TED Meşale Dergisi Haziran 2014 18. Sayı | Page 58

BİLİM TEKNİK
MUZ KABUĞUNDAN
PLASTİK ÜRETTİ
Google Bilim Fuarı, geçtiğimiz yıl 16 yaşındaki
bir Türk öğrencinin başarısına sahne oldu. Lise
öğrencisi Elif Bilgin, muz kabuğunda yer alan nişasta
ve selülozdan biyoplastik üretme projesiyle bir çevre,
sağlık veya kaynak sorununu ele alarak pratikte
farklılık sağlayan bir projeye verilen Scientific
American Etkin Bilim Ödülü ve dünyayı değiştirme
konusunda en büyük potansiyele sahip projeye
verilen Oy Verenlerin Seçimi Ödülü’ne layık görüldü.
Petrolden üretilen plastiğin hem çevreyi kirletici hem
de daha yüksek maliyetli olduğunu söyleyen Bilgin,
üzerinde iki yıl çalıştığı projede muz kabuklarından
plastik üretmenin mümkün olduğunu ortaya koydu

KENTSEL ISI ADALARI
Güneş ışınları yeryüzüne ulaştığında belli oranda
emilir belli oranda yansıtılırlar. Kentsel alanların
yüzeylerindeki renk dağılımı kırsal alanlara oranla
daha koyu tonları içerdiğinden bu alanlarda emilim
fazla, yansıtma az miktarda olur. Bu durum, özellikle
büyük şehirlerde, kent merkezinin taşraya göre
daha fazla ısınmasına neden oluyor. Küresel ısınma
sürecini hızlandıran bu durum kentsel ısı adaları
olarak adlandırılıyor. Bilim adamları, kentsel ısı
adalarının olumsuz etkilerinin azaltılması için
“yeşil çatı”, “açık renk asfalt” gibi çevreci çözümler
üzerinde çalışmalarını sürdürüyorlar. Öte yandan
Columbia Üniversitesi’nden ağaç fizyoloğu Kevin
Griffin gece yükselen sıcaklığın şehir merkezindeki
ağaçların ertesi gün güneş çıktığında fotosentez
tepkimesini artırdığını ortaya koyan bir araştırmaya
imza attı. Araştırmanın sonunda şehirdeki fideler,
kırsal alandakilere göre 8 kat daha fazla biyokütle
üretti. Diğer faktörleri kontrollü deneylerle eleyen
araştırmacılar, aradaki farkın en büyük sebebinin
aradaki sıcaklık farkı olduğunu doğruladı. Dünya
nüfusunun neredeyse yarısının şehirlerde yaşadığı
günümüzde, şehirleşmenin olumsuz etkilerini en aza
indirmek, dezavantajlardan avantaj yaratmak gün
geçtikçe daha önemli hale geliyor. Bunun için şehir
merkezlerindeki yeşil alanların artırılması küçük
ama etkili bir adım.

BİLGİ DAĞARCIĞI

55