••••
HA N D E LSN U U S
El Niño of La Niña
Bestuur stikstof (N) in die grond om maksimum mielieopbrengs,
maksimum wins en minimum risiko te verseker
DR ERIK ADRIAANSE
BESTUURDER: PRODUKONTWIKKELING
EN TEGNIESE ONDERSTEUNING
D
ie hoeveelheid ontleedbare
anorganiese N wat deurlopend gedurende die groeiperiode
in die grond moet wees vir maksimale opbrengs verskil nie van El
Niño (droog) na La Niña (nat) of
gemiddelde reënvalseisoene nie,
hoewel die werklike opbrengs,
winsgewendheid, en risiko van
mielieproduksie in ’n baie groot
mate tussen die omstandighede
kan verskil.
Die hoeveelheid N wat deur
die gewas opgeneem en benut
word verskil egter ook in ’n baie
groot mate tussen droë en nat
seisoene. Daarom kan verwag
word dat meer stikstof tydens ’n
nat seisoen toegedien sal word
ten einde die hoeveelheid stikstof
in die grond deurlopend op ’n
bepaalde drempel te handhaaf.
Na afloop van ’n droë seisoen
42
kan verwag word dat daar meer
N in die grond oor sal wees wat
vir die volgende seisoen effektief
benut kan word. Deur ’n bepaal
de N-drempel gedurende elke
seisoen te handhaaf sal daar dus in
effek oor seisoene volgens verkreë
opbrengs en dus stikstofverwyde
ring uit die grond bemes word.
Verliese en toksiese effekte van
N word egter baie sterk deur ’n
tekort of oormaat reën beïnvloed.
Afgesien van grondmetings van
N kan die keuse van N-bron en
bestuurspraktyke ’n belangrike rol
speel om hierdie nadelige effekte
te bekamp.
Die El Niño verskynsel
gaan ook gepaard met hoë temperature wat vervlugtigingsverliese van ammoniakvormende
N-bronne soos ureum bevorder.
Ammoniakverliese kan van oppervlaktoedienings sowel as grond-ingewerkte toedienings onstaan
wanneer die bogrond uitdroog.
Ammoniak naby plantwortels sal
onder droë omstandighede toksies
wees. Urease inhibeerders soos
NBPT sal die vervlugtiging en
toksisiteit van ureum verminder
of vertraag maar nie uitskakel nie.
KAN is selfs by hoë temperature
baie min vervlugtigend en in ’n
baie gekonsentreerde vorm slegs
matig toksies. Hiervolgens behoort
die bandplasing van ammoniak
OKT/NOV 2016 • SENWES Scenario
vormende N-bronne in hoë konsentrasies met planttyd, maar selfs
ook voor planttyd, vermy te word.
Die La Niña verskynsel gaan
ook gepaard met hoë intensiteit
van reën wat tot die loging van N
in goed gedreineerde gronde of tot
waterversadigde profiele in swak
gedreineerde gronde aanleiding
gee. Ureum-N en nitraat-N is ewe
loogbaar, maar omdat nitraat-N
baie vinniger opgeneem word as
ureum-N, loog dit in effek min
der. Ammonium-N loog baie min
en is ook vinniger opneembaar
as ureum-N. KAN sal dus ook
minder loog as ureum. Voorplanttoedienings behoort eerder weens
die risiko van loging vermy te word
en meervoudige naplanttoedienings
oorweeg te word.
N word nie effektief opgeneem
in gronde wat vir lang periodes
met water versadig is nie. Suurstof
is nodig vir N-opname en vir die
nitrifikasieproses. Gevolglik sal hoë
konsentrasies ammonium-N en
nitriet-N ontstaan wat toksies is.
Nitraat-N, opgelos in grondwater
naby die grondoppervlakte word
deur die denitrifikasieproses in
atmosferiese N omgeskakel en verloor. Vertikale of laterale dreinering
van gronde behoort die probleem
te verbeter.
Vir navrae en aankope van
KAN 28 kontak gerus u naaste
AFGRI Town&Country, Farm
City en Senwes Village tak,
handelsmerke van Hinterland.
Vir produkinligting kontak u
Sasol-verteenwoordiger. Let wel:
Raadpleeg ’n gekwalifiseerde landboukundige vir lokaliteitspesifieke
toepassings.