Van godshuis naar academisch ziekenhuis | Page 182

Inleiding episode 7 Ziekenhuizen en het geloof 0 in de geneeskunde 7. 180 N a de tweede wereldoorlog kende de geneeskunde van armeninstelling naar instituut voor de behandeling van een periode van explosieve groei en vooruitgang. zieken, die zich sinds anderhalve eeuw in heel Europa De scepsis over het onvermogen van de aftekende, ook in Maastricht zichtbaar. geneeskunde veranderde vooral na 1950 in een vrijwel Met de verstedelijking en vooral na de Franse revolutie onbeperkt vertrouwen in nieuwe medische mogelijkheden. In verschoof de ziekenzorg van thuis en door familie naar openbare de vroege geschiedenis van de geneeskunde bepaalden de ziekenzorg in hospitalen. De namen van die ziekenhuizen zoals goden en de sterren het lot van de zieke mens. In de naoorlogse ‘Hôtel Dieu’ en ‘Charité’ maakten duidelijk dat daarin de zorg bloeiperiode van de geneeskunde ontstond in de maatschappij, voor ouderen en armen voorop stond. Zieken gingen veelal naar in de media en ook bij de dokters het verwachtingspatroon dat het ziekenhuis om daar te sterven. Het vertrouwen in de kunde alle ongemak kon worden opgelost met scalpel, pillen en van de geneeskunst was beperkt. In 1851 verrees het eerste moleculaire biologie. De schrijver-cardioloog Dunning noemde grote ziekenhuis in Nederland aan de Coolsingel in Rotterdam. dat ironisch ‘de betovering van de wereld’. Tussen de Eerste en de Tweede Wereldoorlog nam het aantal In Nederland was dat geloof in de vooruitgang van de ziekenhuizen verder toe. Geneesmiddelen en chirurgische geneeskunde vooral zichtbaar in de bouw van grote zieken- procedures leverden in die tijd echter nog zeer beperkte huizen. Na de wederopbouw wilde iedere stad wel een ‘tempel therapeutische resultaten op. Men moest het vooral hebben van van de geneeskunde’. In 1950 opende het Sint-Annadal- langdurige bedrust en verpleging. Daarin kwam een drastische ziekenhuis in Maastricht zijn poorten. Voorganger Calvariënberg verandering. was formeel nog een ‘gesticht’ met een combinatie van Op basis van nieuwe kennis uit de chemie, de fysica en ziekenhuis, gebrekkigenhuis en krankzinnigengesticht. Sint- de fysiologie kwamen in een vrij korte tijd goede en soms Annadal was alleen ziekenhuis. Daarin werd de transformatie spectaculaire behandelingen voor veelvoorkomende ziekten beschikbaar. Dat begon met de toepassing van penicilline in 'Milestone' ontwikkelingen in de geneeskunde 1853 Chloroform narcose Simpson 1883 Mycobacterium tuberculosis Koch 1896 Röntgenstralen Röntgen 1910 Salversan Ehrlich 1928 Penicilline Fleming 1944 Kunstnier Kolff 1952 Intensive care Kopenhagen 1953 DNA Wilkins, Watson, Crick 1955 Hartchirurgie Mass.Gen.Hospital 1963 Niertransplantatie Medawar, Murray 1973 CT-scan Hounsfield 1979 Coronair angioplastiek Grünzig 1984 Helicobacter pylori Marshall 1996 Aids triple therapie HAART 2000 Menselijk genoom HUGO-project 1941. De internist Willem Kolff ontwikkelde in Kampen de kunstnier. Cortison en streptomycine kwamen rond 1950 beschikbaar. In 1952 werd na een polio-epidemie in Kopenhagen de eerste Intensive Care-afdeling opgericht. Sabin en Salk ontwikkelden het poliovaccin. De introductie van chloorpromazine bracht in 1954 een revolutionaire verandering in de behandeling van psychiatrische aandoeningen. In 1955 werd openhartchirurgie mogelijk door de introductie van de hart-longmachine. In 1957 werden de diagnostische mogelijkheden sterk vergroot door toepassing van de echografie. Het werd mogelijk om met flexibele endoscopen in de maag en