χαρακτηριστικά: Ο αυτός (δηλ. ο Αδριανός) …χειμάσας εις Αθήνας και μυηθείς τα
Ελευσίνια και γεφυρώσας Ελευσίνα κατακλυσθείσαν υπό Κηφισού ποταμού «ο ίδιος
ξεχειμώνιασε στην Αθήνα και μυήθηκε στα ελευσίνια Μυστήρια και κατασκεύασε
μία γέφυρα προς την Ελευσίνα, η οποία είχε κατακλυσθεί από τον ποταμό Κηφισό».
Η γέφυρα φαίνεται να τέθηκε εκτός χρήσης κατά τον Μεσαίωνα και στη θέση της
υψώθηκε ένας πύργος. Μία επιγραφή, η οποία αναφέρει τον αρχαίο Δήμο Κόπρο και
βρέθηκε χτισμένη μέσα στον πύργο, υποδεικνύει πιθανώς, ότι αυτός ο Δήμος πρέπει
να αναζητηθεί κοντά σ’ αυτή την περιοχή. Τα έτη 1973/74 η 3 η Εφορία Αρχαιοτήτων
(Αθήνα) ανακάλυψε δύο μεγάλα τμήματα της Ιεράς Οδού, στην περιοχή ανάμεσα στη
γέφυρα και τον ναό της Ελευσίνας. Η κατασκευή τους είναι ενδιαφέρουσα: έχουν
πλάτος 5 μέτρα και περικλείονται και από τις δύο πλευρές από τείχος, το οποίο είναι
καλά χτισμένο από μικρές πέτρες. Δεξιά και αριστερά του τμήματος της Οδού
υπήρχαν πολλοί τάφοι και μνημεία. Εδώ πρέπει να αναφερθεί και το ταφικό μνημείο,
που ο Γεώργιος Μυλωνάς ανακάλυψε το 1931 στο οικόπεδο του Άγγελου Κοριζή,
όπως επίσης και η όμορφη ρωμαϊκή σαρκοφάγος - σήμερα στην αυλή του μουσείου
της Ελευσίνας -, η οποία βρέθηκε τυχαία το 1929 και αναπαριστά το κυνήγι του
καλυδώνιου κάπρου.
Κοντά στη σημερινή κεντρική πλατεία της πόλης, ακριβώς στην πορεία της
αρχαίας Οδού, χτίστηκε η πρωτοχριστιανική βασιλική του Αγίου Ζαχαρία (εικόνα
213), εκεί όπου το 1859 βρέθηκε το γνωστό ανάγλυφο του Τριπτόλεμου (Εθνικό
Μουσείο 126, εικόνα 174), το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την λιθόστρωση της
εκκλησίας. Στην απόληξη της Ιεράς Οδού, περίπου 200 μ. δυτικά της εκκλησίας του
Αγίου Ζαχαρία, ο Παυσανίας αναφέρει τον ναό του Τριπτόλεμου, τον ναό της
Αρτέμιδος Προπυλαίας και του Ποσειδώνα, όπως επίσης την κρήνη του Καλλίχορου.
Όλα αυτά τα μνημεία βρίσκονται στην ρωμαϊκή αυλή, πριν την μνημειώδη είσοδο
σ