αφορά μεταξύ άλλων τις πρακτικές clickbait, που αποτελούν μια από τις συχνότερες και απλούστερες μορφές fake news, ενώ η κατηγορία σάτιρας, αφορά τα site που παράγουν ψευδείς ειδήσεις για λόγους διασκέδασης, και καθιστούν ξεκάθαρη τη λειτουργία τους. Κατά πόσον , όμως, αυτά τα sites δεν επηρεάζουν και «ανυποψίαστους» αναγνώστες που δεν γνωρίζουν την σατιρική διάθεση των πρώτων, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς ότι το εργαλείο διάδοσης είναι τα social media; Δεν θα μπορούσε κάποιος χρήστης να πιστέψει ότι όλα όσα λέγονται «για πλάκα» είναι η πραγματική είδηση; Η απάντηση εδώ, δεν είναι απλή, γιατί ο μιντιακός εγγραματισμός, δυστυχώς δεν χαρακτηρίζει όλα τα ηλικιακά στρώματα (π.χ. 60 και άνω).
Φυσικά, υπάρχουν ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά που οδηγούν στην ταυτοποίηση μιας ψευδούς είδησης. Τα βασικά στοιχεία που πρέπει να κοιτάξει ο χρήστης είναι: ποιος δημοσιεύει μια ιστορία, το layout του μέσου στο οποίο δημοσιεύεται κάτι, πώς η είδηση έφτασε στον χρήστη, ποιος είναι ο «συγγραφέας» της είδησης και τέλος, πόσο συχνά αυτό το μέσο δημοσιεύει ή ασχολείται με τέτοιου είδους ειδήσεις. Γενικά θεωρείται, ότι τα fake news δημιουργούνται από μη ποιοτικά sites ώστε να προσελκύσουν κοινό και να παράξουν κέρδος. Επομένως, εάν ο αναγνώστης διατηρεί επιφυλάξεις για την πηγή και αναζητά και σε μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία, τότε θα μπορεί να εξασφαλίσει την ποιότητα της ενημέρωσής του. Κατά πόσον, όμως, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι και τα μεγάλα ειδησεογραφικά sites δεν έχουν πέσει κι αυτά στην ίδια παγίδα, αφού και οι δημοσιογράφοι είναι άνθρωποι σαν όλους τους άλλους;
Όπως και να έχει, χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή στα νέα που κάθε χρήστης καταναλώνει, ειδικά αν επιλέγει ως κύριο μέσο ενημέρωσης τα social media.
Πηγή:https://whatsnewinpublishing.com/fake-or-not-decoding-the-authenticity-of-online-news
OR
?
De- coding
The authenticity of online news
Τα τελευταία χρόνια, παγκοσμίως, τα πιο σημαντικά λεξικά, όπως το Oxford Dictionary, αναδεικνύουν ως λέξεις της χρονιάς παρεμφερείς της φράσης “fake news”, όπως “misinformation” κλπ. Για να φτάσουν σε αυτήν την επιλογή λεξικά διεθνούς φήμης, φαίνεται πως τα fake news είναι ένα όλο και πιο διαδεδομένο φαινόμενο που μας καταλύει.
Fake news, σε καμία περίπτωση δεν είναι μόνο αυτό που έχουμε στο μυαλό μας. Υπάρχουν αρκετά είδη και οι κατηγοριοποιήσεις γίνονται με βάση τόσο το κίνητρο και τις προθέσεις τους όσο και με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τους. Συγκεκριμένα, γίνεται κατηγοριοποίηση με βάση το κίνητρο, σε αυτά που παράγονται κατά λάθος, και δεν έχουν στόχο την εξαπάτηση του κοινού και σε αυτά που δημιουργούνται και διαδίδονται με στόχο να επηρεάσουν την κοινή γνώμη ή να αποκρύψουν την αλήθεια.
Όσον αφορά, βέβαια την πρώτη κατηγορία τίθεται το ερώτημα του κατά πόσο μπορεί να «συγχωρηθεί» η δημιουργία μιας τέτοιας ψευδής είδησης. Μήπως, ανεξαρτήτως στόχου και κινήτρου μπορεί να προκαλέσει την ίδια ή και χειρότερη ζημιά στην κοινωνική ζωή; Το γεγονός, για παράδειγμα, να πει κάποιος ότι ο καρκίνος θεραπεύεται μόνο με φυσικά προϊόντα και όχι με χημειοθεραπείες, μπορεί, προφανώς να αποτελεί την προσωπική του γνώμη, ή τη δική του «εμπειρία», αλλά δυνητικά μπορεί να οδηγήσει και σε θανάτους άλλων που θα ενστερνιστούν μια τέτοια άποψη. Στον ποινικό κώδικα, ο φόνος εξ αμελείας έχει μεν μικρότερη ποινή, αλλά δεν παύει να είναι φόνος. Άρα κατ’ επέκταση η άγνοια παραγωγής ψευδών ειδήσεων δεν αποτελεί δικαιολογία.
Επιστρέφοντας στην κατηγοριοποίηση των fake news, υπάρχουν, επίσης, κατηγορίες ως προς τη μορφή τους: «Πλαστές ιστορίες», «Πρόχειρη δημοσιογραφία» (sloppy journalism) και «Σάτιρα». Η πρώτη κατηγορία αφορά την δημιουργία μιας ιστορίας από το μηδέν ή μιας ιστορίας που βασίζεται σε ένα αληθινό γεγονός αλλά εμπλουτίζεται προς πολλές κατευθύνσεις. Η "πρόχειρη δημοσιογραφία"
Βασιλική Πούλου