TED Meşale Dergisi 25. Sayı | Page 28

KÜLTÜR - SANAT Cahit Külebi 100 YAŞINDA Türk şiirinin uzun tarihi, ülkemizin toplumsal, ekonomik, siyasi gelişmelerini; bu alandaki köklü dönüşümleri gözler önüne seren bir hazine niteliğindedir. Özellikle büyük olayların tetiklediği, toplumun her katmanını ilgilendiren değişimler şiir üzerinden okunduğunda ortaya çıkan tablo daha sağlıklı değerlendirmeler için olanak sağlar. Osmanlı Devleti’nde Yükseliş Dönemi’nde Bâki’nin şiirinden ihtişamı, Pir Sultan Abdal’dan halkın çeşitli sıkıntılarını, Nedim’den Lale Devri’ni, hemen arkasından Şeyh Galip’ten Osmanlı kültür hayatının nasıl bir değişmenin eşiğinde bulunduğunu okumak mümkündür. 1839 yılında ilan edilen Tanzimat Fermanı’ndan sonra ise hemen her alanda görülen hızlı değişimin yankı bulduğu alanların başında şiir gelir. Poetik imkanlarını tüketmiş Divan Şiiri; yüzünü Avrupa’ya dönmüş, eski kurumlarını Batılı modele göre yeniden tasarlamaya girişmiş, özellikle eğitimde farklı bir çizgi benimsemiş Osmanlı Devleti’nin son döneminde farklı mecralara yönelir. 26