••••
HA N D E LSN U U S
Bestuur van
ondergrondsuurheid
DIE ONDERGRONDSUURHEIDVERSKYNSEL KAN
NATUURLIK VOORKOM IN HOË REËNVALGEBIEDE,
OF KAN ONTSTAAN DEUR ONOORDEELKUNDIGE OF
OORMATIGE STIKSTOFBEMESTING EN DIE VERSUIM
OM DIE BOGROND GEREELD TE BEKALK.
D
aar word toenemend
deur adviseurs bevind dat
ondergrondsuurheid meer begin
voorkom in die laer reënvalgebie
de, wat gewoonlik gepaard gaan
met die praktyk van stikstoftoedie
ning voor plant. Die plasing van
die stikstofbemesting is gewoon
lik dieper as waar die bekalking
plaasvind. Op die gronde waar
ondergrondsuurheid waargeneem
word, moet die kalk dieper inge
werk word om die grondsuurheid
te neutraliseer, aangesien die
neutralisering baie stadig vanaf
die bogrond na die ondergrond
oorgedra word. Die dieper plasing
van kalk is ‘n duur proses wat met
gespesialiseerde of aangepaste toe
rusting gedoen moet word. Hoë
koste van die bepaalde aksie en
die ongereelde bekalking van die
bogrond veroorsaak dat die pro
bleem van ondergrondsuurheid
vererger, wat negatiewe gevolge het
op die produksie van die gewasse.
Die grondprofiel se diepte word
vlakker as gevolg van die chemiese
beperking vir die ontwikkeling
van plantwortels, wat tot gevolg
het dat vog in die ondergrond nie
benut kan word nie. Indien dit nie
aangespreek word nie kan ernstige
nagevolge, soos opbrengsverliese,
voorkom. Tabel 1 gee ‘n aandui
ding van die hoeveelheid suiwer
CaCO 3 wat benodig word vir die
neutralisering van die suur veroor
saak per kilogram suiwer stikstof
(N) toegedien as kunsmis (Moore,
1998).
Jaarliks word stikstof toege
dien en nie alles wat toegedien
word, word deur die gewasse
opgeneem nie, wat dan loog deur
die grondprofiel. In Tabel 1 kan
gesien word wat die neutralise
ringsbehoefte is en hoeveel kalk
Tabel 1: Neutralisasiebehoefte van die versuring van stikstofbevatende
kunsmis met CaCO 3
CaCO 3 benodig om stikstof
toevoeging te neutraliseer
(kg CaCo 3 /kg N) Geen loging CaCO 3 benodig om stikstof
toevoeging te neutraliseer
(kg CaCO 3 /kg N) 100% geloog
Ammonium sulfaat 3.6 7.1
Ammonium nitraat 0 3.6
Ureum 0 3.6
Stikstof-kunsmis
DAP
1.8 5.4
Kalium nitraat -3.6** 0
Natrium nitraat -3.6** 0
** Neutralisering deur die kunsmis self
36
JUN/JUL 2017 • SENWES Scenario
benodig word. Kalk wat toegedien
word, beweeg baie stadig in die
grondprofiel in as dit nie ingewerk
word nie. By normale bewerking
word kalk in die boonste gedeelte
van die grondprofiel ingemeng.
Die stadige beweging van die kalk
in die profiel is ongeveer 8 to 12
mm per jaar, afhangend van die
tekstuur van die grond en indien
die bekalkte gedeelte van die pro
fiel op ’n gunstige pH gehandhaaf
word. Die afwaartse beweging
of neutralisering vind plaas deur
wortelwerking en insek-aksies van
byvoorbeeld erdwurms. Indien
’n volgehoue kalkprogram oor
jare gevolg word, is dit hoogs
waarskynlik dat ondergrondver
suring nie so radikaal vinnig sal
plaasvind soos tans die geval is
nie. ’n Aanvaarbare praktyk is om
die helfte van die ondergrond se
kalkbehoefte ook toe te dien saam
met die bogrond se bekalkingsbe
hoefte. Die bestuurspraktyk moet
volgehou word as gevolg van die
stadige beweging van die kalk in
die grondprofiel.
’n Gips- en kalkkombinasie
kan toegedien word om die neu
tralisering van ondergrondsuurheid
te bespoedig indien seskwioksiede
teenwoordig is. Die toediening
daarvan moet met omsigtigheid
geskied omdat daar loging van
magnesium en kalium vanuit die
bogrond na die ondergrond kan
plaasvind in lae kleipersentasie
gronde. ’n Veilige verhouding gips
en kalk is 20% gips en 80% dolo
mitiese kalk. Dit is raadsaam om
dolomitiese kalk, wat magnesium
bevat, met die gips te meng om
die loging van magnesium teë te
werk.