Szpiedzy i szpiegostwo w prasie poznańskiej okresu dwudziestolecia
73
danserka Majewska 53 , córka hinduskiego maharadży , prywatny detektyw czy też fryzjerka 54 , córka bankiera 55 , było to niezwykle barwne środowisko stanowiące interesujący przekrój charakterów i osobowości . Rozpoczynając operację , szpieg musiał mieć stworzoną legendę , na tyle wiarygodną , aby wprowadzić w błąd wszystkich , począwszy od osób , z którymi spotykał się , realizując zadanie , aż do urzędników czy podejrzliwych służb bezpieczeństwa . Za kogo podawali się szpiedzy , których sylwetki przywoływano w mediach ?
W zależności od tego , w jakim gronie osób mieli realizować zadanie , podawali się albo za wpływowych kupców , przedsiębiorców , żołnierzy sojuszniczych armii , albo zwyczajnych pracowników , nauczycieli etc . W artykule o kpt . Andrzeju Pekka autorzy podkreślili , jak istotne było odpowiednie wybranie osób , które potem miały zajmować się szpiegowskim rzemiosłem . Tytułowy bohater na błędach oficera niemieckiego odpowiedzialnego za pracę wywiadowczą na jego odcinku ( ale w przeciwnym kierunku ) przekonał się , że nie każdy może być szpiegiem . Niemiec przewerbował wziętych do niewoli rosyjskich żołnierzy pochodzenia łotewskiego . Po przeszkoleniu zostali przerzuceni na tyły armii rosyjskiej w celu prowadzenia działań dywersyjnych . Tymczasem żołnierze udali się do oficerów rosyjskich i wyjaśnili im szczegóły zadań , których realizacji wymagał niemiecki wywiad 56 . Podobnie boleśnie przekonał się o wartości swojego szpiega wywiad , który wybrał do realizacji własnych zadań hinduską księżniczkę , ta zaś niefrasobliwie pozostawiła torebkę w taksówce . Ona , realizując zadanie , podawała się za studentkę , podobnie jak Maria Luiza pracująca dla Niemców 57 .
Pośród sylwetek wybieranych przez szpiegów były i bardziej nietypowe . Pracująca dla Niemców w Stanach Zjednoczonych kobieta podawała się za fryzjerkę pływającą na statku „ Europa ”, bez wątpienia ułatwiało to zarówno pozyskiwanie , jak przekazywanie informacji . Działający razem z kobietą mężczyzna podawał się za stroiciela fortepianów , co z kolei umożliwiało mu wchodzenie do domów wielu osób w sposób niewzbudzający podejrzeń 58 . To niezwykłe zestawienie zamyka kapitan japońskiej armii , który po zakończeniu wojny w 1918 r . kontynuował działalność wywiadowczą , prowadząc duży i dobrze prosperujący dom publiczny . Gościł znakomite towarzystwo , które pod wpływem pobytu tam gotowe było rozmawiać o wielu sprawach , bez dodatkowej inspiracji 59 . Działający dla niemieckiego wywiadu
53 W cieniu szubienic , s . 3 .
54 Szpiedzy niemieccy w Stanach Zjednoczonych , s . 1 .
55 Tamże .
56 Kpt . Pekka – as wywiadu rosyjskiego , s . 3 .
57 Maria – Luiza , tajemnicza agentka wywiadu niemieckiego , s . 3 ; Córka maharadży niebezpiecznym szpiegiem , s . 3 .
58 Szpiedzy niemieccy w Stanach Zjednoczonych ., s . 1 .
59 Z działalności japońskiego tajnego wywiadu , s . 1 .