MARKTE
van Julie tot Desember word egter ook
geredelik benut deur produsente in die
vorm van uitgestelde prysing of afgeleide
instrumente, wat gebruik kan word om die
opwaartse potensiaal te benut.
Die bostaande strategie gee die
geleentheid om verskillende geleenthede
in die mark te benut. ’n Konserwatiewe
benadering verseker ook dat daar deuren-
tyd aanpassings aan die tonnemaat wat
verskans word, gemaak kan word sodat
daar nie meer tonne verskans word as
wat realisties verwag kan word nie.
FAKTORE OM DOP TE HOU
Die faktore wat gedurende die komende
plantseisoen waarskynlik ’n groot rol in
plaaslike pryse kan speel, word hieronder
bespreek.
Wisselkoers:
Die plaaslike mark is sensitief vir bewe
gings in die rand/dollar wisselkoers.
Hierdie koers het ‘n groot impak op in- en
uitvoerpariteit, wat die bande bepaal
waarin die plaaslike mark teoreties behoort
te verhandel.
Die rand is tans in ’n verswakkende
fase, grootliks as gevolg van swak ekono
miese vooruitsigte op die plaaslike front
en ’n sterk Amerikaanse dollar. Die swak-
ker geldeenheid maak plaaslike kommodi
teite meer kompeterend in die buiteland
en stimuleer uitvoere.
Enige abnormale bewegings (soos
wat onlangs gesien is, tot R1.30/dollar
in ’n dag) kan gebruik word, sou daar ’n
verskansingsbesluit op daardie stadium
geneem word.
El Niño
Die El Niño-verskynsel het ’n groot impak
op die plaaslike reënval, veral in die kri-
tiese tyd rondom Desember – Februarie.
’n El Niňo-verskynsel affekteer veral die
westelike produksiegebied. Hoewel die
tydsberekening van reënval belangriker
is as die hoeveelheid, kan kommer oor ’n
Grafiek 2: Figuur 2: El Niño waarskynlikheid.
moontlike droogte vererger word deur die
teenwoordigheid van ’n El Niño-verskynsel.
Die verwagting vir ’n El Niño-verskynsel
vir die somerseisoen, word in grafiek 2
uiteengesit.
Daar kan gesien word dat die waar
skynlikheid van ’n El Niňo vir die komende
seisoen baie sterk is. Die effek van die
El Niňo word wel nie so sterk verwag vir
hierdie seisoen nie, maar die teenwoor-
digheid daarvan kan lei tot ’n oorreaksie in
die mark op voorspelde droë weer.
Aanplantings
In die komende seisoen kan onsekerheid
oor aanplantings pryse dryf. Die funksie
van die mark is om produsente te insenti-
fiseer om wel aan te plant, ten spyte van
die risiko van byvoorbeeld droogte. In die
komende seisoen is daar egter addisio-
nele faktore wat tot meer onsekerheid lei.
Hierdie faktore sluit in die relatiewe beter
winsgewendheid van sonneblom, die
onsekerheid rakende die grondkwessie,
kommer oor ’n moontlike El Niňo, pro-
dusente se kontantvloei wat onder druk
is, ensovoorts. Daar moet onthou word
dat die mark deur onsekerheid gedryf
word en dat daar verby die onsekerheid
gekyk moet word na winsgewendheid om
te bepaal wanneer verskansing gedoen
moet word.
Eindvoorraad
Hoewel daar steeds wesenlike eindvoor-
raad ten opsigte van mielies verwag word,
kan die invloed van uitvoere en verhoog-
Bron:IRI
de verbruik nie buite rekening gelaat word
nie. Verbruik is tans op hoë vlakke en
uitvoere vorder ook goed. Indien hierdie
tempo’s bo verwagting hoog bly, kan daar
verwag word dat pryse ietwat sal wegbe-
weeg van uitvoerpariteit af, om voorraad-
sekerheid binnelands te verseker.
Ten opsigte van oliesade word daar
steeds ’n oormaat sojabone verwag.
Binnelandse perskapasiteit is tans nie
groot genoeg om die volle produksie te
kan verwerk nie. Die sonneblomsituasie lyk
heeltemal anders. Die verbruikstempo van
sonneblom is baie hoog en daar bestaan
’n moontlikheid dat voorraad knap kan raak
aan die einde van die seisoen.
OPSOMMEND
Die plaaslike mark behoort gedurende
planttyd (en selfs later) deur onsekerheid
gedryf te word. Daar moet verby hierdie
onsekerheid gekyk word, sodat die besluit
steeds geneem kan word om verskansing
te doen. Die verskansingstrategie wat
gevolg word, moet vooruit beplan word
en kan dinamies aangepas word om by
nuwe markinligting aan te pas. Om hulp
hiermee te kry, kan u gerus u graanbe-
markingskonsultant of SAFEX-makelaar
skakel.
Lees ’n artikel deur Johan
van den Berg, klimatoloog
van Santam Landbou, oor die
El Niňo-weerstelsel. Volg die
skakel http://fwd2.co/santam
of skandeer die QR kode.
SENWES SCENARIO | SOMER 2018
77