Ο Γρηγόρης Τραγγανίδας (50 χρονών) εργάζεται σε ηλεκτρονικό περιοδικό τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Μας μιλάει για τις συνθήκες που επικρατούν στον ηλεκτρονικό τύπο μέσα από τη δική του εμπειρία στον χώρο της ψηφιακής εργασίας. Ζει στον Κορυδαλλό με τη γυναίκα και τα τρία παιδιά του.
Σε τι μέσο ξεκινήσατε ως δημοσιογράφος; Πότε και πώς περίπου καταλήξατε σε ηλεκτρονικό μέσο;
Εγώ είμαι εφημεριδάς. Ξεκίνησα σε εφημερίδα και απολύθηκα σε μία εποχή όπου οι εφημερίδες και ο έντυπος τύπος γενικότερα ήταν σε παρακμή, ο ηλεκτρονικός ήταν στην ακμή του οπότε η συντριπτική πλειοψηφία των δημοσιογράφων που απολύθηκαν κατά την περίοδο της κρίσης, όσοι δεν εξοντώθηκαν ή δεν παρέμειναν άνεργοι βρήκανε δουλειά σε ηλεκτρονικό μέσο.
Και ποιες συνθήκες επικρατούν στον χώρο εργασίας σας;
Από εργασιακής πλευράς η κατάσταση είναι ζούγκλα όπως είναι σε όλους τους κλάδους μπορείς με έναν τίτλο να πεις ότι είναι συνθήκες εργασιακής γαλέρας. Όταν πρωτοξεκινήσαμε με το ηλεκτρονικό περιοδικό στο οποίο εργάζομαι τώρα ήμασταν 7 ομάδες που μοιραζόμασταν ένα δώμα. Κυνηγούσαμε τους διαφημιστές για να μπορέσουμε να πληρώσουμε το μερίδιο στο νοίκι. Μιλάω για 70€. Για τους μισθούς να μην το συζητήσω. Η ΕΣΗΕΑ έχει πάψει εδώ και πολλά χρόνια να φτιάχνει κλαδικές συμβάσεις όπως έκανε παλιά. Οι μισθοί είναι άθλιοι, οι συνθήκες εργασίας είναι άθλιες, τα αφεντικά έχουν αποχαλιναγωγηθεί, δεν έχουν κανέναν ενδοιασμό, σε εκμεταλλεύονται όσο μπορούν, το παραγόμενο προϊόν είναι φυσικά άθλιο, δεν μπορεί να είναι διαφορετικό. Δεν υπάρχει δουλειά, η δουλειά γίνεται όλο και λιγότερο με δημοσιογράφους που προσλαμβάνονται και γίνεται όλο και περισσότερο με free lancers πάλι με άθλιους εργασιακούς όρους, προτιμούν οι εφημερίδες να έχουν εξωτερικές συνεργασίες, πολλοί δημοσιογράφοι δημιουργούν κοινΣεπ, εταιρείες δηλαδή, γίνονται εργολάβοι επί της ουσίας. Αυτό βοηθάει τα αφεντικά στο να μην έχουν υποχρεώσεις ασφαλιστικές, άδειες και τέτοια που πρέπει να δίνουν στους εργαζόμενους. Αυτές είναι εν ολίγοις οι συνθήκες, είναι μία ολοκληρωτική επίθεση δηλαδή σε κάθε επίπεδο και στο εργασιακό επίπεδο και στο επίπεδο φυσικά της ποιότητας της δημοσιογραφίας.
Πώς επηρεάζεται δηλαδή η δημοσιογραφική δουλειά; Και που το αποδίδετε αυτό;
Μπορούμε να πούμε ότι από τις αρχές της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα οι εφημερίδες μπήκαν σε διαδικασία ομογενοποίησης του περιεχομένου τους επειδή οι εκδότες έπαψαν πια να απαιτούν ρεπορτάζ, έρευνα και ανάλυση, χρησιμοποιούσαν πολύ λιγότερους δημοσιογράφους τους οποίους και καλοπλήρωναν εξωφρενικά υπερπολλαπλάσια σε σχέση με την μάζα των άλλων δημοσιογράφων για να γράφουν με βάση τα δικά τους συμφέροντα. Πλησιάζοντας προς την κρίση και με καινούρια πεδία στο επάγγελμα αυτή η κατάσταση δημιούργησε και συνείδηση και άποψη για τον νέο τύπο δημοσιογραφίας, οπότε έχουμε μία πτώση του επιπέδου, τσακίζει τον τύπο η κρίση. Τα αφεντικά, οι εκδότες, δεν ήθελαν πια ερευνητική δημοσιογραφία, τους έφτανε ένα από rewriting και πολύ λίγες ικανότητες, κρατούσαν μερικούς δημοσιογράφους επιρροής αυτό που ήθελαν για να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα. Στις μέσα σελίδες από ένα σημείο και μετά άρχισε να γίνεται όλο ίδιο, μια ομογενοποίηση. Στον ηλεκτρονικό τύπο η ομογενοποίηση είναι πια καθεστώς, σε βαθμό γελοιότητας και προσβολής της προσωπικότητας και της νοημοσύνης τους μέσου ανθρώπου πια. Δηλαδή το copy - paste δίνει και παίρνει, δεν υπάρχει καμία παρέμβαση στο κείμενο.
"Ζούγκλα", "Γαλέρα", "Copy-paste"
Τι ακριβώς συμβαίνει στην ηλεκτρονική δημοσιογραφία;
Συνομιλώντας με έναν εργαζόμενο...