MAKALE
50
SINAİ
OLGUN KOBİ’LER VE BENZER
İŞLETMELERİN MALİYETLERİNİN
HİBELERLE FİNANSMANI
Prof. Dr. Atila BAĞRIAÇIK
Ar-Ge, Yenilik ve Tasarım Hibe
Fonları, Tasarım/Ar-Ge Merkezi
Uygulayıcısı, Öğretim Üyesi, YMM
İhracatçı, yenilikçi, orta
ve yüksek teknoloji NACE
koduna giren olgun KOBİ’ler
ve benzer kriterlere sahip
büyük işletmelerin personel
giderleri ile makine-teçhizat
(kalıp dâhil) ve yazılım
maliyetlerini hibelerle
nasıl finanse ediyoruz?
Deneyimlerimize göre,
başvuruda 2 yıllık ruhsat
süresi için 10’nun altına
düşmeyen tasarım projeleri
için yıllık toplam harcama ve
gider toplamı, 1-1,5 milyon
TL civarında olabiliyor.
Ziyaret ettiğimiz imalatçı ve yazılımcı işlet-
meler, seri üretim ve ticarileşme için makine
ve yazılım ihtiyaçları olduğunu, ayrıca yüksek
mühendis maaşları için destek istediklerini
belirterek, bizden çözüm istediler. İşte uygu-
ladığımız çözümlerimiz: zinciri destek programına başvurmak suretiy-
le ürün geliştirme amaçlı, ağırlıklı makine ve
yazılım tedariki olmak üzere (müşteri ziyareti
için uçak bileti ve konaklamada dâhil) iki
yıl süreli yüzde 50 hibeli üst limiti 1 milyon
USD’li programa başvuruyoruz.
1. Ar-Ge ya da tasarım merkezi kurarak
somut anlamda vergisel teşviklerden yarar-
lanmak, bizce işletmeler için artık bir tercih
değil, bir mecburiyet. Tam zaman eş değer
personel sayıları (haftada 45 saat, ayda 225
saat merkezde çalışma esasına göre) Ar-Ge
merkezi için en az 15, tasarım merkezi için en
az 10 kişidir. Ar-Ge/tasarım indirimi yüzde
100 uygulanır; ayrıca Gelir Vergisi Stopaj
Teşviki (lisans ve altı teknisyen için yüzde 80,
yüksek lisansta yüzde 90, doktorada yüzde
95 istisna), Sigorta Primi Desteği (sigorta iş-
veren payının yarısı), Damga Vergisi İstisnası
ve Gümrük Vergisi İstisnası mevcuttur. 5. Yeni açıklanan KOSGEB-TEKNOYATIRIM
Destek Programı ile ithalatı ikame ederek
orta ve ileri teknoloji ile ileri teknoloji NACE
koduna giren mikro işletmeler için yüzde
70 geri ödemesiz, yüzde 30 geri ödemeli,
küçük orta ölçekli işletmeler için yüzde 60
geri ödemesiz, yüzde 40 geri ödemeli oranı
destek geliyor.
2. KOBİ ise güncellenen KOBİGEL çağrılarına
odaklanıyoruz. Örneğin üretim ve ihracatta
teknoloji seviyesi yüksek, katma değerli
ürünlerin ve KOBİ’lerin payının arttırılması”nı
amaçlayan KOBİGEL-KOBİ Gelişim Destek
Programı için çalışmaları başlattık.
3. Tasarım merkezi ile beraber Ekonomi
Bakanlığının “Tasarım Departmanı” kurma
yapılanmasına geçiyoruz. Bu yolla işletmele-
rin hem tasarım merkezinde hem de merkez
dışında çalıştırdıkları mühendis/endüstriyel
tasarımcı gibi tasarımcıların maaşlarının 3 yıl
için yüzde 50 hibe destekli toplam üst limit
1 milyon dolar istihdam yardımı ile 250 bin
dolar makine-teçhizat ve yazılım ve 150 bin
dolar üst limitli yurt dışı uçak bileti/web sitesi
üyeliği 150 bin dolar, toplam 1 milyon 400 bin
dolar üst limitli “tasarım ve ürün geliştirme
projelerinin” desteklenmesi (madde 6/a)
projesini (diğer ismi tasarım departmanı)
yazmaya başlıyoruz.
4. İşletme küresel firmalara yarı mamul ya
da bir bütün sistemin alt bileşen parça ihraç
ediyorsa, Ekonomi Bakanlığı küresel tedarik
6. Son 3 yıla ait işletmenin elinde
TÜBİTAK-TEYDEB ya da KOSGEB Ar-Ge ve
inovasyon projesi tamamlandığına dair bir
başarı belgesi varsa, TÜBİTAK ya da KOSGEB
projeleriyle aşağıdaki 5. Bölge Teşviki Destekle-
ri’ni öne çıkarıyoruz: İstanbul’da ya da Bursa’da
sabit yatırım tutarı en az 1 milyon TL oluyor.
Gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası, faiz
desteği, sigorta primi işveren desteği, yatırım
yeri tahsisi, vergi indirimleri de mevcut.
7. İşletmenin her an yürüyen 3 adet 1507-1501
TÜBİTAK-TEYDEB ürün+süreç yeniliği proje-
sinin olmasını sağlayarak, yenilikçi prototip
ve pilot tesis üretim hattı için en fazla yüzde
75 ile 60 oranında hibe almasını sağlıyoruz.
8. Son 3 yıla ait KOBİ’nin elinde
TÜBİTAK-TEYDEB ya da KOSGEB Ar-Ge ve
inovasyon projesi tamamlandığına dair bir
başarı belgesi varsa, bu belge ile KOSGEB
Endüstriyel Uygulama Programı’na her an
başvurabil