C≤rj · T + ` dü ÷ s ¡´| ü ⁄ Á ‘·
| ü ⁄ sêDø ±\+ ˝À dü ‘·´ õ ‘· TÔ ø £ �wüßí & çô |’ X¯eT +‘· ø £ eTDÏì <=+–*+# ê & Éì nuÛ≤ +& É + y˚kÕÔ & ÉT . ø £ �wüßí & ÉT C≤ + ãe +‘· Tì sê »´+ ˝ÀøÏ yÓ [¢, n ‘· ì > ∑TVü≤˝À ñqï X¯eT +‘· ø £ eTDÏì rdüT≈ £ îe∫à ‘· qô |’ q ñqï nuÛ≤ +& Üìï ‘=\–+#· T ≈ £ î +{ ≤ & ÉT . n \ Hê { Ï »+ ãTeqy˚T áHê & ÉT | üÁ ‹ ø £ ˝À ¢ | ü ‘ êø £ o ] ¸ø £>± e ÷] q ø £< ∏äTyê . X¯eT +‘· ø £ eTDÏì ‘ Ó∫Ãq Á | ü < ˚Xȳ˚T H˚ & ÉT V ” ≤sêq > ∑sY nH˚ ù | s ¡ T ‘ √ ñqï # √≥T n +{ ≤s ¡ T . 1921 < ëø ± á õ˝≤ ¢ qT » Ák˛ { ≤ nHẙês ¡ T . ‘· s ¡ Tyê ‘· » eT ÷ à ø £ oàsY eTVü ‰ sêE Bì ù | s ¡ T ø £< ∏äTyê >± e ÷ sêÃs ¡ T .
H˚ & ÉT ø £< ∏äTyê ñqï≥T º+& ç yês ¡ Ô˝À ¢ øÏ e∫à +~. yêdüÔyêìøÏ ¬ skÕHê nH˚ e ÷ s ¡ TeT ÷\ Á >± eT + ˝À ˇø £ mì $ T < ˚fi¯ ¢ u≤ * ø £ ã˝≤ ‘ êÿs ¡+, Vü≤ ‘·´‘ √ á õ˝≤ ¢ ù | s ¡ T e ÷ s√à – b˛ ‘ √ +~. ø ± ùd | ü ⁄ ø £< ∏äTyê πs | t dü +| üT≥qqT ò | üø ÿq £ u …{ º Ï ø £< äTyê ∏ mø ÿ £ & ÉT +< √ » eT ÷ à ø £ oàsY e ÷´| t˝À #·÷& É +& ç . ø £< ∏äTyê ÁbÕeTTK ´ y˚T $ T { À # Ó | üŒ≈ £ î +& ÜH˚ MT≈ £ î ns ¡ úyÓTÆb˛ ‘· T +~.
| ü • Ãe ÷ q ìj · T + Á ‘· D πsKô |’ bÕøÏkÕÔHé bı + ∫ ñ + ≥T +~. ‘·÷ s ¡ TŒq Væ≤e ÷#· ˝Ÿ Á | ü < ˚XŸ . < äøÏåD≤q | + ü C≤uŸ˝Àì > ∑Ts T ¡ < ëdt | üPsY õ˝≤ ¢. > ∑Ts T ¡ < ëdt | üPsY , | üsƒêHé ø√ { Ÿ ñÁ > ∑yê < ä < ë & ÉT \ T »]– q Á | ü < ˚XÊ \ T ø £< ∏äTyêøÏ < ä > ∑Zs√ ¢ H˚ ñ +{ ≤sTT . Ä < ë & ÉT \ T # ˚dæq ñÁ > ∑yê < äT \ \ ø ´+ å £ ø oàsY £ Á | üy˚X¯ < ë « s ¡+, ø £< äTyê≈ ∏ î£ yÓfi ‚¢ < ës ¡ T \ qT > ∑Tô | Œ { À ¢ øÏ ‘ Ó #· TÃø√e & Éy˚T . eTs√
