ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟ ΣΤΑ ΒΟΥΝΑ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΔΥΤΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ-ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ | Page 126

Περνώμεν το απόγευμα από την σκοτεινήν εις την βαρυχειμωνιάν λίμνην του Κουμουνδούρου. Πολλαί αγριόπαπιες, αλλά κανείς κυνηγός. Θαρρεί κανείς, ότι η ιερότης της περιοχής συνεχίζεται και σήμερον. Μονάχα την ήμεραν του Ευαγγελισμού επιτρέπεται το κυνήγι εις την λίμνην. Εις το Μάζι (Οινόην) αποχαιρετώμεν κυνηγούς αθηναίους και τους σκύλους των. Ανεβαίνομεν το στενόν της Κάζας, όπου βραδυαζόμεθα. Εις την βρύσην της δεν υπάρχει πλέον η πλαξ με την τουρκικήν επιγραφήν, την οποίαν εδημοσίευσα προς ετών. Άρπαγες την απήγαγον πέρυσι δι΄αυτοκινήτου. Εις το ύψος των 849 μέτρων, εκεί όπου ήτο το όριον ''Τρεις κεφαλαί'' εξ Βοιωτίας και ''Δρυός Κεφαλαί'' εξ Αττικής μας ευρίσκει το χιονάκι. Οι τεράστιοι γυμνοί βουνοί ζαχαρωμένοι και κατάλευκοι αι κορυφαί. Αλλά όλοι οι άνεμοι πνέουν αλληλοδιαδόχως. Ο ''χαλκιδαίος'' βορειοανατολικός, ο ''λειβαδίτης'' βορειοδυτικός, ακόμη δε και ο ''μωραίτης'' δυτικός. Εις το Κριεκούκι, καθώς μας είπον οι χωρικοί, ήκουον όλην την ημέραν βοΰζουσαν την ''Σπηλιάν της Κιάφας''. Προσέθεσαν: - Ήταν σαν να έπεφταν κανόνια. Και εις τα βορείας υπώρειας του Κιθαιρώνος ακούουν την βοήν της σπηλιάς αυτής του Μαλέα; Εχω αναφέρη τα λεγόμενα εις την Λαυρεωτικήν από των κατοίκων της. Οταν κάμνει βαρυχειμωνιάν ακούουν εκεί την βοήν της σπηλιάς αυτής της Πελοποννήσου, φερομένην υπό του ανέμου. Το ίδιον ισχυρίζονται και εκείθεν του Κιθαιρώνος. Το χιόνι έχει κατεβή έως το Κριεκούκι, έξωθεν τούτου και οι κάτοικοι ενωρίς κατέφυγον εις τας πυράς των. Ο παρήλυξ Αναστάσιος Μπάρμπας, οικοκύρης της κωμοπόλεως, μας οδηγεί εις τον καλόν οίκον του, όπου μέχρι πρωίας φωτοβολεί το φιλικόν του τζάκι. Κροτούν ηδονικώς φωτοβολούντα τα πουρναρόκλαδα και φιλίκια, πεύκα, πουρνάρια και κουμαριές συνθέτουν γραφικωτάτην πυράν με τον διαφορετικόν τρόπον της καύσεως των. Ζεσταινόμεθα και ακούομεν παλιάς ιστορίας, την πραγματικότητα και τον μύθον της ζωής. Έξω μαίνονται οι άνεμοι και τέλος απικρατεί ο σιρόκος, εκκαθαρίζων τα νέφη. Μέγας ο δίσκος της σελήνης και το φως της λαυκαίνει περισσότερον τα υψηλάς χιονισμένας πλαγιάς του Κιθαιρώνος. Την χαραυγήν πίνομεν στο καλόν καφενείον του Γέρου και εκκινούμεν δι΄ολοήμερον παγεράν, τρισευχάριστον πεζοπορίαν. Το Κριεκούκιον, η αρχαία Ερυθρά, έχει την ευτυχίαν να γειτνιάζη με τας Πλαταιάς (τα Κόκλα). Περιέγραψα την περιοχήν έως τας Θεσπιάς (Ερημόκαστρον), την Δομβραίναν, τον τρισχαριτωμένον όρμον της. Όστις ανέγνωσε τας γνώμας δεκάδων ξένων αρχαι- ολόγων, τοπογράφων, περιηγητών, περί των τοποθεσιών των αρχαίων δήμων περί τον Κιθαιρώνα, είνε αδύνατον να μην ετράβηξε τα μαλλιά του, προκειμένου να καταλήξη εις συμπέρασμα Όλοι γρονθοκοπούνται μεταξύ των. Καλά η Οινόη, η Μυούπολις, αι Ελευθεραί, νοτίως του Κιθαιρώνος, αλλά ανατολικώς τούτου; Που αι Μελαιναί και που ο Δρυμός; Αλλά που ο Ετεωνός, ο Σκώλος, αι Τσιαί κτλ. Δυστυχώς αρχαίαι τοποθεσίαι εγυμνώθησαν εκ των λίθων των, κτισμάτων , εκ των τειχών των ακόμη και ότι απέμεινε χάνεται περισσότερον. Οι χωρικοί αφαιρούν και το τελευταίον ''αγκωνάρι'' δι' οικοδομάς. Πόσας φοράς εις την τοπογραφικήν μου έρευναν, δεν εσημείωσα επανειλημμένως νωπάς καταστροφάς. Οπωσδήποτε ίσως δυνάμεθα να καταλήξωμεν εις την γνώμην ότι αι Υσιαί έκειντο εις την βοιωτικήν πλευράν του μεγάλου 121