“ HİÇ KİMSEYE BENZEMEYEN BİR TÖRELERİ VARDIR . O DA BABALARI YERİNE ANALARININ ADINI KULLANMALARIDIR .”
Likya adına rastlanan tarihî kaynaklar arasında Homeros ’ un ünlü eseri İlyada da yer alır . Likyalıların , Troya Savaşı ’ na , Glaukos ve Sarpedon adlı iki komutan önderliğinde Akhaların safında katıldığı kaydedilir . MÖ 545 yılından itibaren Pers İmparatorluğu ’ nun yönetimine giren bölge , MÖ 333 ’ te Büyük İskender ’ in yörede egemenlik kurmasıyla Helenistik Kültür alanına dâhil olur . İskender ’ in ölümünden sonra çıkan kargaşa , Likya tarihini derinden etkiler . Büyük İskender ’ in fetihleriyle çok geniş bir coğrafyaya yayılan Makedon İmparatorluğu ’ nun parçalanmasıyla , yerel güçler farklı bölgelerde yönetimi ele geçirir . Likya da MÖ 309 ’ dan itibaren yaklaşık 100 yıl , Mısır ’ dan gelen Ptolemaios hanedanının idaresinde kalır . Bu süreç , bölgede -Hititçeyle akraba olduğu kabul edilen- Likya dilinin unutulup Grekçenin konuşulmaya başladığı dönem olarak tarihe geçer . Ünlü tarihçi Herodotos ’ un , “ Hiç kimseye benzemeyen bir töreleri vardır . O da babaları yerine analarının adını kullanmalarıdır . Bir Likyalıya kim olduğunu sorun , size adını annesinin , anneannesinin , büyük anneannesinin ve daha büyük anneannesinin ismini söyleyerek cevap verir ” şeklinde tanımladığı Likyalıların , Teke Yarımadası ’ na Girit ’ ten geldiği düşünülür .
Teke Yarımadası ’ nda 23 şehir devleti halinde yaşayan Likyalılıların “ Likya Birliği ” ni oluşturması ise MÖ 2 . yüzyılda Rodos saldırılarına karşı savunma amacıyla gerçekleşir . MÖ 167 yılında Roma İmparatorluğu tarafından vilayet olarak tanınan Likya Birliği , para bastırmasına izin verilen özerk bir yönetim konumundadır . Birliğin öne çıkan şehirleri başkent Ksanthos ile birlikte Patara , Pınara , Olympos , Myra ve Tlos ’ tur . Günümüzde Türkiye turizminin önemli destinasyonlarından olan Likya Yolu da bu dönemde yerleşimlerin birbirlerine bağlanan güzergahlarla ve uzaklık ölçüleriyle yazıldığı “ Likya Yol Kılavuz Anıtı ” ile belirlenir . Anıt , dünyanın bilinen en eski karayolları haritası , Likyalılar ise oluşturdukları kent devletlerinin arasındaki yolları bir haritayla belirleyen ilk topluluktur .
MS 1 . yüzyıl ortalarında Hıristiyanlıkla tanışan Likya , 4 . yüzyıldan itibaren kilise mimarisinin yaygınlaşmasıyla dinî kimliği öne çıkan bir yapı arz eder . MS 5 . yüzyıla kadar Roma İmparatorluğu idaresinde bolluk içinde yaşayan Likya Birliği ’ nde kent sayısı 34 ’ e ulaşır . Şehir nüfuslarının 5 bin civarında olduğu bu dönemin en yoğun yerleşim
23