ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟ ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΔΥΤΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ-ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ | Page 142

εκατέρωθεν του διόδων, της δυτικής προς το ΚακόΝισκίρι και της ανατολικής προς τα
Καβάσαλα, ιδίως δε ταύτης και επροστάτευε τας παρ' αυτό πηγάς και το κάτωθεν του μέγα
ορεινόν πεδίον των Σκούρτων, το οποίον περιεγράψαμεν.
Κατά τον 2ον και 3ον αιώνα είχε μεγαλητέραν σπουδαιότητα δια τους αθηναίους, αύτη
δε εμφαίνεται σαφώς κατά τον πελοποννησιακόν πόλεμον. Αλλά και ο Δημοσθένης είχε
παροτρύνη υπέρ της χρησιμοποιήσεως του ως και του φρουρίου του Δρυμού: ''περί
Δρυμού και της προς Πανάκτω χώρας μεθ΄όπλων εξερχόμεθα'', εκήρυττε.
Είχε δε σχέσιν το φρούριον Πάνακτον και με την άμυναν του παρ΄αυτό δήμου των
Μελαινών. Με πολλην ακρίβειαν δεν δυνάμεθα να τοποθετήσωμεν τον δήμον τούτον,
πάντως όμως θα έκειτο ή δυτικώς του φρουρίου ή νοτίως, παρά την Κιάφαν Κούκουρη,
περί ης κατωτέρω.
Α ι Μελαιναί συνεδέοντο με την παλαιάν παράδοσιν της μονομαχίας του Ξάνθου και Μελάνθου. Κατά
τους αρχαιοτέρους πολέμους μεταξύ αθηναίων και θηβαίων δια την κατοχήν των Μελαινών, ο
δευτέρων βασιλεύς Ξάνθος επρότεινε προς τον βασιλέα των πρώτων Θυμοίτην να μονομαχήσουν και ο
νικητής θα κατέκτα το μέρος. Ο Θυμοίτης απέρριψε την πρότασιν. Εις τας Αθήνας διέμενε τότε ο υιός
του Νηλέως Μέλανθος, εκδιωχθείς εξ Ηλιδος υπό των ηρακλειδών. Ούτος εδέχθη την πρόκλησι του
Ξάνθου, μονομαχήσας δε μετ΄ αυτού τον εφόνευσε δι΄απατηλού τεχνάσματος. Του εφώναξε να
στραφή όπισθεν του και τον έπληξε θανασίμως. Οι αθηναίοι επανηγύρισαν την νίκην και εξέλεξαν
βασιλέα των τον Μέλανθον, αφήσαντα διάδοχο τον υιόν του Κόδρον, τον τελευταίο βασιλέα των
Αθηνών. Ίδρυσαν δε δια την απάτην εκείνην του Μελάνθου ιδιαιτέραν εορτήν, τα Απατούρια.
Η θέα εκ της κορυφής του Πανάκτου είνε από τας εξαισιωτέρας ανά την Αττικήν, με τον
ευρύτατον ορίζοντα. Μέχρι του Υμηττού φθάνει το βλέμμα του θεατού. Το όρος διαγράφεται
καθ΄όλην την γραμμήν του μέχρι θαλάσσης, ενώ ο Σαρωνικός φαίνεται ώς λεία λίμνη με
τας νήσους του. Η Πάρνης και αι κορυφογραμμαί της ορεινής Ευβοίας ήσαν χιονοστόλιστοι,
λευκά δε και τα όρη Κιθαιρών, Κυλλήνη εις το βάθος. Μόνος ο Πατέρας εξέτεινε ιόχρω-
μον την οροσειράν του. Εις την περίοπτο ταύτην οχυράν σκοπιάν είχον πάντοτε οι αθηναίοι
επαρκεί στρατιωτικάς δυνάμεις, αγρυπνούσας επί της ασφαλείας των ορεινών πυλών των.
Εις δέκα λεπτά κατεβαίνετε εκ της ανατολικής πλευράς του Πανάκτου εις το κάτωθεν του
χωρίον Καβάσαλα με την καλήν πηγήν του εις την βάσιν του λόφου. Νερά ρέουν τον
χειμώνα δια των ρυακίων, των εκ νότου ερχομένων.
'Εχομεν είπη δια το χωρίον του οποίου αι οικίαι ανέρχονται εις 40. Αθηναίοι κυνηγοί
ανεβαίνουν τον χειμώνα έως εκεί απάνω. Το χωρίον έχει εντός την εκκλησίαν του αγ.
Ιωάννου, εκτός δε εις τον κάμπον την της αγ. Τριάδος, προς δε τον δρόμον δια τα
Κρώρα τον προφήτην Ηλίαν. Ο ανατολικώς προς τα 80 σπίτια αριθμούντα Κρώρα δρόμος
διαρκεί μόλις ώραν. Νοτιώτερον βαίνει ο δρόμος προς το Κοκκίνη περί ού ωμιλήσαμεν και
άλλοτε, διαρκείας 1 1/2 ώρας. Τούτον νέον, ευρύτερον πλάτους τριών μέτρων, κατα-
σκευάζει τώρα η κοινότης του χωρίου Καβάσαλα, 30 κάτοικοι του οποίου εργάζονται προς
αποπεράτωσιν του. Είχον αρχίση την εργασίαν προς του πολέμου, ένεκα του οποίου
ηναγκάσθησαν να την διακόψουν. Πολλά ρυάκια εκχύνονται εκ των κωνοειδών λόφων, δια
137