Przegląd Archiwalno-Historyczny Tom III Poznań 2016
Patrycja K a n a f o c k a ( Wyższa Szkoła Handlu i Usług w Poznaniu )
Szpiedzy i szpiegostwo w prasie poznańskiej okresu dwudziestolecia międzywojennego
11 listopada 1918 r . w Warszawie świętowano niepodległość , tymczasem w Poznaniu ciągle obecne były wojska niemieckie . Niemcy , choć w ogólnym rozrachunku wojnę przegrały , nie były gotowe do rezygnacji z terenów dawnego zaboru pruskiego , a także Śląska , Warmii i Mazur . Mieszkańcy wymienionych obszarów trwali w gotowości , dla nich walka się nie skończyła . Warto podkreślić , że poznaniacy nie dowierzali , że marszałek Józef Piłsudski nie zrezygnował z ziem zachodnich . Tymczasem on żywo interesował się sytuacją w Poznańskiem , na bieżąco otrzymywał raporty o działaniach w dzielnicy , znał też nastroje Wielkopolan , zarówno pełne obaw oczekiwanie , jak i wątpliwości wobec oficjalnej postawy naczelnego wodza 1 .
27 grudnia rozpoczęły się walki w Poznaniu . Zwycięska insurekcja pozwoliła Polakom z ziem zachodnich stać się częścią niepodległej Rzeczypospolitej . Konsolidowanie wszystkich terenów wchodzących w skład restytuowanego państwa polskiego przebiegało w cieniu problemów wewnętrznych i niestabilnej sytuacji zewnętrznej . Borykano się nade wszystko z odrębnościami między poszczególnymi regionami Rzeczypospolitej , dotychczas podlegającymi trzem różnym porządkom prawnym , ekonomicznym i politycznym . Normalizację sytuacji w państwie utrudniało zaangażowanie kraju w kolejne wojny : z Rosją bolszewicką i Zachodnioukraińską Republiką Ludową , w konflikt z Litwą . Sytuację komplikowały dodatkowo roszczenia Republiki
1 Archiwum Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce , kol . Adiutantura Generalna Naczelnego Wodza , teczka : Listopad-Grudzień 1918 , sygn . 701 / 2 / 1 , Raport sytuacyjny z Poznania , s . 48 ; Sprawozdanie z sytuacji polityczno-wewnętrznej w zaborze pruskim , s . 171-176 ; Meldunek z Poznania , s . 177 ; http :// www . pilsudski . org / archiwa / teczka . php ? nonav = 0 & nrar = 701 & nrze sp = 2 & sygn = 1 ( dostęp : 28 kwietnia 2015 r .).