται 3 κανονικαί εγκοπαί. Δοκοί θα εστηρίζοντο ίσως εις ταύτας. 'Εχομεν εκεί διατηρηθέντα πλήρη τον τύπον αρχαίου ελληνικού πύργου. Όχι ολιγώτερον ενδιαφέρων είνε ο κυκλικός, προς τον οποίον φέρει μονοπατάκι δια μέσου του δάσους. Εις νέαν διαδρομήν (προς την Ψάθαν κτ.λ.) θα είπωμεν περί τούτου. Σήμερον ο τετράγωνος πύργος χρησιμεύει ως σταύλος. Κτηματάκι και σπιτάκι εις την περιοχήν έχει ο εκ Βιλίων χωρικός Ιωάννης Ανδρ. Αυγερινός, ομιλών αρίστην καθαρεύουσαν ελληνικήν γλώσσαν, όπως οι περισσότεροι ''αλβανόφωνοι'' της Αττικής, ως έχω τονίση προ ετών, υπενθυμίσας την μορφωτικήν σπουδαιότητα του σχολείου και του στρατού. 58