Ημεροδρόμος- Ειδικές εκδόσεις Μέρες του Δεκέμβρη ΄44 | Page 151
«Η συγκέντρωση των αγγλικών δυνάμεων έχει συμπληρωθεί και η
επίθεσή τους θ’ αρχίσει πιθανότατα μεθαύριο Δευτέρα»
Από τις ημερολογιακές σημειώσεις του Γιώργου Θεοτοκά ( « Τετράδια
Ημερολογίου ( 1939-1953)», σ.543, εκδόσεις Εστία):
« 16 Δεκεμβρίου.
Ο Λάμπρος Καλλιφρονάς (σ.σ.: Δήμαρχος Αθήνας στους Ολυμπιακούς
Αγώνες του 1896, βουλευτής και υπουργός στις αρχές του 20ου αιώνα)
μένει στο ισόγειο, σ’ ένα διαμέρισμα φορτωμένο προγονικές προτομές
και εικόνες και αναμνήσεις του ελληνικού 19ου αιώνα. Ενενήντα χρονώ.
Αφεντάνθρωπος καλά διατηρημένος, κομψός και ευγενικότατος,
περήφανος για το όνομά του που ανήκει στην αθηναϊκή ιστορία ήδη πριν
από το Εικοσιένα. Όμως δεν καταλάβαινε καλά τί γίνεται και δεν ακούει
τους θορύβους της μάχης. Διαμαρτύρεται λοιπόν για τη φτώχεια του
φαγητού που του σερβίρουν. Του εξηγούν ότι έξω γίνεται κομμουνιστική
επανάσταση, μα δεν το παραδέχεται. «Αυτά συνέβαιναν και επί Όθωνος,
λέει. Ο λαός είναι δυσαρεστημένος επειδή ο Παπανδρέου του πήρε τα
χρήματα του (εννοεί την ακύρωση των εσωτερικών δανείων). Φωνάζει ο
κόσμος κι εσείς οι γυναίκες τα μεγαλοποιείτε». Χτές έγινε από τη
χωροφυλακή έρευνα σ’ όλη την πολυκατοικία για κρυμμένα όπλα. Ο
Λάμπρος Καλλιφρονάς το πήρε μεγάλη προσβολή. « Εμένα να το κάμουν
αυτό! Εμένα, παλαιό δήμαρχο Αθηναίων!». Βλέπω στο λεξικό πως βγήκε
δήμαρχος στα 1895.
Σήμερα, την ώρα της ελεύθερης κυκλοφορίας , 12-2 μ.μ., έπεσαν αρκετοί
όλμοι στο κέντρο της πόλης, ένας έπεσε στην οδό Πινδάρου, άλλος στην
οδό Κανάρη. Ο τελευταίος έριξε καταγής νεκρούς και λαβωμένους,
εξαιτίας της μεγάλης κοσμοσυρροής. Ήμουν λίγο παρακάτω την ώρα
εκείνη. Οι ουρές στους φούρνους δε διαλύθηκαν, ούτε η κίνηση
ελαττώθηκε. Ο Λουκής ( σ.σ.: Λουκής Ακρίτας) μου λέει πως η
συγκέντρωση των αγγλικών δυνάμεων στην Αττική έχει συμπληρωθεί
και πως η επίθεσή τους θ’ αρχίσει πιθανότατα μεθαύριο Δευτέρα».
Οι δυσκολίες των ελασιτών από την επαρχία στις μάχες μέσα σε πόλη
Ο Σπύρος Κωτσάκης ( Νέστορας) Καπετάνιος του Α΄ Σώματος Στρατού
του ΕΛΑΣ περιγράφει μια συζήτηση που είχε στις 16.12.44 με τον
στρατιωτικό διοικητή της VΙΙΙ Ταξιαρχίας Πελοποννήσου
αντισυνταγματάρχη Σπύρο Τσικλητήρα (σ.σ.: Μόνιμος αξιωματικός,
προερχόμενος από τον τακτικό στρατό) για τις ειδικές απόρρητες οδηγίες
του Σώματος («Δεκέμβρης του 1944 στην Αθήνα»,σ.153, οπ. π.)