Przegląd Archiwalno-Historyczny | Page 72

72 Patrycja Kanafocka
dzącego Amerykanin został odkryty i postawiony przed sądem . Okazało się wówczas , że na kilku innych okrętach japoński wywiad dzięki Thompsonowi również miał oddanych współpracowników 51 .
Dla zachodniokresowych Polaków istotne były wszystkie informacje napływające z mediów , a dotyczące walki ze szpiegostwem . Ogromna praca poznańskiego kontrwywiadu wojskowego , a także Policji Politycznej widoczna była dla mieszkańców dopiero wtedy , kiedy media mogły o niej napisać . Warto podkreślić , że zamieszczanie artykułów dotyczących szpiegów i szpiegostwa odgrywało niepoślednią rolę . Pomijając wspomniane już uświadomienie mieszkańcom , kto stoi na straży bezpieczeństwa , przybliżenie pracy służb specjalnych obywatelom korzystnie wpłynęło na ich wizerunek . Było to o tyle istotne , że zarówno Policja , jak służby wywiadu i kontrwywiadu wojskowego państw zaborczych kojarzyły się z systemem represyjnym , inwigilacją , a we wschodniej części Polski również z korupcją . Pokazanie prawdziwej działalności budowało wizerunek służb , podnosiło zaufanie wobec funkcjonariuszy .
Nawet jeśli wziąć pod uwagę , że niejednokrotnie w gazetach zamieszczane były informacje z sal sądowych oraz krótkie komunikaty starannie opracowane i sprawdzone (?) przez służby specjalne , to pojawianie się ich powodowało wzrost poczucia bezpieczeństwa , ale też kształtowało w obywatelach potrzebę ciągłej ostrożności i odpowiedzialności za losy ojczyzny . O zagrożeniu szpiegostwem na świecie przekonywały również raporty publikowane w prasie . W artykule zatytułowanym Pół miliona szpiegów w Europie podano za gazetami amerykańskimi informacje o szacunkowej liczbie szpiegów . Następnie wymieniono z podziałem na miesiące najbardziej spektakularne afery szpiegowskie zakończone aresztowaniami . Jednocześnie podano , że zaledwie trzystu szpiegów zostało schwytanych w Europie w ciągu 1933 r . Dane nie obejmowały Polski , tak więc nie były miarodajne , ponadto , jak wskazywano , prasa amerykańska skoncentrowała się na szpiegach wojennych , traktując sprawy wybiórczo . Podane liczby nie były dokładne również z uwagi na to , że część rozpraw sądowych odbywała się za zamkniętymi drzwiami , bez udziału , a czasem i wiedzy mediów 52 .
Podejmowanie tematu szpiegostwa w mediach pełniło funkcję dydaktyczną . Nie tylko umoralniającą , pokazującą , że za zdradę zawsze spotyka kara , ale też wskazującą na określonych przykładach , kim może być szpieg bądź też za kogo się zazwyczaj podaje , jakich informacji poszukuje , jakie są stosowane przez niego metody . Czytując regularnie prasę , można było otrzymać pewien ogólny rys postaci szpiega i jego działania . Szpiegostwem parali się zarówno żołnierze , jak dyplomaci , ale też : arystokracja , artyści , tacy jak for-
51 Wielka afera szpiegowska w Stanach Zjednoczonych , NK , nr 148 z 27 czerwca 1936 r ., s . 1 .
52 Pół miliona szpiegów w Europie , NK , nr 177 , z 5 sierpnia 1934 r ., s . 6 .