Το «ντουμπλ φας»
της πολιτικής βίας
Ενότητα: Ψηφιακή Διακυβέρνηση
Πολιτική βία, ένα φλέγον θέμα που απασχόλησε την περασμένη δεκαετία και καθώς φαίνεται θα συνεχίσει να απασχολεί και περνώντας στην καινούρια. Για να αναλύσουμε το φαινόμενο της πολιτικής βίας θα πρέπει να αποσαφηνίσουμε την έννοια αυτή.
Αρχικά, το πρώτο βήμα είναι να γνωρίζουμε και να εστιάσουμε στην ετυμολογία και των δύο λέξεων ξεχωριστά. Πολιτική είναι η τέχνη και η πρακτική της οργάνωσης και της διοίκησης των ανθρώπινων κοινωνιών καθώς και το σύνολο ενεργειών, συμπεριφορών και μηχανισμών που ρυθμίζουν και διαμορφώνουν τις σχέσεις μεταξύ ατόμων ή ομάδων. Βία είναι η ψυχική ή/και σωματική πίεση που ασκεί κάποιος σε κάποιον άλλον με απώτερο σκοπό να του επιβληθεί. Το συνονθύλευμα αυτών, η πολιτική βία είναι μία μορφή ηθικής βίας, συγκεκριμένα το άτομο ή μία ομάδα ατόμων που οδηγούνται στην χρήση πολιτικής βίας θεωρούν πως η σωματική ακεραιότητα των άλλων δεν αποτελεί προτεραιότητα όταν καλούνται να υποστηρίξουν τις ηθικές τους αξίες.
Ο προβληματισμός που έμελε να γίνει έναυσμα για την συγγραφή αυτού του κειμένου είναι η διττή εικόνα της πολιτικής βίας στην Ελλάδα όπως παρατηρείται, από την μία πλευρά στα mainstream media και από την άλλη σε εναλλακτικά, διαδικτυακά μέσα. Για την καλύτερη κατανόηση του ζητήματος θα αναλύσουμε δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα πολιτικής βίας και πως αυτά παρουσιάστηκαν στον ΣΚΑΪ (mainstream media) και στην ιστοσελίδα PRESS PUBLICA (alternative media). Τα παραδείγματα που θα αναφερθούν στο κείμενο αφορούν περιστατικά βίας που έχουν στιγματίσει συγκεκριμένες ημερομηνίες εδώ και χρόνια. Επίσης, να τονίσω πως τα παραδείγματα αυτά είναι ενδεικτικά και σίγουρα δεν είναι αρκετά για να βγάλουμε ένα ξεκάθαρο συμπέρασμα για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, ωστόσο είναι μία καλή αρχή για μία συζήτηση περί του θέματος.
Το πρώτο παράδειγμα με το οποίο θα ασχοληθούμε είναι τα επεισόδια στις 17 Νοεμβρίου του 2019 με αφορμή την επέτειο του Πολυτεχνείου. Ο τίτλος του άρθρου στην επίσημη ιστοσελίδα του ΣΚΑΪ γράφει «Πολυτεχνείο: Μικρής έκτασης τα επεισόδια φέτος – 28 συλλήψεις στα Εξάρχεια». Το κείμενο που ακολουθεί δίνει πληροφορίες όσον αφορά τον αριθμό των αστυνομικών δυνάμεων που χρησιμοποιήθηκαν για την «επιχείρηση τάξη και ασφάλεια», όπως λέει χαρακτηριστικά στο άρθρο, καθώς και το πλήθος του κόσμου που πήρε μέρος στην πορεία, όπως επίσης και τις συλλήψεις και τις προσαγωγές που έγιναν. Από την άλλη το άρθρο στην ιστοσελίδα PRESS PUBLICA έχει τίτλο «Αστυνομική βία στα Εξάρχεια: “Με χτυπούσαν με τα γκλομπ”! Σοκάρει η μαρτυρία 20χρονης» στο κείμενο γίνεται αναφορά για έντονη χρήση βίας από αστυνομικούς σε πολίτες με χαρακτηριστικό παράδειγμα την μαρτυρία μίας 20χρονης.
Το μοναδικό κοινό στοιχείο των δύο άρθρων είναι η αναφορά στην κοπέλα που τραυματίστηκε στο κεφάλι, ωστόσο στο άρθρο του ΣΚΑΪ παρατηρούμε πως γίνεται μία μικρή αναφορά χωρίς λεπτομέρειες, ενώ το κείμενο της PRESS PUBLICA αφορά συγκεκριμένα τον τραυματισμό της κοπέλας. Οι διαφορές μεταξύ των άρθρων είναι περισσότερες και είναι οι εξής παρακάτω ο τίτλος του άρθρου του ΣΚΑΪ είναι πιο δημοσιογραφικός καθώς δεν χρησιμοποιεί ρήματα και χαρακτηρισμούς που επικαλούνται το συναίσθημα σε αντίθεση με το άρθρο της PRESS PUBLICA που χρησιμοποιεί την μαρτυρία της κοπέλας για έναν πιο clickbait τίτλο, δηλαδή ένα «τίτλο-δόλωμα» που θα επιφέρει περισσότερες επισκέψεις στην ιστοσελίδα. Επίσης, μία ακόμη διαφορά των δύο μέσων είναι πως ο ΣΚΑΪ επιλέγει να αδιαφορεί αναφορικά με την βία που προέρχεται από αστυνομικές δυνάμεις προς τους πολίτες. Ενώ, η PRESS PUBLICA επιλέγει να επικεντρώνεται μόνο σε γεγονότα που αφορούν συγκεκριμένα συμβάντα κατά τα οποία η αστυνομία κάνει κατάχρηση της εξουσίας που της έχει δοθεί από την πολιτεία.