Special Ledenvoordelen voorjaar 2017 Special ledenvoordelen voorjaar 2017 Digi | Page 20

PRECISIE PLAATSBEPALING WORDT STEEDS BELANGRIJKER
Het is dagelijks in het nieuws: zelfrijdende voertuigen gaan
binnenkort tot ons straatbeeld behoren. Kleine busjes rijden
al zonder chauffeur en de politiek staat toe dat er op de echte
weg wordt getest. Onlosmakelijk hiermee verbonden is de
navigatie met GPS. Je moet immers weten waar je bent en
waar je naar toe moet voor “Autonomous Driving” (zelfrijdende
voertuigen). En ook waar de anderen zich bevinden voor
“Connected Driving” (geschakeld rijdende voertuigen), om
zo dichter op elkaar te kunnen rijden of efficiënter te kunnen
kruisen. Maar ook bij veel persoonsgebonden zaken is GPS
steeds meer van belang. Smartphones en tablets beschikken
al een aantal jaren over satellietplaatsbepaling en de apps
die dit gebruiken, nemen alleen maar toe. Van puur zakelijk,
bijvoorbeeld het inventariseren van leidingen, tot spelletjes
(Pokémon Go). Met dit stijgende gebruik van GPS komt ook de
volgende vraag steeds vaker op: kan het niet nauwkeuriger?
Een auto die nu nog met de hand wordt gestuurd kan met veel
minder nauwkeurige posities toe dan een auto die zelf een
nette bocht moet maken. Leidingen moeten ook juist worden
ingetekend om graafschade in de toekomst te voorkomen.
In de professionele bouw is men al jaren gewend aan hoge
nauwkeurigheden en satellietplaatsbepaling. Professionele
GPS-apparatuur maakt inmeten, uitzetten, maatvoeren en
machinesturing tot op de centimeter nauwkeurig mogelijk. De
gehanteerde techniek heet RTK: Real Time Kinematic. Op dit
gebied is MoveRTK, partner Ledenvoordelen, een specialist.
In de professionele bouw is men al jaren gewend aan hoge nauw-
keurigheden en satellietplaatsbepaling. Professionele GPS-apparatuur
maakt inmeten, uitzetten, maatvoeren en machinesturing tot op de
centimeter nauwkeurig mogelijk. De gehanteerde techniek heet RTK:
Real Time Kinematic. Op dit gebied is MoveRTK, partner Ledenvoordelen,
een specialist.
Toepassingen in de infra
Onder de huidige, nu al veel gebruikt toepassingen voor precisie
GNSS, vallen grondverzet, egaliseren, grondverdichten en baggeren.
Ontwerpinformatie en actuele hoogtes ziet de machinist op de
display in de cabine, zodat graafwerk veiliger en zonder piketten kan
plaatsvinden. Systemen geven daarnaast ook real-time informatie
voor het controleren van te vermijden zones en verzamelen
tegelijkertijd as-built data terwijl de machine het werk uitvoert. Alles
kan van te voren 3D ontworpen worden en in het terrein worden
uitgevoerd, zelfs de meest complexe ontwerpen. Men treft GNSS
RTK systemen aan bij dozers, graders, graafmachines, scrapers en
kilvers.
De toekomst is er al
Deze vorm van mechanisatie kan de komende jaren doorgroeien
naar robotisering. In de landbouw, een ander toepassingsgebied
van MoveRTK, wordt al volop geëxperimenteerd met onbemande
tractoren. De cabine is daarbij volledig verdwenen en andere sensoren
zoals radars of lidars ondersteunen de machine bij het veilig navigeren
en het voorkomen van aanrijdingen of ongelukken. In de bouw worden
testen uitgevoerd met asfalteringsmachines die volledig door RTK en
andere sensoren worden bestuurd. Ook het achter elkaar laten rijden
van machines in deze discipline kan worden geautomatiseerd (één
bemand, één onbemand). Elke machine is tenslotte in realtime tot op
de centimeter bekend in positie.
