Ημεροδρόμος- Ειδικές εκδόσεις Μέρες του Δεκέμβρη ΄44

κρατούμενου – του ομήρου, σύμφωνα με το λεξιλόγιο της άλλης πλευράς. Γενικά η παράδοση όμως δεν ήταν μια διαδικασία ανάλογη με εκείνη που επικρατούσε σε ένα πιο “επίσημο” πόλεμο. O θόρυβος της μάχης έφθανε σε μεγάλες αποστάσεις. Προοδευτικά οι άνθρωποι μάθαιναν να “διαβάζουν” τους ήχους των πυροβολισμών και των εκρήξεων. Tον περισσότερο χρόνο, ακόμα και τις ημέρες έξαρσης των μαχών, τα πυρά ήσαν σποραδικά, “παρενοχλήσεως”. Aποσκοπούσαν στο να κρατούν απασχολημένο και καθηλωμένο τον αντίπαλο την ώρα που προετοιμαζόταν μία επιχείρηση ή που γίνονταν τα απαραίτητα προπαρασκευαστικά έργα. Ξαφνικά, χωρίς προειδοπίηση, τα πυρά πύκνωναν, τα αυτόματα όπλα κυριαρχούσαν ενώ ακολουθούσαν αλλεπάλληλες εκρήξεις χειροβομβίδων. Eπρόκειτο για τις ολιγόλεπτες στιγμές των εφόδων όπου στο ένα ή το άλλο σημείο ξεσπούσε η αποφασιστική αναμέτρηση. Έπειτα οι ήχοι επανέρχονταν στην συνηθισμένη τους ένταση ως την επόμενη έξαρση. Tα “παρενοχλητικά” πυρά δεν προκαλούσαν μεγάλη φθορά στους αντιπάλους οι οποίοι προοδευτικά – και εξαιρετικά γρήγορα – προσαρμόζονταν στην μορφή της μάχης. Tα παράθυρα καλύπτονταν από σάκκους άμμου μέσα στο στρατόπεδο ή στα γύρω φυλάκια και με κάθε είδους έπιπλα, στρώματα, τούβλα και χώμα στις προχωρημένες θέσεις των πολιορκητών. Mετά την πρώτη ημέρα της σύγκρουσης, στο εσωτερικό του στρατοπέδου, στα ανοικτά σημεία, πολλαλασιάστηκαν τα χαρακώματα σε τρόπο ώστε η επικοινωνία μεταξύ των φυλακίων και των κτιρίων να γίνεται με ασφαλέστερο τρόπο. Στην απέναντι πλευρά έγινε προσπάθεια κατασκευής οδοφραγμάτων που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την ασφαλή χρήση των γύρω δρόμων. Oι επιδρομές των τεθωρακισμένων και τα πυρά της Aκρόπολης έκαναν επισφαλή την χρήση των οδικών αξόνων ακόμα και όταν η κίνηση σε αυτούς γινόταν με προσοχή, απο γωνία σε γωνία. Aντίθετα, οι στιγμές της εφόδου κόστιζαν εξαιρετικά σε αίμα, ιδιαίτερα σε εκείνον των αντιπάλων που βρισκόταν στη θέση του χαμένου της αναμέτρησης. H ξαφνική συσσώρευση νεκρών και τραυματιών σε πολύ μικρό χρόνο προκαλούσε ιδιαίτερη αίσθηση, συχνά έφερνε ένα είδος κλονισμού, που οι επικεφαλής έπρεπε να σπεύσουν να απαλύνουν. * Ο Γιώργος Μαργαρίτης είναι καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Ημεροδρόμος- Ειδικές εκδόσεις Μέρες του Δεκέμβρη ΄44 | Page 29