EĞİTİM DÜNYASI
BİN YILLARA MEYDAN OKUYAN KAVRAM :
Oyun ; genellikle çocukluk dönemiyle ilişkilendirilse de 20 . yüzyılda psikanaliz , antropoloji , sosyoloji gibi alanların insan ömrünün tamamına yayılarak incelenmesini uygun gördüğü ; iktisat ve tarihte ise olayların açıklanması için önemli bir teoriye kaynaklık eden bir kavram . Türk edebiyatında Oğuz Atay ’ ın “ Oyunlarla Yaşayanlar ” adlı tiyatro oyunu ile “ Tutunamayanlar ” ve “ Tehlikeli Oyunlar ” adlı romanlarında insanın iç dünyasını ve dünyanın geçirdiği dönüşümleri anlamak için mutlaka uğranması gereken bir durak olarak karşımıza çıkan “ oyun ” un tarihi insanlık tarihi kadar eskidir . Türkiye ’ nin yetiştirdiği önemli kültür insanlarından Prof . Dr . Metin And , “ Oyun ve Bügü ” adlı kapsamlı eserinde “ Kimine göre oyun , enerji fazlasını atmak ; kimine göre , benzetmece içgüdüsünü doyurmak ; kimine göre ise boşalma gereksinmesini karşılamaktır . Bir kurama göre oyun genç yaratıkları ( insan veya hayvan ) ilerde yaşamın gerektirdiği ciddi iş ve uğraşlara hazırlamak , yetiştirmek içindir . Bir başka ilkeye göre oyunda doğuştan bir yeteneği geliştirme itkisi ya da üstün gelme ve yarışma isteği , yitik enerjiyi tek yönlü canlılıkla , eylemle onarma vb gibi itkiler bulunmaktadır .” der . Ardından , çağımızın
önemli düşünürü , “ Homo Ludens ” ( Oyuncu İnsan ) kitabıyla sosyal bilimlere yeni bir bakış getiren Johan Huizinga ’ nın bu kuramlarda bulduğu eksikliğin altını çizer . Huizinga , söz konusu yaklaşımlarda oyunun başka bir amaç için aracı olarak kullanılmasını yanlış bulduğunu bildirir . Ona göre oyun , isteğe bağlı , gönüllü bir eylemdir ve boş zamanlarda oynanır . Çağdaş sosyolojide ise “ aile ”, “ din ”, “ devlet ” gibi kavramların yanında “ boş zaman geçirme ” de bir kurum olarak ele alınır . Bu haliyle oyun , başlı başına değerlendirilmesi gereken , son derece “ ciddi ” bir iştir .
Arkeolojik kazılar , oyun araç gereçlerinin çok eski tarihlerden itibaren insanların hayatında yer aldığını ortaya koyar . MÖ yaklaşık 2600 yılına tarihlenen bir Sümer oyun tahtası , Kraliçe Hatasu ’ nun mezarında
36