MAKALE
30
SINAİ
Av. Ayşegül AKBAL
ANONİM ŞİRKETLERDE
YÖNETİM KURULU ÜYESİNİN
SORUMLULUĞU
HUKUKİ SORUMLULUK
Akbal Hukuk Bürosu
[email protected]
Yeni yasaya göre,
bundan böyle sermaye
artırım işlemleri, aynen
kuruluş işlemlerindeki
sorumluluk gibi
değerlendirilecektir.
1. Genel olarak
Kuruluş öncesi sorumluluklar, Türk
Ticaret Kanunu (TTK) 549’uncu
maddesinde yer alan belgelerin ve
beyanların kanuna aykırı olmasın-
dan, 550’nci maddesinde yer alan
sermaye hakkında yanlış beyanda
bulunmaktan ve ödeme yeter-
sizliğinin bilinmesinden, 551’de
yer alan değer (ayni sermayenin
veya devredilecek işletmenin)
biçilmesinde yolsuzluktan ve de
552’de halktan para toplamaktan
kaynaklanan sorumluluklar olarak
değerlendirilebilir.
İster kuruluştan önce ister kuru-
luştan sonra olsun, kurucuların,
yönetim kurulu üyelerinin ve
tasfiye memurlarının sorumluluğu
TTK 553’üncü maddede işlenmiş-
tir. Söz konusu maddeye göre, bu
kişiler şirkete, pay sahiplerine ya
da şirket alacaklarına karşı ver-
miş oldukları zararlardan dolayı
sorumludurlar. TTK 553/1’e göre
bu zararların söz konusu kişilerin
kanundan ve esas sözleşmeden
doğan yükümlülüklerini ihlal et-
mesinden kaynaklanması gerekir.
2. Birlikte sorumluluk (farklılaştı-
rılmış teselsül) ve sorumluluktan
kurtulma
TTK 553/3’e baktığımızda, sorum-
luluğun doğabilmesi için sorum-
luluğu oluşturan eylemin o kişinin
kontrolü içinde olması gerektiğini
görmekteyiz. Yine TTK 553/3’e
göre eğer sorumluluk doğuran
olay o kimsenin kontrolü dışında
kalıyorsa kişinin gözetim ve özen
yükümü gerekçe gösterilmek kayıt
ve şartıyla olsa dahi kişi sorumlu
tutulamaz.
TTK 553/2 maddesi ise yönetim
kurulunun kanundan doğan ya da
esas sözleşmeden kaynaklanan
devir yetkisini kullanarak, görev
ve yetkilerini devretmesi halinde
sorumluluğun görev ve yetkiyi
devralan kişilere ait olduğunu
yönetim kurulu sorumluluğunun
sadece “seçimde makul derecede
özen göstermek” ile sınırlı olduğu-
nu hükme bağlamıştır.
Şirketin uğradığı zararın tazmini
için açılacak davada davacı ya
555/1’e göre şirket olmalıdır ya da
herhangi bir pay sahibi olabilir.
Eğer zarar birden çok kişinin
fiilinden kaynaklanıyorsa, davacı