Voor de ondersteuning in de wegenbouw zijn er ook robots. Kleine
voertuigen op wielen kunnen, gestuurd met GNSS RTK, nauwkeurige
hoogtemetingen verrichten en zelfs over kilometers lengte de
exacte belijning uitzetten. Drones worden ingezet om snel een beeld
te krijgen van het verzette werk. Door de integratie van RTK in de
drone is er direct te meten in de beelden, kan grondverzet worden
bepaald en heeft men geen fotopaspunten op de grond meer nodig.
Grasmaaimachines voor het onderhoud van bijvoorbeeld golfbanen
rijden al enkele jaren volledig onbemand alle greens van een golfbaan
af. In de brede zin kan robotisering er toe leiden dat men 24 uur per
dag door kan werken. En dat dit veiliger, nauwkeuriger en met minder
fouten en schade kan dan met menselijke inzet. Hoe snel de techniek
zich ontwikkelt valt echter niet te zeggen. De techniek GNSS RTK,
met MoveRTK als partner voor landelijke RTK correcties, is in ieder
geval klaar voor de toekomst.
MoveRTK
GPS wordt GNSS
Bij MoveRTK spreekt men eigenlijk al lang niet meer van GPS. In de professionele markt van satellietplaatsbepaling heeft men het over GNSS:
Global Navigation Satellite Systems. Naast het Amerikaanse GPS-systeem wordt ook het Russische GLONASS gebruikt. Het combineren van
meerdere satellietnavigatiesystemen heeft veel voordelen: het verhoogt de nauwkeurigheid en het zorgt voor een hogere beschikbaarheid
in de buurt van obstakels zoals gebouwen en bomen.
Naast het Amerikaanse en Russische satellietnetwerk worden ook het Europese GALILEO en het Chinese BEIDO toegevoegd. Met het Eu-
ropese satellietnavigatiesysteem GAL ILEO, dat in december 2016 officieel in gebruik is genomen, zijn er lang problemen geweest over de
kosten en techniek, maar GALILEO heeft op het moment van schrijven al 18 satellieten rond de aarde draaien. Voor volledige operationaliteit
zouden dat er dertig moeten worden. De komende paar jaar wordt daar aan gewerkt en vinden extra lanceringen plaats. Nu al vormt GALILEO
een welkome aanvulling op GPS en GLONASS. GALILEO satellieten bevatten de laatste techniek, waaronder de meest nauwkeurige atoom-
klokken tot nu toe gebruikt in de satellietnavigatie.
MoveRTK is sinds 2011 een merkonafhankelijke
aanbieder van betrouwbare RTK-correcties.
Onder andere landbouwmachines, tractoren en
grondverzetmachines laten zich hiermee tot op
de centimeter nauwkeurig sturen. Het is niet
meer nodig om een eigen referentie-ontvanger te
hebben. Correctiedata van het landelijke net van
MoveRTK staan mede door de bijgeleverde KPN
M2M SIM-kaart 24 uur per dag ter beschikking
voor de bouwmachines. Sinds 2013 valt zelfs heel
de Benelux onder de dekking van MoveRTK.
MoveRTK is al voorbereid voor de ondersteuning van nieuwe technieken en satellieten. In 2016 zijn alle referentiestations, de basis van de
MoveRTK infrastructuur, gemoderniseerd met nieuwe GNSS ontvangers. Zo heeft men over een paar jaar niet 30 GPS, maar wel 120 GNSS
satellieten ter beschikking voor ongekende nauwkeurigheid en beschikbaarheid van satellietplaatsbepaling. Veel huidige als ook nieuwe
toepassingen gaan profiteren van de nieuwe satellieten. Wel moet men er voor zorgen dat ook de eigen apparatuur op de machine GALILEO
en BEIDOU ondersteunt.
20
Special Ledenvoordelen voorjaar 2017- www.bouwendnederland.nl/ledenvoordelen
21