< ˚X¯uÛÑ≈ £ îÔ˝≤sê ! e +< äq + !!
nãT˝Ÿ ø £ ˝≤ + > ∑bòÕsY U≤Hé dü ÷ s ¡´ ùdHé
| ü & çb˛sTT +~. n +‘· eT +~ uÛÑ ÷ ø £+ bÕìøÏ ã˝ …’ b˛j ·÷ s ¡ T . Á _{ Ïwt Á | üuÛÑT ‘ ê « ìøÏ » HêuÛ≤ ‘·> ∑Z & É +‘ √ | üqTï \ qT + ∫ e # ˚Ã Ä < ëj · T + | ü & çb˛sTT +~. B +‘ √ yês ¡ T » qkÕ + Á < ä ‘· ñqï ‘·÷ s ¡ TŒ u …+>± ˝Ÿ ( Ç | üŒ { Ï ã +>±¢< ˚XŸ ) qT + ∫ nkı + ˝ÀøÏ e \ dü \ qT Áb˛ ‘·‡ Væ≤ +# ês ¡ T . n | üŒ { À ¢ ªª Á > √ yÓ ÷ sY | òü ⁄& éμμ ñ < ä ´ eT + ù |] ≥ ‘·÷ s ¡ TŒ u …+>± ˝Ÿ eTTdæ ¢+\ ≈ £ î nkı + ˝À mø £ ÿ & ç ¬ ø ’ Hê yÓfi ‚¢+< äT≈ £ î ªª bòÕ ´$ T © { Ï ¬ ø { Ÿμμ qT Ç # êÃs ¡ T . n + fÒ yÓTT ‘· Ô + ≈ î≥T £ + u≤ìøÏ ˇπø { ø ¬ Ï { Ÿ . nB Çwü º+ e∫Ãq # √≥≈ î£ yÓfi ‚¢+< äT≈ £ î . yÓ [¢ q # √≥ yê ] øÏ Á | üuÛÑT ‘·«+ uÛÑ ÷$ Tì
Ç∫à +~. 1911 » HêuÛ≤ ˝ … ø £ ÿ \ Hê { ÏøÏ nkı + ˝À ‘·÷ s ¡ TŒ u …+>± ˝Ÿ eTTdæ ¢+\ » HêuÛ≤ > ∑D˙j · T +>± ô |]–+~. Ç ~ #·÷ dæ ø =+< äs ¡ T Á _{ Ïwt n ~ Ûø ± s ¡ T˝Ò Ä +< √fi¯q # Ó +< ës ¡ T . ªª Á > √ yÓ ÷ sY | òü ⁄& éμμ ñ < ä ´ eT + ªª Á > √ yÓ ÷ sY eTTdæ ¢ yéT ‡ μμ >± e ÷] b˛sTT +< äì yês ¡ T yê ´ U≤ ´ ì +# ês ¡ T . 1931 Hê { ÏøÏ | ü • ÃeT , < äøÏåD nkı +\ ˝À ‘·÷ s ¡ TŒ u …+>± ˝Ÿ e \ dü < ës ¡ T \ » HêuÛ≤ | ü ⁄ ≥ º>=& ÉT > ∑T˝≤ ¢ ô |]–+~. Ä » HêuÛ≤ ˝ … ø £ ÿ \ ø £ MTwüqsY m | òtdæ eTT \ Hé ªª eTs√ ns ¡ yÓ ’ @ fi¯ ¢ ˝À nkÕ ‡+ kÕúì≈ î £ \ T ˇø ÿ £ • ekÕ > ∑sY õ˝≤ ˝À ¢ e ÷ Á ‘· y˚T yÓTC≤ ]{° ˝À ñ +& É > ∑ \ s ¡ T . $ T > ∑ ‘ ê nìï # √ { ≤ ¢ ‘·÷ s ¡ TŒ u …+>± ˝Ÿ e \ dü < ës ¡¢< ˚ » Hê ~ Ûø £´+ μμ nì Äj · Tq Ä +< √fi¯q e ´ ø £ Ô + # ˚XÊ & ÉT . 