ΔΙΑΣ
Ο Δίας είναι ο μεγαλύτερος πλανήτης του
ηλιακού συστήματος σε διαστάσεις και μάζα. Είναι ο
πέμπτος κατά σειρά πλανήτης ξεκινώντας από τον
Ήλιο.
Ο
πλανήτης
ήταν
γνωστός
από
τους
αστρονόμους της αρχαιότητας κ’ συνδέθηκε με την
μυθολογία κ’ τις θρησκευτικές πεποιθήσεις πολλών
πολιτισμών. Οι Ρωμαίοι ονόμασαν τον πλανήτη από
το ρωμαϊκό θεό Δία (Jupiter).
Ο Δίας αποτελείται κυρίως από υδρογόνο με το ¼ της μάζας να είναι ήλιο.
Μπορεί επίσης να έχει βραχώδη πυρήνα που αποτελείται από βαρύτερα στοιχεία.
Λόγω της ταχείας περιστροφής του, το σχήμα του Δία είναι αυτό ενός
πεπλατυσμένου σφαιροειδούς. Η εξωτερική ατμόσφαιρα είναι χωρισμένη σε
διάφορες ζώνες, σε διάφορα γεωγραφικά πλάτη, με αποτέλεσμα αναταραχή κ’
καταιγίδες κατά μήκος των ορίων αλληλεπίδρασής τους. Ένα σημαντικό
αποτέλεσμα είναι η «Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα», μια τεράστια καταιγίδα που είναι
γνωστό ότι υπήρχε τουλάχιστον από τον 17ο αιώνα, οπότε κ’ παρατηρήθηκε για
πρώτη φορά με τηλεσκόπιο. Περιβάλλεται επίσης από τουλάχιστον 67 φεγγάρια,
συμπεριλαμβανομένων των τεσσάρων μεγάλων φεγγαριών του Γαλιλαίου.
Ο Δίας έχει ένα αμυδρό πλανητικό σύστημα δακτυλίων από τρία κύρια
τμήματα: τον εσωτερικό δακτύλιο σωματιδίων, γνωστό ως φωτοστέφανο, ένα
σχετικά φωτεινό κύριο δακτύλιο κ’ ένα εξωτερικό αραχνοΰφαντο δαχτυλίδι.
Έχει επιβεβαιωθεί η ύπαρξη 67 δορυφόρων διάφορων μεγεθών σε τροχιά
γύρω από τον Δία από τους οποίους οι τέσσερις Γανυμήδης, Καλλιστώ, Ιώ κ’
Ευρώπη ανακαλύφθηκαν από τον Γαλιλαίο, όταν παρατήρησε τον ουρανό με το
τηλεσκόπιό του το 1610. Ονόματα μερικών από τους υπόλοιπους δορυφόρους
είναι: Αμάλθεια, Ιμαλία, Ελάρα, Πασιφάη, Σινώπη, Λήδα, Θήβη, Ιοκάστη, Μνήμη,
Κυλλήνη, Κόρη…
Στις 13 Ιανουαρίου του 1610 όταν ανακαλύφθηκε κ’ ο τέταρτος δορυφόρος
του Δία, ο Γαλιλαίος ονόμασε αυτούς τους πλανήτες «Πλανήτες των Μεδίκων»
15