Ημεροδρόμος- Ειδικές εκδόσεις Μέρες του Δεκέμβρη ΄44 | Page 20

Η πρώτη σύγκρουση πραγματοποιήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου ανάμεσα στις
δυνάμεις του ΕΛΑΣ και τη «Χ» στο Θησείο: η επιλογή του στόχου
εξυπηρετούσε για τον ΕΛΑΣ τόσο την πρόσβαση στους στρατώνες της
Χωροφυλακής στο Μακρυγιάννη, που αποτελούσαν το τελευταίο
προπύργιο των κυβερνητικών δυνάμεων στα νότια της πόλης, όσο και το
πλήγμα σε μια οργάνωση που είχε εξελιχθεί σε μηχανισμό ενσωμάτωσης
πρώην δοσιλόγων στο υπό διαμόρφωση στρατόπεδο της
εθνικοφροσύνης. Οι χίτες αιφνιδιάστηκαν και αναγκάστηκαν γρήγορα να
εγκαταλείψουν τις θέσεις τους με πολλές απώλειες. Κατά την
υποχώρησή τους ταμπουρώθηκαν στα γραφεία τους και στο αστυνομικό
τμήμα Θησείου, από όπου φυγαδεύτηκαν από βρετανικά οχήματα στο
κέντρο, για να ενσωματωθούν σε βρετανικά στρατιωτικά τμήματα.
Φυλακές, Γουδή, Σχολή Χωροφυλακής
Παράλληλα, οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ επιχείρησαν εξαρχής να καταλάβουν
τις φυλακές όπου κρατούνταν πολλοί δοσίλογοι περιμετρικά του
κέντρου. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όπως στου Χατζηκώστα στην
Πειραιώς και στου Συγγρού στον Ταύρο, η παρέμβαση βρετανικών
δυνάμεων απέτρεψε την κατάληψή τους. Οι αντάρτες κατέλαβαν ωστόσο
με αιφνιδιασμό τις φυλακές της οδού Βουλιαγμένης, οργανώνοντας στη
συνέχεια επί τόπου συνοπτικές δίκες και εκτελέσεις δοσιλόγων.
Ταυτόχρονα, στην περιοχή γύρω από τις αρχές της λεωφὀρου
Μεσογείων, όπου βρίσκονταν ήδη πάνω από 1000 χωροφύλακες στη
Σχολή Χωροφυλακής έσπευσε από τις πρώτες κιόλας ώρες της «μάχης
της Αθήνας» και ο κύριος όγκος των δυνάμεων της Ορεινής
Ταξιαρχίας. Οι πρώην ταγματασφαλίτες που βρίσκονταν υπό κράτηση
στα στρατόπεδα του Γουδή, επανεξοπλίστηκαν γρήγορα και ανέλαβαν
δράση για την άμυνα της «Σκομπίας» στα ανατολικά.
Φυλακές Αβέρωφ
Η τελευταία απόπειρα μαζικής σύλληψης δοσιλόγων από τις δυνάμεις
του ΕΛΑΣ έγινε στο εμβληματικό κτήριο των φυλακών Αβέρωφ στη
λεωφόρο Αλεξάνδρας -εκεί που βρίσκεται σήμερα το κτήριο του Αρείου
Πάγου, στις 18 Δεκεμβρίου 1944, όπου κρατούνταν περίπου 500 υψηλά
ιστάμενοι κατηγορούμενοι για δοσιλογισμό, πρωθυπουργοί και μέλη των
κατοχικών κυβερνήσεων, διοικητές των Ταγμάτων Ασφαλείας και άλλων
ενόπλων μηχανισμών του κατοχικού κράτους. Αρχικά οι δυνάμεις τη
Χωροφυλακής και οι λιγοστοί Βρετανοί που υπερασπίστηκαν τις
φυλακές δεν άντεξαν τα καταιγιστικά πυρά των ελασιτών από τα
υψώματα του Γκύζη και των Αμπελοκήπων. Μετά την ανατίναξη ενός
τμήματος του εξωτερικού τοίχου της φυλακής δυνάμεις των ανταρτών
εισέβαλαν στο κτήριο συλλαμβάνοντας περί τους 200 δοσιλόγους,
κάποιοι από τους οποίους, όπως οι υπουργοί των κατοχικών