DÜNÜN SON MODELLERİ
BUGÜNÜN TEKNO-ÇÖPLERİ
Mevcut tüketim alışkanlıklarıyla insanlar, son
çıkan ürünü satın almaya yönlenirken, bir önceki
sürümlerin kısa zamanda çöp haline geldiğini gözden
kaçırıyor.
2009 yılında 50 milyon ton olan tekno-çöpün, 2014
yılında 72 milyon tona ulaşacağı bekleniyor. Bu
tabloda Türkiye’nin payı, yılda 539 bin ton. Bu çöpler,
yerel yönetim eliyle toplanıp geri dönüşüm tesislerine
gönderiliyor. Parçalanma aşamasından sonra 3 farkı
yöntemle geri dönüştürülüyor.
Pirometalurjik İşlem: Tekno-çöplerin yüksek ısıyla
eritilerek geri dönüştürülmesi.
Hidrometalurjik İşlem: Tekno-çöplerin, suyla veya
organik çözücü sıvılarla geri dönüştürülmesi.
Biyometalurjik İşlem: Tekno-çöplerin alg, maya,
bakteri, küf gibi mikroorganizmalarla geri
dönüştürülmesi.
Bu işlemler sonucunda, dünyadaki tekno-çöpün
yalnızca %18,4’ü geri kazanılıyor. Bu değişimin,
gelecek dönemlerde dünyayı, yılda
50 milyon ton tekno-çöpten kurtaracağı
düşünülüyor.
ROBOT BALIK
DENİZLERE AÇILIYOR
Amerikan donanması dünya ülkelerinin ortak
problemi mayınların temizliği için “Silent Nemo”
adlı yeni bir çalışma başlattı. Düşman gemilerini
gözlemlemek için sessizce ilerleme özelliğine sahip
ve ton balığına benzeyen bu robot, 1,5 metre ve
45 kilogram ağırlığında. Diğer deniz araçlarına
kıyasla pervaneyle değil kuyruk ve yüzgeç
hareketleriyle ilerleyen bu balık, gerçek balıklardan
ayırt edilemiyor ve sonar cihazlarında görülemiyor.
Bu özelliğinin casusluk çalışmalarını beraberinde
getireceğini düşünen dünya basını, bu icada “Casus
Balık” adını verdi. Bununla birlikte bu robot bir oyun
konsoluyla yönlendirilebiliyor, mayın arama gibi zor
görevlerin üstesinden geliyor ve gemilerde gövde
hasar tespiti yapabiliyor.
BİLGİ DAĞARCIĞI 46