GÖRSEL SANATLAR
IHAP HULUSI
GÖREY
28 Kasım 1928 ‘de Mısır’ın Kahire şehrinde doğmuş sanatçımız İhap Hulusi GÖREY, asker olan dedesinin görevi nedeniyle Mısır’a gitmiş-
lertir. Ancak I. Dünya Savaşı’nda Kahire, İngiliz işgaline uğrayınca İstanbul’a geri dönmüştür. İhap Hulusi, İngiliz okullarında okuduğu
esnada Almanya’da bulunun bir ressamdan mektup yoluyla resim dersleri almaya başlar. Çizim tutkusu hiç bitmeyen sanatçı 1920
yılında resim eğitimi almak için Almanya’ya gider. Sonrasında İstanbul’a döndüğünde ise “ Afiş sanatı adına hiç bir şey olmadığını gör-
düm.” der. İlklerin sanatçısı olarak da anabileceğimiz İhap Hulusi, 1923 yılında Almanya’da Haiman Schule'de grafik sanatçısı olarak
ders verdiği zamanlarda oradan gönderdiği çalışmaları ile Galatasaray Lisesinde ilk afiş sergisini açar. Bu sergi Türkiye’de açılmış ilk afiş
ve grafik sergisi olarak kayıtlara geçmiştir.
Arapça, Almanca, İngilizce ve Fransızca bilen İhap Hulusi babasının isteği üzerine Dışişleri Ba-
kanlığında memur olarak çalışmaya başlar ancak bir süre sonra bu işten istifa eder. “Akbaba”
dergisine çalışmalarını gönderir. Akbaba Dergisinin Yöneticisi Yusuf Ziya Ortaç, İhap Hulusi’nin
eserini "...İçinden bir karikatür çıktı zarfın. Ama bildiğimiz karikatürlerden değil.
Ne resim-karikatür, ne karikatür-resimdi. Alışmadığımız, görmediğimiz bir sanat işi. İmza ye-
rinde bir üçgen ve eski harflerle İhap Hulusi, sene 1923..." sözleriyle anlatmıştır. Ortaç’ın adını
koyamadığı bu çalışma İhap Hulusi imzasını taşıyan bir grafik çalışmasıydı ve İhap Hulusi’nin
çizimleri Akbaba dergisinin kapaklarını süslemeye başladı.
Yavaş yavaş üne kavuşan İhap Hulusi ilk afiş siparişini İnci Diş Macunu’ndan alır. Afiş siyah be-
yazdır, gülen siyahi bir kızı resmetmiştir. Bu afiş sonrasında yeni siparişler hızla gelmeye baş-
lar. İhap Hulusi’nin çizimleri Mustafa Kemal Atatürk’ün de dikkatini çeker. Türkiye’de yürütülen
yenilikçi aydınlanma kampanyasının bir ayağı da okuma-yazma seferberliğidir. Atatürk, İhap
Hulusi’den bir Alfabe kapağı hazırlamasını ister. Hatta kızı Ülkü ile birlikte bir süre poz da verir.
İhap Hulusi’nin çizdiği Alfabe kapağı 1970’li yıllara dek kullanılmıştır.
Tabi ki sanatçının eserleri bunlarla sınırlı kalmadı. Ziraat Bankası, Zirai Donatım Kurumu, Sü-
merbank, İş Bankası, Devlet Demir Yolları, Devlet Deniz Yolları, Tekel, Millî Piyango İdaresi vb.
kurumların kurumsal kimliklerini oluşturmasında çok önemli bir rol üstlenmiş oldu. Bu kurum-
ların gerek afiş tasarımları gerekse logoları hususunda günümüze kadar gelen eserler üretti.
İhap Hulusi, bir yandan afiş çalışmaları ile ülkede ses getiren çalışmalar yaparken hat sanatını
modernize etme konusunda da başarılı tasarımlarda bulunmuştur.
Fakat ne yazıktır ki Milli Piyango İdaresi için 45, Tekel İdaresi için 35 yıl çalışmış; daha bir çok ku-
rum için eserler vermiş olmasına karşın hiç bir kurum tarafından sigortalanmamıştır. Bu nedenle
son yıllarını Şişli'deki dairesinde sefalet içinde geçirmiş. Sanatçıya sadece Milli Piyango tarafın-
dan cüzzi bir aylık bağlanmışsa da İhab Hulusi’nin ömrü bu parayı kullanmaya yetmemiştir.
27 Mart 1986'da İstanbul'da 88 yaşında yaşama veda etmiştir.
28
Hazırlayan:
Rabia KARABULUT
Görsel Sanatlar Öğretmeni
TED KAYSERİ KOLEJİ