124
«δημοκρατία», όπως και άλλες λέξεις, έχει υποστεί τρομερή εκπόρνευση. Ας δούμε, για παράδειγμα, τι συνέβαινε στη Σοβιετική Ένωση και τη Κίνα, οι οποίες αυτοπροσδιορίζονταν ως «λαϊκές δημοκρατίες», διαλαλώντας ότι η εργατική τάξη πρέπει να κυριαρχεί πάνω στις άλλες σε μια μεταβατική περίοδο μέχρι να επιτευχθεί η κυριαρχία του λαού. Ποια δημοκρατία όμως εννοούσαν οι ηγεσίες των δύο αυτών χωρών, τη στιγμή που είχαν καταστρατηγήσει τα πολιτικά δικαιώματα και τις ανθρώπινες ελευθερίες, όπως συμβαίνει σε όλα τα απολυταρχικά καθεστώτα; Η Κίνα, ακόμα και σήμερα, διοικείται από μια πανίσχυρη, κλειστή, ομάδα που θεωρεί ότι πρέπει να βρίσκεται πάνω από τους υπόλοιπους. Καμιά προοπτική για αληθινή δημοκρατία δεν φαίνεται να υπάρχει στο μέλλον της, τουλάχιστον όπως αυτή η δημοκρατία ερμηνεύεται στην Ευρώπη.
Ιστορικά γνωρίζουμε ότι ο ολοκληρωτισμός εμφανίζεται μετά από μια έντονη πολιτική και κοινωνική κρίση που συνοδεύεται από αταξία και χάος. Η Γερμανία, πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αποτελεί το καλύτερο παράδειγμα, ακόμα και η Ελλάδα πριν τη δικτατορία των συνταγματαρχών το 1967. Η θεμελιώδης, θεωρητική αρχή του ολοκληρωτισμού βρίσκεται στην επιθυμία της επαναφοράς ή της εγκαθίδρυσης της αρμονίας και της τάξης στη κοινωνία. Στη βάση αυτή οι προσωπικές απόψεις και θέσεις θεωρούνται επικίνδυνες έως και εγκληματικές κι επομένως οι ηγεσίες τους πάντα υποστηρίζουν πως μόνο αυτές κατέχουν την αλήθεια την οποία κι επιβάλλουν με άκομψο τρόπο. Όταν οι πολίτες εγκλωβίζονται στα δίκτυα του ολοκληρωτικού κράτους και της ιδεολογίας του δύσκολα μπορούν να ξεφύγουν.
Δημοκρατία σημαίνει να μπορείς να ψηφίζεις ελεύθερα αυτούς που θέλεις να σε εκπροσωπούν, να μπορείς να εκφράζεις ελεύθερα, είτε προφορικά είτε γραπτά, τις απόψεις σου. Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και των υπολοίπων χωρών που ανήκαν στο ανατολικό μπλοκ και το πέρασμα της Κίνας σε μια πιο προοδευτική πορεία αποδεικνύουν ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν εσαεί να καταπιέζονται και γι’ αυτό τα απολυταρχικά καθεστώτα, έστω και αργά, καταρρέουν.