62 Patrycja Kanafocka
kolejne akty prawne ( w tym Kodeks Karny z 1932 r .) szeroko ujmowały sprawy najcięższych przestępstw przeciwko ojczyźnie 16 .
Obok troski o adekwatność kar w stosunku do win przestępców nie uciekano od komentowania wyroków czy budowania atmosfery najwyższego potępienia dla złoczyńców . I tak we wspomnianej sprawie dwóch polskich żołnierzy autor artykułu z ulgą i satysfakcją pisał o zasądzeniu kary śmierci dla obydwu , a także o tym , że prezydent nie skorzystał z prawa łaski , co oznaczało , że wyrok został wykonany 17 . Podobny w tonie komentarz możemy odnaleźć na łamach „ Gazety Szamotulskiej ”, która dokładniej jeszcze prezentowała sylwetki winowajców , zaznajamiając czytelników również z ich zachowaniem podczas rozprawy , a także tuż przed egzekucją , która – jak dowiadywali się zainteresowani – odbyła się w Forcie Żółkiewskiego na Mokrem ( w Toruniu ), dokąd pod eskortą zawieziono skazańców . Gazeta zwracała uwagę , że zgodnie z praktyką sądową , pierwszy poddawany był egzekucji ten , którego wina była lżejsza . Nie oszczędzono czytelnikom detali samej egzekucji . Wspominano również o pochodzeniu obydwu . Por . Piątek był synem nauczyciela seminarium nauczycielskiego , brat jego matki służył w wywiadzie niemieckim . Por . Urbaniak był synem administratora majątku Chłapowskiego w powiecie kościańskim ( prawdopodobnie chodziło o majątek hr . Alfreda Chłapowskiego w Bonikowie ) 18 .
Silnie nacechowane emocjonalnie były doniesienia o sprawach sądowych nad polskimi obywatelami , szczególnie żołnierzami , którzy służyli obcym państwom , sprzeniewierzając się złożonej Polsce przysiędze , za nic mającym służbę ojczyźnie i narodowi . Nie starano się wzbudzić sympatii dla podejrzanych o szpiegostwo , a nierzadko ferowano wyrok przed końcem procesu . Jednym z surowo ocenianych przez opinię publiczną był kpt . Mikuła , który wraz z dwoma innymi żołnierzami współpracował z agentem Lamszą . Oskarżony przyznał się do współpracy z wywiadem ościennego państwa , któremu sprzedawał uzyskane w czasie służby informacje 19 .
Poza środowiskiem wojskowych dziennikarz wskazał również kłopot w obrębie administracji publicznej , sprawowanej często w młodej Rzeczypospolitej przez przypadkowe osoby , które zaradnością życiową czy majątkiem pozyskały zaufanie społeczne i wykorzystując je , pracowały na rzecz wrogich instytucji czy państw . Szczególnie bulwersujące były przypadki
16 Część szczególna , Rozdział XVII-XVIII , a także następująca po rozdziale osiemnastym zatytułowana „ Szpiegostwo i niektóre inne przestępstwa przeciwko państwu ”, [ w :] J . Makarewicz , Kodeks Karny z komentarzem , Lwów 1932 , s . 179-215 .
17 Nowy etap , s . 231 .
18 Skazanie na śmierć dwu b . oficerów , którzy uprawiali szpiegostwo , „ Gazeta Szamotulska : niezależne pismo narodowe , społeczne i polityczne ” [ dalej : GSz ] nr 41 , z 7 kwietnia 1927 r ., s . 2 .
19 Mikuła agentem szajki szpiegowskiej , „ Dziennik Poznański ” [ dalej : DzP ], nr 17 z 22 stycznia 1927 r ., s . 5 .