19
infectieziekten en gebrekkige hygiëne en slechte woon- en
Glas in lood, gezicht op Maastricht 1960. | Privé bezit
werkomstandigheden in de stad. In 1894 was er nog een
cholera-epidemie geweest. Rond 1900 waren de kindersterfte
negentiende eeuw en in het begin van de twintigste eeuw was
van zestien procent en tuberculose, dysenterie en de
er vooral vooruitgang geboekt op diagnostisch gebied. Na de
epidemieën van tyfus en cholera nog de belangrijkste oorzaken
ontdekking van de penicilline in 1929 werden in Europa en in
van overlijden. De gemiddelde levensverwachting in de regio
de Verenigde Staten in hoog tempo nieuwe geneesmiddelen en
was toen 48 jaar. De aanleg van een centrale riolering in 1863
nieuwe behandelingen ontdekt die een wezenlijke verbetering
en waterleiding in 1887 zou bijdragen aan het terugdringen van
waren voor de behandeling van veel voorkomende
de infectieziekten in Maastricht.
ziektebeelden. Tuberculose verdween bijna uit de klinieken.
Hartchirurgie en niertransplantatie werden van experiment tot
routine. Die vooruitgang in de geneeskunde had grote invloed
Sint Annadal
op de ontwikkeling van het Sint-Annadal. In 25 jaar veranderde
het van een stadsziekenhuis met 350 bedden en een kleine staf
In de hele westerse wereld nam de behoefte aan
van kernspecialismen in een opleidingsziekenhuis met 750
ziekenhuisbedden toe, gedeeltelijk als gevolg van de betere
bedden en een uitgebreide staf met subspecialisatie. De
mogelijkheden van de geneeskunde, maar evenzeer als gevolg
vestiging van de nieuwe universiteit in Maastricht zou zorgen
van maatschappelijke veranderingen waardoor verpleging van
voor een nog veel grotere verandering.
zieken thuis vrijwel verdween. Het moderne Calvariënberg
bleek al in 1920 te klein. Opnieuw moest het Burgerlijk
Armbestuur plannen maken voor nieuwbouw. Die plannen
Universitair Medisch Centrum
liepen om meerdere redenen, vooral door de Tweede
Wereldoorlog vertraging op. In 1950 gingen de staf en de
De achtste medische faculteit kwam door de inzet van enkele
verpleging van Calvariënberg over naar het nieuwe Sint-
visionaire founding fathers, zoals Tans en Tiddens, en na
Annadalziekenhuis. De geneeskunde maakte in die periode een
jarenlange politieke en inhoudelijke discussies in 1976 in
stormachtige ontwikkeling door. Aan het eind van de
Maastricht. Maastricht werd universiteitsstad.