ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΑ | Page 22

ἡ ἑλληνικὴ φιλοσοφία ἀλλὰ καὶ νὰ ἐναρμονιστεῖ μὲ τὴ θεία ἀποκάλυψη. Δὲν θεώρησαν ποτὲ ὁλόκληρη τὴ θύραθεν φιλοσοφία καὶ
γνώση ὡς ψεῦδος καὶ πλάνη. Ἀκόμα καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, στὰ κηρύγματα καὶ στὶς ἐπιστολές του, ἐπικαλούταν ἐπιλεκτικὰ
ἀπόψεις τῆς θύραθεν σοφίας. Οἱ ἐκκλησιαστικοὶ Πατέρες πίστευαν πὼς οἱ πρὸ Χριστοῦ φιλόσοφοι στοὺς στοχασμοὺς τοὺς
περιεῖχαν ἀλήθειες, οἱ ὁποῖες εἶχαν φανερωθεῖ σὲ αὐτοὺς ὡς σπέρματα ἀλήθειας. Ἀπὸ τοὺς πρώτους αἰῶνες τῆς ἐξάπλωσης τοῦ
χριστιανισμοῦ δημιουργήθηκε ἡ ἔννοια τοῦ ,,σπερματικοῦ Λόγου,,. Ὁ ,,σπερματικὸς Λόγος,, εἶναι ἐκείνη ἡ ἐπενέργεια τοῦ Λόγου
τοῦ Θεοῦ, μὲ τὴν ὁποία φωτίζοντας τὴ διάνοια τῶν ἀνθρώπων, τὴν ἀνυψώνει καὶ τὴν καθοδηγεῖ στὴ μερικὴ ἀνεύρεση τῆς
ἀλήθειας.
Ἰουστίνος ὁ φιλόσοφος
Ὁ Ἰουστίνος ὁ φιλόσοφοςκαὶ μάρτυρας τῆς Ἐκκλησίας, ὁ ὁποῖος ἔζησε τὸν 2ο αἰώνα, εἶναι αὐτὸς ποὺ πρῶτος χρησιμοποίησε
τὴ θεωρία τοῦ ,,σπερματικοῦ Λόγου,,. Εἶναι γεγονὸς ἀναμφισβήτητο, ὅτι ὁ Ἰουστίνος παρέλαβε τὴν ἔννοια τοῦ ,,σπερματικοῦ
Λόγου,, ἀπὸ τὸ λεξιλόγιο τῆς στωικῆς φιλοσοφίας. Παρόλα αὐτὰ τὸ περιεχόμενο, μὲ τὸ ὁποῖο χρησιμοποιεῖ τὴν ἔννοια αὐτὴ στὴ
θεολογία του, δὲν ἔχει καμιὰ οὐσιαστικὴ σχέση μὲ τὸν στωικισμό.
Κατὰ τὴ στωικὴ φιλοσοφία, ὁ ,,σπερματικὸς λόγος,, νοεῖται εἴτε ὡς ὁ παγκόσμιος καὶ καθολικὸς θεῖος λόγος, ὁ ὁποῖος
ἐνυπάρχει ὡς πυροειδὲς πνεῦμα μέσα στὴν ὕλη, εἴτε ὡς ὁ ἐπὶ μέρους λόγος, ὁ ὁποῖος ἐνυπάρχει σ’ ὅλα τα καθέκαστα ὄντα ποὺ ὡς
μέρη τοῦ κόσμου περικλείουν μέσα τους ἕνα ἀντίστοιχο κομμάτι τοῦ παγκόσμιου καὶ καθολικοῦ λόγου. Μὲ τὴν ἔννοια αὐτὴ ὅλοι
οἱ σπερματικοὶ λόγοι ποὺ ἐνυπάρχουν στὰ ἐπὶ μέρους ὄντα ἐμπεριέχονται στὸν παγκόσμιο καὶ καθολικὸ θεῖο λόγο καὶ ἀποτελοῦν
ἀποσπασματικὲς ἐκφάνσεις του. Ἰδιαίτερα στὸν ἄνθρωπο ὁ σπερματικὸς λόγος, ποὺ ὡς μέρος τοῦ καθολικοῦ καὶ παγκόσμιου
λόγου διαπερνᾶ καὶ συνέχει τὸ σῶμα του, δὲν εἶναι ἄλλος κατὰ τὴ στωικὴ ἀντίληψη ἀπὸ τὴν ἴδια τὴ ψυχή του. Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος
ἀπεικονίζει οὐσιαστικὰ ὁλόκληρο τὸν κόσμο, ἀποτελώντας ἕνα μικρόκοσμο, ἐφόσον ὅλος ὁ κόσμος νοεῖται ὡς σῶμα