Ημεροδρόμος- Ειδικές εκδόσεις Μέρες του Δεκέμβρη ΄44 | Page 331
«Το κέντρον του Α΄ Σ. Στρατού εκάμφθη και υποχώρησε»
Από την έκθεση του αντισυνταγματάρχη Πυροβολικού Κ. Λαγγουράνη,
επιτελάρχη της ΚΕ του ΕΛΑΣ που υποβλήθηκε στον Γιώργη Σιάντο στα
τέλη του Γενάρη του ’45:
«Γενικά η τακτική κατάστασις στας 3 Ιανουαρίου παρουσιάζεται ως
εξής: Το κέντρον του Α΄ Σ. Στρατού εκάμφθη και υποχώρησε. Τα
τμήματα Εξαρχείων μετά την πτώση εισεχώρησαν προς Κολωνό και
Περιστέρι. Το 9ον Σύνταγμα (απόσπασμα Άκογλου) υπεχώρησε. Το
τμήμα Εξαρχείων μετά την πτώση του Γηροκομείου και εισδύσεως προς
φυλακάς Αβέρωφ υπεχώρησεν προς Σχολήν Ευελπίδων – Κυψέλη. Μετά
την σταθεροποίηση του εχθρού στο Ψυχικό ηπηλείτο υπερκέραση από
Καλογρέζα – Ν. Ιωνία. Η Διοίκηση του Α΄ Σ. Στρατού έδιδε την
κατάστασιν χωρίς να προτείνη την αναπόφευκτον σύμπτυξη του. Τo
τμήμα Τσακού παρεμπόδισε κίνησιν εχθρικής φάλαγγος από Χολαργό
προς Βορράν. Τα τμήματα Πειραιώς ευρίσκοντο σε κρίσιμο σημείο, λόγω
των αδιάκοπων μαχών και της μεγάλης υπεροχής του εχθρού σε δύναμη
ανδρών και πυρών προς παντός πυροβολικού όλμων και αεροπορίας».
« Είμεθα υποχρεωμένοι να ομολογήσωμεν ότι, προ της τοιαύτης
εχθρικής υπέροχής των μέσων, αι ηθικαί μας δυνάμεις δεν είναι
δυνατόν μόναι να αντιπαραβληθούν εις το πεδίον της μάχης»
Απόσπασμα έκθεσης του υποστράτηγου Δ. Ματσούκα διοικητή της ΧΙΙΙ
Μεραρχίας Ρούμελης του ΕΛΑΣ ( από τις 8 του Δεκέμβρη πήρε μέρος
στις μάχες στον Πειραιά) προς την ΚΕ του ΕΛΑΣ στις 3.1.45:
« … Σήμερον μετά αγώνα 26 ημερών, όστις μέχρι σήμερον εστέφθη υπό
επιτυχίας, αντιμετωπίζομεν το ενδεχόμενον της κυκλώσεως των
τμημάτων μας εις Πειραιά.
1.Διότι η μεραρχία εξήντλησε όλας τας εφεδρείας της.
2.Διότι μετά 25ημερον συνεχή αγώνα υπό δυσμενείς συνθήκες δεν
έχομεν την ευχέρειαν να αντικαταστήσωμεν τα τμήματα εξ άλλου
τομέως, διότι θα μείνη ούτος ακάλυπτος, τα δε τμήματά μας μαχόμενα
συνεχώς σχεδόν επί ένα μήνα άνευ αντικαταστάσεως ευρίσκονται εις
τοιούτον βαθμόν αντοχής ώστε να μην δυνάμεθα να υπολογίζωμεν επί
πολύ.
3.Διότι τα διατιθέμενα παρ’ ημίν μέσα δεν δύνανται να αντιμετωπίσουν
την επίμονον εχθρικήν προέλασιν.