ελληνικό κράτος με τον εκτοπισμό της πλειοψηφίας των ανδρών στο εσωτερικό της χώρας και τα νησιά , κυρίως την Κρήτη .
Τις εκτοπίσεις συνόδευσε και η επιστράτευση Τσάμηδων που αντέδρασαν με λιποταξίες και άρνηση παρουσίασης στα στρατολογικά γραφεία . Φυγόδικοι , λιποτάκτες και ανυπότακτοι Τσάμηδες κατέφευγαν μαζικά στην Αλβανία όπου συγκροτούσαν , μαζί με αλβανούς , μονάδες εθελοντών ( τσέτες ). Αυτές οι μονάδες με την κήρυξη του πολέμου ακολούθησαν τα ιταλικά στρατεύματα . Οι Τσάμηδες φυγόδικοι βρήκαν έτσι την ευκαιρία να προχωρήσουν σε πράξεις αντεκδίκησης σε βάρος χριστιανών . Όμως η παρουσία τους δεν διήρκεσε πολύ γιατί από τα μέσα Νοεμβρίου άρχισε η ιταλική υποχώρηση . Τότε με την επιστροφή των ελληνικών αρχών ήρθε η ώρα της απάντησης στις πράξεις αυτές . Χωροφύλακες και στρατιώτες προχώρησαν σε εκτελέσεις μουσουλμάνων στην Ηγουμενίτσα και σε χωριά της περιοχής . Μεταξύ αυτών που εκτελέστηκαν μετά από δίκη ήταν και ο μουφτής της Παραμυθιάς που είχε υποδεχθεί τις μονάδες εθελοντών . Ήταν ο πρώτος κύκλος του αίματος που σε λίγο θα χαρακτήριζε τις εξελίξεις στην περιοχή και τις σχέσεις χριστιανών και μουσουλμάνων .
Οι πρώτες μέρες της κατοχής
Mε την κατάληψη της Ελλάδας από τις δυνάμεις του Άξονα η περιοχή όπου ζούσαν οι Τσάμηδες τέθηκε υπό ιταλική διοίκηση . Μόλις εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα η 11η ιταλική Στρατιά η διοίκησή της διαίρεσε τον πληθυσμό σε Έλληνες , Εβραίους , Βούλγαρους , Αρμένιους , Αρωμούνους και Τσάμηδες . Σύμφωνα με τις μελέτες των ειδικών του φασιστικού υπουργείου Εξωτερικών η περιοχή της Ηπείρου και της Ακαρνανίας ανήκε στην Αλβανία και συγκροτούσε ένα ενιαίο γεωγραφικό χώρο με τη ζώνη της Αδριατικής . Μόλις επιβλήθηκε η ιταλική κατοχή ορισμένοι Τσάμηδες πρόκριτοι με επικεφαλής τον Αχμέτ Ντίνο ζήτησαν να προσαρτηθούν στην Αλβανία η περιοχές της Τσαμουριάς και η Πρέβεζα . Οι Ιταλοί διόρισαν τον Τζεμίλ Ντίνο , γαμπρό του Αλβανού πρωθυπουργού Σεφκέτ Βερλάτσι πολιτικό επίτροπο για την Τσαμουριά ο οποίος με υποστήριξη από την Αλβανία θα προωθούσε τα σχέδια για « αλβανοποίηση » της περιοχής . Ωστόσο το σχέδιο αυτό δεν προχώρησε λόγω της αντίδρασης των ντόπιων Ελλήνων και του φόβου των Ιταλών για ανεξέλεγκτες εθνοτικές συγκρούσεις .