1939 Hê { ÏøÏ düsY kÕ < äT˝≤ ¢ eTTK ´ eT + Á ‹ nj ·÷´& ÉT . Äj · Tq ø ±\+ ˝À e \ dü \ ≈ £ î n & É ÷¶ n < äT | üP ˝Ò≈ £ î +& Ü b˛j ·÷ sTT . n | üŒ { À ¢ e \ dü < ës ¡ T \ T ªª}| üπs n˝≤ ¢ ˙ # ˚ kÕ < äT˝≤ ¢ #· ˝À πs uÛ≤jYT z kÕ˝≤ C≤ ø £ πs n˝≤ ¢ μμ ( ô |’ q n˝≤ ¢ ñHêï & ÉT . øÏ +< ä kÕ < äT˝≤ ¢ ñHêï & ÉT . | ü < ä +& ç ‘· eTTàfi¯S ¢ u≤e \÷.. n˝≤ ¢ @+ # ˚ùdÔ n < ˚ » s ¡ T > ∑T ‘· T +~) nì bÕ≥ \ T bÕ & ÉT≈ £ î + ≥ ÷ nkı + ˝ÀøÏ e # ˚ÃXÊs ¡ T . düŒwü º+>± ns ¡ ú + # ˚düTø√yê *‡+~ @$ T≥ + fÒ kÕ «‘·+ Á ‘ ê ´ ìøÏ | üPs ¡«+ ‘·÷ s TŒ ¡ u …+>± ˝Ÿ qT + ∫ e \ dü \ T ˇø £ | ü < ∏äø £+ Á | üø ± s ¡+ »]>± sTT . Bìe \¢ < ˚X¯ $ uÛÑ » q Hê { Ïπø » HêuÛ≤ | üs ¡ yÓTÆq ndüeT ‘ Í˝≤ ´\ T ‘· ˝ …‘ êÔsTT . < ˚X¯ $ uÛÑ » q Hê { Ïπø nkı + ˝Àì < äøÏåD , | ü • ÃeT ÁbÕ +‘ ê \ T eTTdæ ¢+ » Hê ~ Ûø £´ ÁbÕ +‘ ê \ T >± e ÷] b˛j ·÷ sTT . n | üŒ { À ¢
30 13 Ä > ∑düT º, 2018
C≤rj · T +
nkı + düVü ‰ yÓTT ‘· Ô + áXÊq ´ uÛ≤s ¡‘ êìï ‘·÷ s ¡ TŒ bÕøÏkÕÔHé˝À n +‘· sê “¤> +>± ∑ # ˚ùd +< äT≈ î £ ô |< › ä m ‘· TÔq ≈ £ îÁ≥ »]–+~ ≈ £ L & Ü . nkı + qT ªª d ” μμ Á > ∑ ÷| t˝À ‘·÷ s ¡ TŒ u …+>± ˝Ÿ ‘ √ ø £*| æ ñ +# ês ¡ T . n + fÒ < ˚X¯ $ uÛ » Ñ q »]– q | ⁄ ü Œ & ÉT d ” Á > ÷| ∑ t ‘·÷ s TŒ ¡ bÕøÏkÕÔHé >± e ÷ s ¡ T ‘· T +~. á ≈ £ îÁ≥qT uÛÑ > ∑ï + # ˚ùd +< äTπø øÏ «{ Ï º+& çj ·÷ ñ < ä ´ eT düeTj · T + ˝À < ˚X¯ + ˝Àì ø ±+ Á ¬> dt Á | üuÛÑT ‘ ê «\ ˙ï sêJHêe ÷ # ˚dæHê , nkı + Á | üuÛÑT ‘ ê «~ ÛH˚ ‘· uÛ≤s ¡‘· s ¡‘· ï > √ |” Hê < ∏é uÀs =¶ ˝ÀjYT >±+ BÛ >±], ø ±+ Á ¬> dt n ~ ÛcÕ˜q + Ä < ˚XÊ \ qT ~ Ûø £ ÿ ]+ ∫ , eTTK ´ eT + Á ‹ | ü < ä $ øÏ sêJHêe ÷ # ˚j · T˝Ò < äT . Äj · Tq ‘·÷ s ¡ TŒ u …+>± ˝ŸqT , nkı + qT ˇπø >± ≥q ø £ ≥ º& Üìï > ∑ { Ï º>± e ´‹ πsøÏ + ∫q ø ± s ¡ D +>± H˚ nkı +, $ T > ∑ ‘ ê áXÊq ´ sêÁcÕ º\ T uÛ≤s ¡‘ Y ‘ √ ñ +& çb˛j ·÷ sTT . n | üŒ { Ïø ° eTTdæ ¢+ » Hê ~ Ûø £´‘· e \¢ dæ \ Ω { Ÿ õ˝≤ ¢ ‘·÷ s ¡ TŒ bÕøÏkÕÔHé˝ÀøÏ yÓ [¢ b˛sTT +~. Ä düeTj · T + ˝À u …+>±© eTTdæ ¢+\ T ˇø £ ìHê < ä + Çdü ÷ Ô +& ˚yês ¡ T . ª dæ \ Ω { Ÿ ì˝≤yéT > ∑D y√fÒ .. nkı + ìuÀ ˝≤؃sY # √fÒμ ( dæ \ Ω { ŸqT z≥ ¢ kÕj T · +‘ √ ¬>\ T #· T≈ îHêï £ +. $ T > ‘ ∑ ê nkı + qT ˝≤؃ \ kÕj · T +‘ √ ¬>\ T #· T≈ £ î +{ ≤ +) ` ÇB Ä ìHê < ä +. ‘=* Á | ü < Ûëì | ü +& ç ‘ Y HÓÁVüA ≈ £ L & Ü nkı + ˝À nÁø £ eT #= s ¡ u≤≥T ¢ » s ¡ T > ∑T ‘· THêïj · Tì n + ^ø £]+# ês ¡ T . nkı + ˝À nsTT < äT \ ø £ å \ eT +~ nÁø £ eT #= s ¡ u≤≥T < ës ¡ T \ T ñHêïs ¡ ì Äj · Tq dü « j · T +>± ˝Àø˘düuÛÑ˝À Á | üø £{ Ï +# ês ¡ T . á H˚ | ü < ∏ä ´+ ˝ÀH˚ < ˚X¯ $ uÛÑ » q nq +‘· s ¡+ n | üŒ { Ï > √ |” Hê < ∏é uÀs =¶ ˝ÀjYT Á | üuÛÑT ‘·«+ πø + Á < ä Á | üuÛÑT ‘·« ÄyÓ ÷< ä +‘ √ nkı + bÂs ¡ T \ C≤ _‘ êqT ‘· j ·÷ s ¡ T # ˚j ·÷\ ì dü + ø £* Œ + ∫ +~. > √ |” Hê < ∏é u § s√ ˝ÀjYT ¶ 1950˝À eTs DÏ ¡ + ∫q ‘· s Tyê ¡ ‘·, _ wüßí
sêyéT y˚TBÛ eTTK ´ eT + Á ‹ nj ·÷´ s ¡ T . Äj · Tq Vü≤j ·÷+ ˝À Hẘüq˝Ÿ ] õdü sY º Ä | tò dæ { ÏC Hé … ‡ 1951˝À $& ÉT < ä \ nsTT +~. Bì < ë « sê kÕúì≈ £ î \ qT , dü «< ˚oj TT · \ qT > ∑T ] +#· Ô e #· Tà . #= s u≤≥T ¡ < ës T ¡ \ qT > ∑T ] Ô + ∫ , yê ] ì ãVæ≤wüÿ ]+#· e #· Tà . z≥T sê » ø ° j ·÷\‘ √ #= s ¡ u≤≥T < ës ¡¢ ≈ £ î ô |< ä ›|” ≥ ø ± ˙ z≥T u≤ ´+ ø˘ sê » ø ° j ·÷\ T n \ yêf … Æq ≈ £ îVü≤Hê ôd≈ £ î ´\] düT º bÕØ º\ T #= s ¡ u≤≥T < ës ¡ T \ ≈ £ î mÁs ¡ ‹ yêN | üs ¡#·& É +, yê ] øÏ πswüHé ø ± s ¡ T ¶ Ç | æŒ +#·& É +, z≥s ¡ T > ∑T ] Ô +| ü ⁄ ø ± s ¡ T ¶ < äj · T # ˚sTT + #·& É + e +{ Ï $ ìsê | òü ÷ ≥ +>± # ˚dü ÷ Ô e # êÃsTT . á z≥s ¡¢ qT z≥T u≤ ´+ ≈ £ î \ T >± Äsê ~ Û +#·& É +, yê ] øÏ nqT≈ £ L \+>± $< ÛëHê \ qT s ¡÷ bı +~+#·& É + ìs ¡¢»®>± kÕ > ∑T ‘·÷ e∫à +~. ìC≤ìøÏ mHêïØ ‡ ì m | üŒ { Ïø £| ⁄ ü Œ & ÉT düe ]+# ê *. n | & t { ˚ Ÿ # ˚j ·÷*. ø ± ˙ ø ±+ Á ¬> dt Á | üuÛÑT ‘ ê «\ T z≥Tu≤ ´+ ≈ £ î sê » ø ° j ·÷ ˝À ¢ | ü & ç á | üìì | üø £ ÿq ô |{ ≤ º sTT . | òü *‘·+>± Ç | ü ⁄ Œ & ÉT nkı + ˝Àì Äπs & ÉT õ˝≤ ¢\ T ã +>±¢< ˚o eTTdæ ¢+ » Hê ~ Ûø £´ õ˝≤ ¢\ T >± e ÷] b˛j ·÷ sTT . 126 nôd +;¢ kÕúHê˝À ¢ < ë < ë | ü ⁄ 30 kÕúHê˝À ¢ πøe \+ ã +>±¢< ˚o eT ÷ ˝≤ìøÏ # Ó +~ q yês ¡ T e ÷ Á ‘· y˚T myÓTà˝Ò ´\ T >± mìïø £ j˚T ´ | ü ] dæú ‹ ñ +~.
1965 düeTj · T + ˝À n | üŒ { Ï Á | ü < Ûëì ˝≤˝Ÿ ãVü≤ < ÷ ä sY XÊÁdæ , Ô ¨ + eT + Á ‹ > ∑T˝≤ Ø˝≤˝Ÿ ® q +< ë \ T bÕøÏkÕÔHé qT + ∫ #= s ¡ u≤≥TqT ìs√ ~ Û +# ˚ +< äT≈ £ î ª Á | æyÓq¸Hé Ä | òt ÇHé | òæÁ˝Ò wüHé º Á | òüyéT bÕøÏkÕÔHé #·{ ≤ ìïμ º neT \ T˝ÀøÏ ‘ Ó # êÃs ¡ T . Ç ~ # ê˝≤ düeTs ¡ úe +‘·+>± | üì # ˚dæ +~. ø ± ˙ 1968 ÁbÕ +‘·+ ˝À _ eT˝≤ Á | ükÕ < é #·* Vü ‰ eTTK ´ eT + Á ‹>± ñqï düeTj · T + ˝À Ç < s › ä T ¡ eT + Á ‘· T \ T ` | üø ò �B £ Hé › n © nVü≤à < é ( áj Tq · nq +‘· s ¡ ø ±\+ ˝À sêÁwü º| ü ‹ nj ·÷´ s ¡ T ),