Girişim Savaşçısı
53
Literatür incelendiğinde göçmen girişimciler hakkında birçok çalışmanın olduğu
görülmektedir. Çalışmaların genelinde göçmen girişimcilerin karşılaştığı fırsatlar
ve engeller, kültürel öğeler, sosyal faktörler incelenmiştir. Göçmen girişimciler
ekonomi, yönetim bilimi, coğrafya, işletme ve sosyoloji gibi disiplinlerin konusu
olmuştur. Farklı disiplinlerin incelemesi sonucunda ise “etnik girişimcilik”, “azınlık girişimciliği”, “gezen girişimciler” gibi kavramlar da ortaya çıkmıştır.
Etnik girişimcilik, aynı etnik kökene sahip veya aynı göç tecrübelerini yaşamış
kişiler arasında gerçekleşen networking ve etkileşimlerin sonucudur (Volery,
2007). Bir diğer tanımla, etnik girişimciler ev sahibi ülkede hem oradaki resmi göçmenler hem de kendileriyle aynı kökeni taşıyan ancak resmi göçmen
statüsünde bulunmayan kişiler aracılığı ile kendi işlerini kuran kişiler olarak da
adlandırılabilirler.
Azınlık girişimciliği, ABD Ticaret Departmanı tarafından, çoğunluk toplumdan
olmayan iş sahiplerinin gerçekleştirdikleri faaliyetler olarak adlandırılmaktadır.
Gezen girişimci (sojourney entrepreneur), ev sahibi ülkede para kazanıp daha
sonra kendi ülkesine dönmeyi planlayan kişiler olarak tanımlanmaktadır.
3.4. Sosyal Girişimcilik
Girişimcilik kavramının iktisadi boyutundan farklı olarak sosyal yönünün de ön
plana çıktığı görülmektedir. Özdevecioğlu ve Cingöz (2009) sosyal girişimciliği,
sosyal fayda amacı güderek yapılan faaliyetler olarak tanımlamış ve bu kişilerin
gösterdikleri kişilik özelliklerinin diğerlerinden daha farklı olduklarını belirtmişlerdir. Ekonomik anlamda girişimci elindeki kaynaklar kullanarak toplumsal istek ve
ihtiyaçları karşılarken kar elde etmeye yönelir. Sosyal girişimci ise bu kaynakları
kullanarak toplumsal yaşamda gözlemlediği sorunlara kar odaklı olmadan çözümler üretmeyi ve böylece toplumun geneli için sürdürülebilir fayda yaratmayı
hedefler. Burada da faaliyetlerin sürdürülebilirliği açısından maddi kazanç önemli olmasına karşın sosyal girişimci kazancını yine toplumsal faydaya dönüştürür.
Böylece bireysel değil toplumsal refaha odaklanır. Sosyal girişimcilerin temel
amacı ürettikleri mal, hizmet ve bilgi ile kar amacı gütmeyi değil toplumsal fayda
ve değer yaratmayı amaçlamaktadır. Kümbül (2011) sosyal girişimciliğin ayırıcı
yönünün sosyal inovasyona verilen önem olduğunu vurgulamaktadır.
Sosyal girişimciliğin tarihsel gelişimine bakıldığında Hindistan’ın düşük gelirli ve
topraksız kişilerine toprak arazisi dağıtan Toprak Bağışı Hareketi’nin kurucusu ve