Αφιέρωμα:
Ρητορική μίσους, Τρολς, Διαδικτυακός Αντίλαλος
σε μια προσπάθεια να προωθήσει τη συνεργασία των χωρών και να εναρμονίσει τις εθνικές νομοθεσίες και τις διαδικασίες διερεύνησης. Η Σύμβαση περιλάμβανε πρόνοιες για την κατοχή παιδικής πορνογραφίας, την παραβίαση των προσωπικών δεδομένων και την απάτη. Το πρόσθετο πρωτόκολλο, περιλάμβανε ποινικοποίηση αδικημάτων που σχετίζονταν με ρατσισμό και ξενοφοβία μέσω υπολογιστικών συστημάτων. Παρ’ όλο που οι ΗΠΑ υπέγραψαν τη σύμβαση, δε συμφώνησαν με το πρόσθετο πρωτόκολλο διότι εναντιωνόταν στις συνταγματικές εγγυήσεις της χώρας σχετικά με την ελευθερία της έκφρασης.
Συνεπάγεται, λοιπόν, ότι η εύρεση μιας κοινής πολιτικής για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ακόμη κι αν υπάρχει η πρόθεση εκ μέρους των χωρών, οι διαφορές που εντοπίζονται στα εθνικά συντάγματα, καθώς και η περιπλοκότητα στον ορισμό του «χώρου» διάπραξης των αδικημάτων, καθιστούν τις προσπάθειες ανεπαρκείς. Όπως προτείνεται, το νομοθετικό πλαίσιο επιβάλλεται να ενισχυθεί από την τεχνολογία και τη συμβολή των χρηστών (Banks, 2010).
Δηλαδή, από τη μια οι πάροχοι σύνδεσης στο διαδίκτυο να χρησιμοποιούν λογισμικό εντοπισμού και αντιμετώπισης της ρητορικής μίσους, και από την άλλη οι χρήστες να υιοθετούν παρόμοιες πρακτικές. Βέβαια, κατ’ αυτό τον τρόπο επανερχόμαστε στην αρχική κατάσταση, ήτοι αντιμετωπίζουμε μεμονωμένα τις περιπτώσεις, χωρίς να υπάρχει μια καθολική στρατηγική. Αντιλαμβανόμενοι, όμως, την ιδιαιτερότητα του προβλήματος, αυτά τα μέτρα θα μπορούσαν να αποτελέσουν την αφετηρία για περιορισμό του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο.
Πηγή: Banks, J. (2010). Regulating hate speech online, International Review of Law, Computers & Technology
Πολύκαρπος Θωμά
Η ανωνυμία, η ευκολία «κινήσεων» και η κατάλυση των γεωγραφικών ορίων, κατέστησαν το διαδίκτυο το δημοφιλέστερο μέσο επικοινωνίας. Ωστόσο, αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά είναι που έδωσαν τη δυνατότητα σε ακροδεξιές και εξτρεμιστικές ομάδες να εκμεταλλευτούν το διαδίκτυο για να προωθήσουν τις ακραίες πεποιθήσεις τους μέσα από τις δικές τους σελίδες. Η πολυπλοκότητα του μέσου, περιορίζει τις δυνατότητες εφαρμογής των διαδικασιών που ακολουθούνται στην επιβολή του νόμου παραδοσιακά. Όπως υποστηρίζει ο Banks (2010), το νομικό πλαίσιο είναι απαραίτητο. Χρειάζεται, όμως, τόσο η συμβολή της τεχνολογίας, όσο και των χρηστών ώστε να καταπολεμηθεί η ρητορική μίσους που εκφράζεται μέσω διαδικτύου.
Τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των σελίδων που παράγουν και αναπαράγουν μίσος πολλαπλασιάζεται με ταχύτατο ρυθμό. Έτσι, άτομα που υποστηρίζουν παρόμοιες απόψεις έχουν τη δυνατότητα να διαδίδουν την ιδεολογία τους, αυξάνοντας σημαντικά τη βάση τους. Σύμφωνα με τον Banks (2010), έχει δημιουργηθεί μια παγκόσμια ρατσιστική υποκουλτούρα που μοιράζεται τις ίδιες αξίες και τους ίδιους φόβους, εδραιώνοντας την έκφραση μίσους σε όλες τις εκφάνσεις του διαδικτύου.
Τέτοιας φύσεως περιστατικά δεν αποτελούν προτεραιότητα για τα κράτη, καθώς αντιμετωπίζονται μεμονωμένα και μόνο μετά από καταγγελίες. Αυτό που χρειάζεται, όμως, είναι η συνεργασία των χωρών και η υιοθέτηση μιας διεθνούς καθολικής στρατηγικής. Η καταδίκη περιπτώσεων ρητορικής μίσους δεν μπορεί να στηρίζεται αποκλειστικά στην εθνική νομοθεσία, καθώς το διαδίκτυο δίνει τη δυνατότητα ταυτόχρονης «παρουσίας» σε περισσότερες από μια «τοποθεσίες». Ως εκ τούτου, τίθενται ζητήματα εξωεδαφικότητας τα οποία προκαλούν διαφωνίες μεταξύ των χωρών. Ενώ μια χώρα δύναται να καταδικάσει άτομα εντός συνόρων, δεν μπορεί να επεκτείνει τη δυνατότητα αυτή εκτός της επικράτειάς της. Οι πρόνοιες της εθνικής νομοθεσίας της εκάστοτε χώρας, προσκρούουν στις αντίστοιχες πρόνοιες άλλων χωρών.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης υιοθέτησε τη Σύμβαση για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο (Βουδαπέστη, 2001),
Διεθνές πλαίσιο ρύθμισης των εγκλημάτων στον κυβερνοχώρο.
Είναι εφικτό;