Zgjimi Islam
Dimensioni social i adhurimeve
Feja përbën njërën nga forcat më të fuqishme që ndjehet thellë dhe që ka ndikim të madh në shoqërinë njerëzore . Ajo i trajtëson marrëdhëniet ndërnjerëzore dhe ushtron ndikim të bujshëm mbi familjet , bashkësitë , mbi jetën ekonomike , politike , etj . Islami si fe nuk është plotësisht besim emocional i cili qëndron i shkëputur nga fusha reale e jetës njerëzore . Materialja dhe shpirtërorja nuk e përjashtojnë njëra-tjetrën në Islam . Përderisa mistikët vazhdimisht theksojnë anën religjioze të Islamit , racionalistët në anën tjetër , theksojnë anën e kundërt me atë të religjiozes , Islami nuk ka një qasje të tillë . Alija Izetbegoviç këtë më së miri e ilustron me shembullin e abdestit . Mistiku do ta definonte abdestin si pastrim fetar me domethënie simbolike , thotë Izetbegoviç , përderisa racionalisti do ta reduktonte ekskluzivisht në higjienë . Por , Islami është balancë e të dy pikëpamjeve . Në mesin e shumë definimeve sociale , filozofike , që i bëhen Islamit duke u munduar që të shpjegohet dhe vihet në pah universilatiteti apo edhe multidimensionaliteti i tij , është edhe ai i Sejjid Kutbit , i cili Islamin e definon si sistem për jetën praktike , koncept ideologjik , bazë etike , sistem politik , ekonomik , filozofik , rend shoqëror , etj . Fokusi i këtij shkrimi qëndron në gjetjen e dimensionit social tek katër shtyllat e fesë islame . Çdonjëra prej këtyre shtyllave praktike të adhurimeve Islame ka dimension të dyfishtë , atë individual dhe kolektiv . Një pjesë e madhe e ajeteve kur ’ anore drejtuar besimtarëve janë në shumës : ‘ O ju që keni besuar ”, dhe kur muslimani reciton kaptinën hyrëse në Kur ’ an në çdo rekat të namazit , ai veten e paraqet si anëtar të bashkësisë : “ Vetëm Ty të adhurojmë , dhe vetëm prej Teje ndihmë kërkojmë . Udhëzona në rrugën e drejtë ”. Për muslimanët , zbatimi çdo ditë i fesë ngjall ndjenjën e të qënit anëtarë i bashkësisë . Ky dimension është pjesë përbërëse e besimit dhe e mënyrës islame të jetesës , të cilët forcohen , formësohen dhe drejtohen nga kjo ndjenjë bashkësie . Përvojat fetare të përbashkëta të grupit dhe ritualet vazhdimisht e riprodhojnë dhe e përcjellin te brezat e ardhshëm ndjenjën kolektive për atë se “ kush jemi ” dhe se “ ç ’ kuptim ka të jesh njëri prej nesh ”.
NAMAZI - Jo vetëm namazi , por edhe tri shtyllat tjera , si agjërimi , zekati dhe haxhi , përpos që janë adhurime që kërkohen nga çdo individ musliman të zbatohen , ato kanë edhe përfitimet e tyre kolektive . Nga tradita profetike e dijmë që namazi me xhematë është më i vlefshëm tek Allahu xh . sh . sesa ai individual . Namazi me xhematë nuk është vetëm një tubim njerëzish për lutje të përbashkët , por edhe për takime të drejtpërdrejta personale .
18
Ai tubim është një shkollë e përditshme e bashkimit , barazisë , bashkësisë dhe e vullnetit të mirë . Këtë tendencë ‘ shoqërore ’ të namazit e përmbyllë Xhumaja . Ajo është në mënyrë të theksuar namaz qytetar , ‘ politik ’. Namazi i xhumasë është riforcim i vetëdijes grupore , dhe shprehje e solidaritetit social . Ndërsa namazet e bajramit dhe festimi janë ngjarje kolektive për komunitetin musliman .
FESTAT - Islame janë unike . Përveç karakteristikave të tyre të larta morale dhe shpirtërore , këto dy festa kanë edhe vlera të tjera : - çdo Bajram është një festim i përgjithsëm i arritjeve të çdo individi në shërbim të Zotit . Bajrami i parë vjen pas një muaji të plotë të agjërimit . Bajrami i dytë shënon mbarimin e haxhit në Mekke . - çdo Bajram është ditë falënderimi . Ndjehet fryma shoqërore , humanitare . Kjo frymë shoqërore shënon kulmin me rastin e prerjes së Kurbanit dhe shpërndarjes së tij tek nevojtarët në njërën anë , dhe dhënien e lëmoshës në anën tjetër .
XHAMIA - Historiani grek Plutarku ka thënë : “ Gjatë historisë ka mundësi të ndodhë që të ketë qytete pa fortifikata , shkolla , pallate luksoze , por asnjëherë nuk është hasur ndonjë qytet pa faltore ”. Kjo lë të kuptojë për rolin dhe rëndësinë e faltores në jetën sociale . Xhamia ka rolin e një qendre për zhvillimin e komunitetit . Muhammedi a . s . pasi që migroi në Medinë , xhamia ishte gjëja e parë të cilën e ndërtoi . Xhamia e Muhammedit a . s . luante role të shumëfishta . Ajo ishte rezidencë e shtetit , aty pranoheshin delegatë , arriheshin marrëveshje , nënshkruheshin kontrata , strehoheshin të varfëfit dhe njerëzit në nevojë , shëroheshin të sëmurët , ishte vend ku merreshin informatat , vend relaksimi , dhe shërbente si vend për adhurim . Në kohën e Muhammedit a . s . xhamia ka luajtur rolin e edukimit - shkollës . Pastaj ka qenë vendi ku është bërë distribuimi i pasurisë . Për dallim nga shekujt e hershëm të Islamit , xhamia sot tek ne më shumë , ose krejtësisht , luan rolin e vetëm një vend-adhurimi , i cili hapet pesë herë në ditë , dhe pastaj rri i mbyllur dhe i paqasshëm për individin , apo grupet e ndryshme . Merjem Kanmaz është një studiuese e cila ka shkruar për rolin social të xhamisë . Ajo ndalet tek roli që xhamitë luajnë sot për emigrantët muslimanë , dhe thotë së hulumtimet në vendet evropiane tregojnë se xhamitë nga një element i rëndësishëm dhe i nevojshëm në rrjetin social të emigruesve muslimanë , me mbështetjen e nevojshme dhe infrastrukturore , kanë një ndikim pozitiv në