yÓ ’| ⁄ ü ñ ‘· Ôsêq & √ & Ü , ñ < äyéT Û | üPsY õ˝≤ ¢\ T ñ +{ ≤sTT . & √ & Ü , ñ < ÛäyéT | üPsY \ MT < äT >± H˚ ø £ oàsY ˝Àj · T˝ÀøÏ Á | üy˚ •+#·& ÜìøÏ M \ T + ≥T +~. ¬ s +& ÉT < äXÊu≤ ›\ ÁøÏ ‘·+ ø £< äTyêøÏ ∏ ñ ‘· Ôsêq ø oàØ £ ñÁ > ∑yê < +, ä < äøÏ åD≤q K * kÕÔ˙ ñÁ > ∑yê < + ä n ‘·´+‘· ;‘ Û êeVü≤ | ] ü dæú ‘· T * ï ø £* Œ +# êsTT . nsTT ‘ ˚ Ç +‘·{ Ï ø £] ƒq | ] ü dæ ‘· ú T˝À q ¢ ÷ ø £< äTyê˝À ∏ ñÁ > ∑yê < + ä ô |#· à ]\¢ ˝Ò < äT . ñÁ > ∑yê < + ä yÓ ’| ⁄ ü j TTe · ‘· yÓfi¯ ¢ ˝Ò < äT . ø £< ∏äTyê˝À < ë < ë | ü ⁄ 85 XÊ ‘·+ » HêuÛ≤
28 14 y˚T , 2018 ø £< ∏äTyê
Væ≤ +< äTe ⁄\ T . $ T > ∑ ‘ ê » HêuÛ≤ eTTdæ ¢+\ T . ñÁ > ∑yê < äT \ T m +‘· Á | üj · T ‹ ï + ∫Hê ø £< ∏äTyê˝À eT ‘· ñÁ ~ ø £ Ô ‘·\ T # Ó \ πs > ∑˝Ò < äT . Væ≤ +< äTe ⁄\ T , eTTdæ ¢+\ T ø £* dæ yÓT * dæ ñ + ≥ ÷ edüTÔHêïs ¡ T . eTTdæ ¢+\ T Á | ü < Ûëq +>± ãø £ sê « ˝Ÿ ‘ Ó > ∑≈ £ î # Ó +~ q yês ¡ T . ãø £ sê « ˝Ÿ \ T ôw & É ÷´\ T ¶ ‘ Ó > ∑ \ ≈ £ î # Ó +~ q yês ¡ T . ôw & É ÷´\ T ¶ ‘ Ó > ∑ \ C≤ _‘ ê˝À ñqï @¬ ø ’ ø £ eTTdæ ¢+\ T ãø sê £ « ˝Ÿ˝Ò . Ms T ¡ | üVü ‰& û nH˚ uÛ≤wüqT e ÷{ ≤ ¢& ‘ É ês T ¡ . > ∑eTì +# ê *‡ q $ wüj · T + @$ T≥ + fÒ ãø £ sê « ˝Ÿ \ T > ∑ ‘· 70 dü + e ‘·‡ sê˝À ¢ @ Hê & É ÷ ñÁ > ∑yê < äT \‘ √ # ˚ ‘· T \ T ø £\| ü˝Ò < äT . n < ˚ $< Ûä +>± bÕøÏkÕÔHé mìï Á | üj · T ‘ êï \ T # ˚dæHê M ] ì ‘· eT yÓ ’| ü ⁄ ‹| ü ⁄ Œø√˝Òø £ b˛sTT +~. á ãø £ sê « ˝Ÿ \ T dü + e ‘·‡ s ¡+ ˝À ø = ìï HÓ \\ T ø £< äTyê˝À ∏ ìedækÕÔs T ¡ . $ T > ‘ ∑ ê düeTj T · + ˝À yês ¡ T ‘· eT | üX¯óe ⁄\ qT y˚T | ü & ÜìøÏ |” sY | ü + C≤˝Ÿ e +{ Ï ø =+& É \ ô |’ øÏ yÓfi≤Ôs ¡ T . nø £ ÿ & ˚ ìyêdü + ñ +{ ≤s T ¡ . yês T ¡ Á | < ü Ûëq +>± dü +# ês C≤ ¡ ‘· T \ yês T ¡ . á ãø £ sê « ˝Ÿ \ ≈ £ î , ôd ’ Hê ´ ìøÏ dü ‘·‡+ ã +< Ûë \ T ñ +{ ≤sTT . bÕø˘ > ∑ ÷& ÛÉ # ês ¡ T \ ø £< ä * ø £\ T , ñÁ > ∑yê < äT \ ø £< ä * ø £\ > ∑T ]+ ∫ uÛ≤s ¡‘· ôd ’ Hê ´ ìøÏ düe ÷# ês ¡+ Ç # ˚Ãyês T ¡ Á | < ü Ûëq +>± ãø sê £ « ˝Ÿ˝Ò . Ms T¡ Ç∫Ãq düe ÷# ês ¡+ Ä < Ûës ¡+>± H˚ ø ±] Z˝Ÿ
#= s ¡ u≤≥TqT uÛ≤s ¡‘· Á | üuÛÑT ‘·«+ > ∑T ] Ô +#·> ∑ *–+~. ãø £ sê « ˝Ÿ \ ≈ £ î , Væ≤ +< äTe ⁄ ˝ …’ q & √Á^ \ ≈ £ î eT < Ûä ´ $ yê < ë \ T dü�wæ º+# ˚ +< äT≈ £ î ø £ oàØ y˚sêŒ≥Tyê < äT \ T # ê˝≤ø ±\+ qT + ∫ Á | üj · T ‹ ïdüTÔHêïs ¡ T .
Ç {° e * ø ±\+ ˝À ø £< ∏äTyêqT eT∞ ¢ düeTkÕ ´ Á > ∑düÔ +>± # ˚ùd +< äT≈ £ î y˚sêŒ≥T yê < äT \ T , ñÁ > ∑yê < ä X¯≈ £ îÔ \ T , eTTK ´+>± bÕøÏkÕÔHé ◊mdt◊ @ C …+ ≥T ¢ rÁe +>± Á | üj · T ‹ ïdüTÔHêïs ¡ T . V ” ≤sêq > ∑sY ‘ ê \÷ ø ± ˝Àì # Ûê | tHê˝≤ , Vü≤ ] j ·÷#· ø˘ \ qT ñ | üjÓ ÷–+#· T≈ îH˚ £ +< äT≈ î £ yês T ¡ # ê˝≤ Á | üj T · ‘ êï \ T # ˚düTÔHêïs ¡ T . nø £ ÿ & É #= s ¡ ã & É ¶ ñÁ > ∑yê < äT \ T ø £< ∏äTyê , kÕ + u≤ \ ˝Àì ø °\ ø £ \ øå ±´\ ô |’ < ë & ÉT \ T # ˚j T · & ÜìøÏ
M \ e ⁄‘· T +~. á ÁbÕ +‘·+ ˝À | ü \ T dü ÷ ÿfi¯ó ¢, ÄØà j · T ÷ ì≥T ¢ ñHêïsTT . » eT ÷ à | üsƒêHé ø√ { Ÿ ôV ’ ≤y˚ ≈ £ L & Ü ìj · T + Á ‘· D πsKøÏ πøe \+ | ü ~ ùV≤qT øÏ˝À MT≥s ¡¢ < ä ÷ s ¡+ ˝À ñ + ≥T +~. á ÁbÕ +‘·+ ô |’ | ü≥T º kÕ ~ ÛùdÔ eT ÷& ÉT õ˝≤ ¢\ ô |’ ìj T · + Á ‘· D kÕ ~ +#· Û e #· Tà . 2013 & çôd + ãsY˝À ] eØHé Ç +{ ÏÁπ > f …& é düπs « ˝ … Hé ‡ n +& é ø £ eT ÷´ ìπøwüHé $< Ûëq + ˝À uÛ≤ > ∑ +>± # Ûê | tHê˝≤qT ø £ ≥T º~ ≥ º+ # ˚XÊs ¡ T . nsTTHê á ÁbÕ +‘·+ ˝Àì n≥M $ uÛ≤ > ∑ + qs ¡‡ Ø \ T , ˝Àj · T \ T , q < äT \ T , yê > ∑T \ ÁbÕ +‘ ê \ qT ñÁ > ∑yê < äT \ T ñ | üjÓ ÷–+#· T≈ £ î + ≥THêïs ¡ T .
