bulunmuştur . Mısır , Mezapotamya ve Orta Asya ’ nın eski inanışlarında ölen kişilerin değerli eşyalarıyla birlikte gömüldüğü düşünüldüğünde Sümerlerde oyun araçlarının ne denli önemli olduğu görülür . Yine Antik Mısır dönemine ait bir mezarda iki kız çocuğunu oyun oynarken tasvir eden bir duvar resmine rastlanmıştır . Londra ’ daki British Museum ’ da sergilenen MÖ 800 tarihli pişmiş topraktan yapılmış bir heykelde bugün ülkemizde de hâlâ oynanan “ beş taş ” oyununu oynayan çocuklar betimlenmiştir . oyunlarla bir dönem varlığı unutulup bugün tekrar gündeme gelen “ mangala ”, “ şatranc-ı urefa ” gibi oyunlar en eski Türk oyunları arasındadır . Oyunların eskiliği kadar farklı coğrafyalarda birbirine çok benzer oyunların ortaya çıkması da ilginç bir tarihî bilgidir . Türkiye ’ de herkesin bildiği “ körebe ” oyunu , İsveç ’ te blind bock ( kör keçi ), Danimarka ’ da blinde-buk ( kör keçi ), Almanya ’ nın kimi bölgelerinde blinde kuh ( kör inek ), kimi bölgelerindeyse bilind bock ( kör keçi ) adıyla oynanır . Anadolu ’ nun çeşitli kesimlerinde aynı oyun “ kör çebiş ” olarak adlandırılır . Çebiş , bir yaşındaki keçi anlamına gelir .
Oyun ve çocuk gelişimi
Meksika ’ nın Tula bölgesinde bulunan bir alanın MÖ 1000 yılında inşa edildiği ve futbola benzer bir top oyunu için tasarlandığı saptanmıştır . Gerek Orta Asya gerekse
Anadolu ’ da şekillenmiş Türk oyunlarına ilişkin bilgilere ise başta “ Dede Korkut ’ un Kitabı ” olmak üzere “ Divan-ı Lügati ’ t-Türk ” ( Kaşgarlı Mahmud ) ve “ Seyahatnâme ” ( Evliya Çelebi ) gibi kaynaklarda rastlanır . “ Aşık ”, “ cirit ”, “ dokuz taş ” gibi kültürel hayatımızdan çıkmamış
Oyunlar , ritüeller yoluyla yetişkinlerin dünyasında da yaşasa bile bin yıllardır çocuklarla özdeşleşmiştir . Modern dönemde oyunların , çocukların zihinsel ve bedensel gelişimlerine olumlu etkileri ortaya çıkar . Pedagoglar ve psikologlar , oyunun beş duyudan gelen uyarımları bilgiye dönüştürmede tetikleyici olduğu , dikkati geliştirdiği , ince motor becerilerinin kazanımında önemli rol oynadığı , böylece bilişsel gelişimin temelinde yer aldığı noktasında birleşir . Bebekler , 0-2 yaş aralığında sosyal becerileri gelişmediği için kendi başlarına oyun oynarlar . 2 yaşından itibaren ise en yakınlarından başlamak üzere başka kişileri oyunlarına dâhil ederler . İlerleyen yaşlarda ise çocuğun hayal gücünün gelişmesiyle birlikte oyunlar çeşitlilik kazanır . Eğitimde oyunlardan faydalanma unsuru da burada devreye girer . Dil gelişimi ; temel kavramların , renklerin , duyguların öğretilmesi oyunlarla kolaylaştırılabilir . Oyunun eğlence işlevi çocukları sıkmadan onlara bir şeyler öğretmek için oldukça elverişlidir . Günümüzde etki alanı daralan sokak oyunları da çocukların bedensel gelişimi ile enerjilerini boşaltmaları için uygun faaliyetlerdir .
37