> ∑ ‘·+ ˝À 2013 ôdô |º+ ãsY˝À á # Ûê | tHê˝≤ > ∑T +& Ü bÕø˘ ñÁ > ∑yê < äT \ T Á | üy˚ •+ ∫ ø £< ∏äTyê , kÕ + u≤ \ ˝À < ë & ÉT \ ≈ î £ ‘ > Ó ∑ã & Ü s ¶ T ¡ . ø £< äTyê ∏ MT < äT >± sêyéTãHé , & √ & Ü õ˝≤ ¢\ ˝À kÕúesê \ T @ sêŒ≥T # ˚düTø√e & É +, nø £ ÿ & É qT + ∫ ñ < ÛäyéT | üPsY øÏwtÔyê & é õ˝≤ ˝ÀøÏ ¢ yÓfi¯ ¢& +, É ‘·< ë « sê ãìVü ‰ ˝Ÿ ø qTeT £ MT < äT >± ø oàsY £ ˝Àj T˝ÀøÏ · Á | üy˚ •+#·& + É ñÁ > ∑yê < äT \ \ ø ´+. å £ á y˚Ts ¡ ≈ £ î > ∑ ‘· ø =+‘· ø ±\+>± > ∑ ‘·+ ˝À ˝ §+– b˛sTTq ñÁ > ∑yê < äT \ qT eT∞ ¢ ø £\ T | ü ⁄ ≈ £ îì , kÕúesê \ T @ sêŒ≥T # ˚ùd Á | üj · T ‘ êï \ T » s ¡ T > ∑T ‘· THêïsTT . Ç {° e * ø ±\+ ˝À & √ & Ü , sêyéTãHé \ ˝À s ¬ +& ÉT f Ás … sY ¡ e ÷& ÷´ É ˝Ÿ \ qT » eT ÷ à ø oàsY £ b˛ © düT \ T uÛ > Ñ ∑ï + # ˚XÊs T ¡ . ãìVü ‰ ˝Ÿ˝À ø qTeT £ e < ä › Ç {° e \ »]– q ñÁ > ∑yê < ä < ë & çøÏ bÕ \ Œ & É ¶ eTTwüÿs T ¡ \ T ≈ L £ & Ü ø £< äTyê˝Àì ∏ # Ûê | tHê˝≤ MT < äT >± e∫Ãq yêπs ø ± e & É + > ∑eTHês ¡ Ω +. n < ˚ $< Ûä +>± øÏwt Ôyê & é qT + ∫ y˚sêŒ≥Tyê < ëìøÏ ø £+#· Tø√≥ nsTTq < äøÏåD ø £ oàsY˝ÀøÏ yÓfi¯ ¢& É + düT \ Te ⁄. á ÁbÕ +‘·+ ˝À eT ÷& ÉT ñÁ > ∑yê < ä eTTsƒê \ T | üì # ˚düTÔHêïsTT . ø £< äTyê˝À ∏ n \¢ s T ¡ ¢ » s ¡>& ∑ +, É Væ≤ +< ÷ ä eTTdæ ¢+\ eT < Ûä ´ $ uÛÒ < ë \ T sêe & É +, Ä ÁbÕ +‘·+ ˝À nXÊ +‹ ô |#· à ]\¢& É + bÕøÏkÕÔHéøÏ , ñÁ > ∑yê < äT \ ≈ £ î , y˚sêŒ≥T yê < äT \ ≈ £ î # ê˝≤ nedüs ¡+. á $ wüj ·÷ ìï ns ¡ ú +